Έτοιμη να κάνει «μεγάλα βήματα» προς την επίτευξη ειρήνευσης δηλώνει η Ουκρανία για τον δεύτερο γύρο συνομιλιών που ξεκίνησε το μεσημέρι της Δευτέρας (02.06) στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών αξιωματούχων, μόλις μία ημέρα μετά τη μαζική επίθεση που εξαπέλυσε η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον ρωσικών αεροπορικών βάσεων.
Λίγα λεπτά πριν την έναρξη των συνομιλιών ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα ότι η χώρα του είναι έτοιμη να λάβει τα «αναγκαία» μέτρα ώστε να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ρωσία.
«Η αντιπροσωπεία μας βρίσκεται τώρα στην Κωνσταντινούπολη και είμαστε έτοιμοι να λάβουμε τα αναγκαία μέτρα για την ειρήνη. Φυσικά, ένα σημείο εκκίνησης θα ήταν μία κατάπαυση του πυρός και ανθρωπιστικού χαρακτήρα ενέργειες, απελευθέρωση αιχμαλώτων και επιστροφή των παιδιών που έχουν απαχθεί», σημείωσε από την Λιθουανία ζητώντας παράλληλα την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας αν η σημερινή συνάντηση στην Τουρκία δεν αποφέρει «τίποτε».
Νωρίτερα, μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη να λάβει «σημαντικά μέτρα για την ειρήνη» κατά την διάρκεια των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη με την Ρωσία και έχει καλέσει την Μόσχα να μην επαναλάβει τα ίδια απαράδεκτα για το Κίεβο και τους συμμάχους του τελεσίγραφα.
«Η ουκρανική αντιπροσωπεία έφθασε την Κωνσταντινούπολη με ένα ξεκάθαρο πρόγραμμα και την βούληση να λάβει σημαντικά μέτρα για την ειρήνη», δήλωσε στο AFP μέλος της αντιπροσωπείας.
«Αν (οι Ρώσοι) είναι έτοιμοι να προχωρήσουν και όχι να επαναλαμβάνουν τα ίδια τελεσίγραφα, τότε μπορεί να υπάρξουν καλές και σημαντικές ειδήσεις σήμερα», πρόσθεσε.
Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι οι Ουκρανοί «δεν γνωρίζουν τι έχουν φέρει οι Ρώσοι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, διότι δεν έχουν γνωστοποιήσει την θέση τους ούτε σε μας, ούτε στην Τουρκία, ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Πριν από την συνάντηση με την ρωσική αντιπροσωπεία, τα μέλη της ουκρανικής αντιπροσωπείας συναντήθηκαν με εκπροσώπους της Γερμανίας, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου για «να συντονίσουν τις θέσεις τους», ανακοίνωσε η ουκρανική διπλωματία.
«Ο πρώτος υφυπουργός Εξωτερικών Σέρχιι Κισλίτσια και ο Ολεξάντρ Μπεβζ, μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας, συναντήθηκαν με εκπροσώπους των ευρωπαίων εταίρων της Ουκρανίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου», ανακοίνωσε στο Χ ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών Γκεόργκι Τίχι. «Οι πλευρές συντόνισαν τις θέσεις εν όψει της σημερινής συνάντησης», πρόσθεσε.
Τα ακανθώδη ζητήματα των διαπραγματεύσεων
Και οι δύο πλευρές, τόσο η ουκρανική όσο και η ρωσική βρίσκονται στο Παλάτι Τσιραγάν της Κωνσταντινούπολης μαζί με ανώτερους Τούρκους αξιωματούχους, για τον δεύτερο γύρο άμεσων ειρηνευτικών συνομιλιών τους με σκοπό τον τερματισμό του τριετούς πολέμου στην Ουκρανία.
Την 14μελή αντιπροσωπεία της Ουκρανίας ηγείται ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ και περιλαμβάνει αρκετές προσωπικότητες από τον στρατιωτικό, τον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον νομικό τομέα της Ουκρανίας που δεν συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις της 16ης Μαΐου.
Των Ρώσων αντιπροσώπων επικεφαλής είναι ο προεδρικός σύμβουλος Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, ο οποίος εκπροσώπησε τη Μόσχα τόσο κατά τη διάρκεια των πρώτων ανεπιτυχών ειρηνευτικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη το 2022 όσο και στη συνέχεια και πάλι τον Μάιο του τρέχοντος έτους.
Οι διαπραγματεύσεις ακολουθούν τον πρώτο γύρο των συνομιλιών της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος ολοκληρώθηκε στις 16 Μαΐου με συμφωνία για τη μεγαλύτερη ανταλλαγή αιχμαλώτων του πολέμου, αλλά χωρίς απτή πρόοδο προς την κατεύθυνση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Στην παρούσα συνάντηση, η Ρωσία αναμένεται να παρουσιάσει ένα «μνημόνιο» με τους όρους ειρήνης, έχοντας αντισταθεί στις πιέσεις της Ουκρανίας να υποβάλει εκ των προτέρων τα αιτήματά της.
