Γιατί η Γερμανία έγινε ο αδύναμος κρίκος

Γιατί η Γερμανία έγινε ο αδύναμος κρίκος

Όταν ο γενικός δείκτης πληθωρισμού «τρέχει» με σχεδόν 9% που είναι το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών και ακόμη δεν έχει φτάσει στο απόγειό του, όταν οι τιμές των καυσίμων αυξάνονται κατά 35% σε ένα χρόνο και όταν παραμένει ο κίνδυνος να διακοπεί η τροφοδοσία φυσικού αερίου και να σβήσουν τα φουγάρα των μεγαλύτερων βιομηχανιών, τότε ακόμη και μία πανίσχυρη οικονομία, όπως αυτή της Γερμανίας, μπορεί να γονατίσει.

Έχουν ειπωθεί πολλά για την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας και την ανάγκη μεγάλων αλλαγών που θα προστατεύουν τους καταναλωτές και η Σύνοδος Κορυφής της 9ης Σεπτεμβρίου είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι η στιγμή που οι Ευρωπαίοι καλούνται να βρουν μία πραγματική λύση. Μέχρι όμως να «σταματήσει η τρέλα στην αγορά ενέργειας», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Αυστριακός καγκελάριος, οι καταναλωτές προσπαθούν να καταλάβουν τι τους περιμένει τους επόμενους μήνες.

Τα νοικοκυριά στη Γερμανία έχουν στην κυριολεξία τρομοκρατηθεί ενόψει των λογαριασμών ρεύματος και θέρμανσης που θα πληρώσουν κατά τους χειμερινούς μήνες αλλά έχουν να αντιμετωπίσουν και τη γενικότερη ακρίβεια. Μετά τα χθεσινά στοιχεία που έδειξαν ότι ο πληθωρισμός επανήλθε σε ανοδική τροχιά τον Αύγουστο, οι προβλέψεις θέλουν τον δείκτη τιμών καταναλωτή να ξεπερνά το 10% τον Οκτώβριο, συμπιέζοντας ακόμη περισσότερο την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Την ίδια ώρα, και σύμφωνα με τη Handelsblatt, οι γερμανικές βιομηχανίες πληρώνουν οκτώ έως εννέα φορές περισσότερα για το φυσικό αέριο σε σύγκριση με τις αμερικανικές. Προσοχή όμως! Πολλοί βιομηχανικοί κολοσσοί της Γερμανίας δεν έχουν νιώσει ακόμα τον συνολικό αντίκτυπο της ακρίβειας γιατί τρέχουν συμβάσεις με προηγούμενες τιμές. Όταν οι συμβάσεις αυτές λήξουν τότε θα φανεί το μέγεθος του προβλήματος και γι’ αυτό στη Γερμανία ειδικοί προειδοποιούν ότι τα χειρότερα θα τα δούμε όχι τους επόμενους μήνες αλλά το 2023.

Επιπλέον, όσο θα συνεχίζεται η τρέχουσα κατάσταση, τόσο θα χάνουν οι γερμανικές βιομηχανίες σε ανταγωνιστικότητα και όταν κάποια στιγμή εξομαλυνθούν οι συνθήκες θα δυσκολευτούν πάρα πολύ να ανακάμψουν γιατί θα πρέπει να καλύψουν το χαμένο έδαφος σε σύγκριση με αγορές όπως η κινεζική και η αμερικανική. Πόσο μεγάλο θα είναι το χτύπημα για τη Γερμανία κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι ο κλάδος των χημικών, ο οποίος εμφανίζει ετήσια έσοδα που ξεπερνούν τα 150 δισ. ευρώ και απασχολεί περίπου 350.000 εργαζόμενους. Είναι ο τρίτος μεγαλύτερος βιομηχανικός κλάδος στη Γερμανία, ο μεγαλύτερος κλάδος χημικών στην Ευρώπη και τρίτος στον κόσμο πίσω μόνο από τους αντίστοιχους της Κίνας και των ΗΠΑ. Η Γερμανία εισάγει το 100% του φυσικού αερίου που χρησιμοποιούν οι βιομηχανικοί της κολοσσοί και το ρωσικό αέριο αποτελεί το 35% των εισαγωγών αυτών.

Πώς θα βγει, λοιπόν, ο χειμώνας; Με την Gazprom να συνεχίζει να εκβιάζει την Ευρώπη; Χθες, η ρωσική εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα μειώσει περαιτέρω την τροφοδοσία φυσικού αερίου προς τη Γαλλία. Σημειώνεται ότι το 2021 η γαλλική Engie έλαβε από την Gazprom το 20% των συνολικών της προμηθειών σε φυσικό αέριο. Τέτοιες εξελίξεις συντηρούν τις τιμές της ενέργειας σε επίπεδα που ο ανεπτυγμένος κόσμος δεν μπορούσε καν να φανταστεί.

Όσο οι τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος παραμένουν στα ύψη και ο χειμώνας πλησιάζει, τόσο περισσότερο επιδεινώνεται το οικονομικό κλίμα σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς νοικοκυριά και επιχειρήσεις φοβούνται ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με μία λαίλαπα ακρίβειας που θα υποβαθμίσει το βιοτικό τους επίπεδο περισσότερο από τις τρεις προηγούμενες κρίσεις, την παγκόσμια κρίση του 2008-09, την κρίση χρέους και την πανδημία.

ΟΙ Ευρωπαίοι πλέον ανησυχούν για έναν από τους χειρότερους χειμώνες της μεταπολεμικής περιόδου. Όλοι οι οικονομικοί δείκτες πλέον υποδηλώνουν ότι το… χαμηλό βαρομετρικό της ύφεσης έχει φτάσει στη Γηραιά Ήπειρο και έχει ως επίκεντρο τη Γερμανία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χειρότερες επιδόσεις σε δείκτες όπως αυτός του Οικονομικού Κλίματος, που είδε χθες το φως της δημοσιότητας, καταγράφονται στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βρέθηκε τον Αύγουστο στο δεύτερο χειρότερο επίπεδο από το 1985 που ξεκίνησαν να συγκεντρώνονται στοιχεία, με το ιστορικά χαμηλότερο επίπεδο να είναι αυτό του Ιουλίου. Το ίδιο ζοφερό είναι το κλίμα και στους κλάδους της βιομηχανίας και των υπηρεσιών.

Στη βιομηχανία, με επίκεντρο πάντα τους γερμανικούς κολοσσούς των αυτοκινήτων, του αλουμινίου και  των χημικών, η απειλή είναι τεράστια. Ολόκληροι κλάδοι που εδώ και δεκαετίες κρατούν όρθια τη Γερμανία και έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στην επίτευξη του δεύτερου μεγαλύτερου εμπορικού πλεονάσματος στον πλανήτη κινδυνεύουν με κατάρρευση εξαιτίας των προβλημάτων στην τροφοδοσία φυσικού αερίου.