«Μάχη» για τον αγωγό που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη

«Μάχη» για τον αγωγό που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη

Βολές κατά του μεγάλου ρωσογερμανικού σχεδίου για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Steam II, που θα μεταφέρει μεγάλες ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου με υποθαλάσσιο αγωγό δια της Βαλτικής απευθείας από την Ρωσία στην Γερμανία, εξαπέλυσε για άλλη μια φορά ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και Επίτροπος για θέματα ενέργειας Μάρος Σέφκοβιτς ενώ λίγες ημέρες πριν δεν είχε κρύψει την προτίμηση των Βρυξελλών στο φυσικό αέριο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Σε δηλώσεις του στο Ρόιτερ ο κ. Σέφκοβιτς δηλώνει ότι με την κατασκευή του Nord Stream II η Ευρώπη θα βρεθεί πιθανότατα με πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που έχει ανάγκη.

Αν και η Gazprom και οι Ευρωπαίοι εταίροι της έχουν συμφωνήσει για την κατασκευή του αγωγού, πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, αλλά και οι ΗΠΑ εναντιώνονται στο σχέδιο, καθώς οι μεν ευρωπαϊκές χώρες δεν επιθυμούν συνέχιση της ενεργειακής εξάρτησης τους από την Μόσχα με κεντρικό κόμβο πλέον το Βερολίνο, ενώ οι ΗΠΑ έχουν ένα ακόμη παραπάνω λόγο, καθώς ο αγωγός ουσιαστικά παρακάμπτει την Ουκρανία, ακυρώνει τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου και της στερεί σημαντικότατους οικονομικούς πόρους αλλά και στρατηγικά «όπλα» για να αντιμετωπίσει την Ρωσία.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Σέφκοβιτς έκανε ειδική αναφορά και στον αγωγό Yamal που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία και στην Πολωνία, υποστηρίζοντας ότι ο νέος αγωγός ουσιαστικά θα ακυρώσει τον συγκεκριμένο αγωγό, κάτι που θα έχει φυσικά συνέπειες στην ενεργειακή ασφάλεια της Πολωνίας. Στο Κονσόρτσιουμ που έχει συμφωνήσει με την Gazprom για την κατασκευή του αγωγού Nord Stream II συμμετέχουν οι εταιρίες E.ON, Wintershall, Shell, OMV και η Engie, σύνθεση η οποία προδιαγράφει πόσο σκληρή μάχη θα δοθεί και στις Βρυξέλλες το επόμενο διάστημα που θα πρέπει να κριθεί εάν το έργο είναι συμβατό με την κοινοτική νομοθεσία.

Είναι προφανές ότι ο Nord Stream II είναι αντίθετος με τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα, καθώς η κατασκευή και λειτουργιά του θα μειώσει την στρατηγική σημασία των κοιτασμάτων της Κύπρου, και της Ελλάδας ως κόμβου μεταφοράς ενέργειας, αλλά ο κεντρικός ρόλος που έχει η Γερμανία και ειδικά η Άνγκελα Μέρκελ στα Μνημόνια, έχουν επιβάλει ουσιαστικά την σιωπή στην ελληνική κυβέρνηση.

Όμως ο κ. Σέφκοβιτς σε συνέντευξη του στην ιστοσελίδα «New Europe» στο περιθώριο του Συνεδρίου GLOBSEC 2016 που έγινε στην Μπρατισλάβα έκανε ειδική αναφορά στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, ως παράγοντα που μπορεί να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, αφήνοντας όμως πολλά «γκρίζα σημεία» σε ότι αφορά τον ρόλο που μπορεί να έχει η Τουρκία στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της περιοχής.

Σε μια περίοδο μάλιστα που στην κορυφή της ατζέντας είναι η διαδικασία των συνομιλιών για την επίλυση του κυπριακού, η δήλωση του αντιπροέδρου της Κομισιόν ότι είναι αναβαθμισμένος ο ρόλος της Τουρκίας λόγω του Νότιου Διαδρόμου και ότι η ανάπτυξη των μεσογειακών αποθεμάτων φυσικού αερίου και η μεταφορά τους προς την Ευρώπη θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος, ενισχύοντας παράλληλα την ενεργειακή ασφάλειας της Ε.Ε., ανοίγουν μια σειρά θεμάτων.

Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος πάντως αν και αναφέρθηκε στα σχέδια μεταφοράς του φυσικού αερίου μέσω νέων σταθμών υγροποίησης και μέσω του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας –Βουλγαρίας, δεν απέκλεισε την επιλογή της μεταφοράς του φυσικού αερίου μέσω της Τουρκίας. Όμως το σημαντικό είναι ότι η Κομισιόν έχει εντάξει την περιοχή και τα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στις ΑΟΖ της Κύπρου, της Αιγύπτου και του Ισραήλ στον σχεδιασμό για την μετατροπή της Ανατολικής Μεσογείου σε προμηθευτή ενέργειας της Ε.Ε.

Αν και ανέφερε ότι ένα από τα σχέδια που μελετά η Κομισιόν είναι και ο υποθαλάσσιος αγωγός East Med που θα συνδέει την Κύπρο με την Ελλάδα, ωστόσο εξετάζονται και άλλες επιλογές, καθώς το συγκεκριμένο έργο από «τεχνικής άποψης είναι εξαιρετικά απαιτητικό, λόγω του βάθους της θάλασσας και λόγω του μήκους του αγωγού».

Η Ε.Ε. πάντως εκτός του Νότιου Διαδρόμου που μέσω της Τουρκίας θα φέρνει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και πιθανόν στο μέλλον και από το Ιράν και το Τουρκμενιστάν εστιάζει «ενεργειακά» στην Ανατολική Μεσόγειο.

 Η «εξεύρεση νέου αερίου στην Ε.Ε., και συγκεκριμένα στη νοτιοανατολική Ευρώπη, έχει κεφαλαιώδη σημασία» δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Γιακούμπ Αντάμοβιτς προσθέτοντας ότι «τα ευρήματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να παίξουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο να βοηθήσουν τόσο τις γειτονικές χώρες, όσο και τις ίδιες χώρες παραγωγής να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ενεργειακής ασφάλειας που έχουν και συγχρόνως να έχουν έναν αναπτυσσόμενο ρόλο στη στρατηγική ενεργειακής διαφοροποίησης της Ε.Ε.».