Μιλώντας στα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, ο Μεντίνσκι επιβεβαίωσε ότι η ρωσική πλευρά έχει λάβει τις ουκρανικές ειρηνευτικές προτάσεις. Η Ρωσία σχεδιάζει να παρουσιάσει το σχέδιό της μόνο κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, μετέδωσε το ρωσικό φιλοκρατικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax, επικαλούμενο πηγές του.
Οι Ουκρανοί διαπραγματευτές αναμένεται με τη σειρά τους να παρουσιάσουν στη ρωσική πλευρά έναν προτεινόμενο οδικό χάρτη για την επίτευξη μιας διαρκούς ειρηνευτικής συμφωνίας, σύμφωνα με αντίγραφο του εγγράφου που είδε το Reuters.
Το έγγραφο αναφέρει ότι δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στη στρατιωτική ισχύ της Ουκρανίας μετά την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας, καμία διεθνής αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε τμήματα της Ουκρανίας που έχουν καταληφθεί από τις δυνάμεις της Μόσχας και αποζημιώσεις για την Ουκρανία. Αναφέρει επίσης ότι η τρέχουσα τοποθεσία της πρώτης γραμμής θα είναι το σημείο εκκίνησης για τις διαπραγματεύσεις για το εδαφικό ζήτημα.
Σύμφωνα με την πρόταση, η διαδικασία θα ξεκινήσει με μια εκεχειρία τουλάχιστον 30 ημερών, ακολουθούμενη από πλήρη ανταλλαγή αιχμαλώτων και την επιστροφή των παιδιών της Ουκρανίας που έχουν μεταφερθεί σε περιοχές που ελέγχονται από τη Ρωσία, οδηγώντας τελικά σε μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Το σχέδιο δημοσιεύτηκε την 1η Ιουνίου από το Reuters, το οποίο εξέτασε αντίγραφο του εγγράφου.
Ο οδικός χάρτης για μία διαρκή ειρηνευτική συμφωνία
Σύμφωνα με το Reuters ο οδικός χάρτης για διαρκή ειρηνευτική συμφωνία προβλέπει:
- Άμεση και πλήρη κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες, με δυνατότητα παράτασης.
Ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων πολέμου και επιστροφή των παιδιών από την Ουκρανία που μεταφέρθηκαν σε ρωσικά εδάφη. - Σύνοδο κορυφής μεταξύ των Προέδρων Ζελένσκι και Πούτιν για την επίτευξη τελικής συμφωνίας.
- Διατήρηση της στρατιωτικής ισχύος της Ουκρανίας και διασφάλιση του δικαιώματός της να ενταχθεί σε ΕΕ και ΝΑΤΟ.
- Μη αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη και απαίτηση για αποζημιώσεις.
- Χρήση των υφιστάμενων γραμμών του μετώπου ως βάση για μελλοντικές διαπραγματεύσεις εδαφικής διευθέτησης .
- Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια επανέλαβε στις 30 Μαΐου ότι η Μόσχα θα εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός μόνο εάν η Ουκρανία σταματήσει την επιστράτευση και σταματήσει να λαμβάνει ξένη στρατιωτική βοήθεια.
Σύμβουλοι ασφαλείας από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία σχεδιάζουν επίσης να συμμετάσχουν, σύμφωνα με τον ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ.
Ενώ οι ΗΠΑ και η Ουκρανία έχουν πιέσει για μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, το Κρεμλίνο την έχει απορρίψει. Αντιθέτως, η Μόσχα έχει εκφράσει τακτικά μαξιμαλιστικά αιτήματα που είναι απίθανο να γίνουν αποδεκτά από το Κίεβο, όπως η αναγνώριση της παράνομης προσάρτησης των ουκρανικών περιοχών από τη Ρωσία και η απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από τα τμήματα των περιοχών αυτών που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Κιέβου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα «αποχωρήσουν» από τον πόλεμο εάν οι δύο πλευρές επιδείξουν πείσμα για να καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία.Ωστόσο, παρά τις πιέσεις για ειρήνη και την έντονη διπλωματική δραστηριότητα που υπάρχει, οι δύο πλευρές παραμένουν μακριά από τις απόψεις τους σχετικά με μια πιθανή συμφωνία είτε για εκεχειρία είτε για μια μακροπρόθεσμη διευθέτηση.
Πηγή: Reuters, AFP, ΑΠΕ -ΜΠΕ