Τι σηματοδοτεί η «κόκκινη κάρτα» του Κολοράντο στον Τραμπ
AP Photo/John Locher, FIle
AP Photo/John Locher, FIle

Τι σηματοδοτεί η «κόκκινη κάρτα» του Κολοράντο στον Τραμπ

 Σε μία ιστορικής βαρύτητας ετυμηγορία η Δικαιοσύνη της πολιτείας του Κολοράντο αποφαίνεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν νομιμοποιείται να διεκδικήσει εκ νέου τον Λευκό Οίκο βάσει της μετεμφυλιακής ρήτρας περί εξέγερσης, καθιστώντας τον υπόλογο για τα λόγια και τα έργα που υποκίνησαν και ενθάρρυναν την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισχωρούν βαθύτερα σε αχαρτογράφητα νερά και το μέλλον της τοξικής και διχαστικής υποψηφιότητας Τραμπ περνά πλέον στα «χέρια» του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Ουδέποτε στην αμερικανική Ιστορία έχει αποκλειστεί δικαστικά υποψήφιος πρόεδρος στη βάση της 14ης Τροπολογίας (1868), η οποία αποκλείει από το Κογκρέσο, το στρατό και ομοσπονδιακά και πολιτειακά αξιώματα αξιωματούχους που είχαν λάβει όρκο για την υπεράσπιση του Συντάγματος και κατόπιν ενεπλάκησαν σε εξέγερση ή στάση. Η ερμηνεία της ρήτρας περί εξέγερσης έχει αποτελέσει πεδίο σφοδρής πολεμικής ως προς το εάν καλύπτει ή δεν καλύπτει το προεδρικό αξίωμα, ούτε και ορίζονται ρητά τι συνιστά εξέγερση και συμμετοχή σε αυτήν.

«Κανένα άτομο δεν μπορεί να είναι Γερουσιαστής ή Αντιπρόσωπος στο Κογκρέσο, ή εκλέκτορας για τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο, ή να κατέχει οποιοδήποτε αξίωμα, δημόσιο ή στρατιωτικό, στις Ηνωμένες Πολιτείες ή σε οποιαδήποτε Πολιτεία, το οποίο, έχοντας στο παρελθόν ορκισθεί, ως μέλος του Κογκρέσου ή ως αξιωματούχος των Ηνωμένων Πολιτειών ή ως μέλος οποιουδήποτε Πολιτειακού κοινοβουλίου ή ως εκτελεστικός ή δικαστικός αξιωματούχος οποιασδήποτε Πολιτείας, να υποστηρίζει το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, ενεπλάκη σε εξέγερση ή στάση εναντίον του ή παρείχε βοήθεια ή άσυλο στους εχθρούς του. Το Κογκρέσο ωστόσο μπορεί, με ψήφο δύο τρίτων κάθε Σώματος, να ακυρώσει αυτή την απαγόρευση» αναφέρει το άρθρο 3 της 14ης Τροπολογίας.

Για το Ανώτατο Δικαστήριο του Κολοράντο, η ρήτρα ισχύει και για την προεδρία και ο Ντόναλντ Τραμπ δεν δικαιούται κατ’ επέκταση να την διεκδικήσει, έχοντας εμπλακεί στην απόπειρα ανατροπής της έκβασης των εκλογών του 2020. Πρόκειται για την πρώτη δικαστική δικαίωση ανάλογων προσφυγών που έχουν κατατεθεί ανά τις ΗΠΑ κατά της υποψηφιότητας Τραμπ στη βάση της 14ης Τροπολογίας, και παρόλο που η ετυμηγορία αφορά στον αποκλεισμό του Τραμπ από τις προκριματικές των Ρεπουμπλικανών μόνο στη συγκεκριμένη πολιτεία, αναγκάζει το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί και για τις 50.

Με ψήφους τέσσερις προς τρεις, το ανώτατο δικαστικό όργανο του Κολοράντο υποχρεώνει τις πολιτειακές αρχές να αφαιρέσουν το όνομα του Τραμπ από τις ρεπουμπλικανικές λίστες στην αναμέτρηση που εντάσσεται στις ψηφοφορίες της Σούπερ Τρίτης, όταν το Κολοράντο ψηφίζει μαζί με τις περισσότερες πολιτείες για να «δώσουν» το χρίσμα. Η αρχή γίνεται στην Άιοβα στις 15 Ιανουαρίου και ακολουθούν το Νιου Χάμσιρ (23 Ιανουαρίου), η Νεβάδα (8 Φεβρουαρίου) και η Νότια Καρολίνα (24 Φεβρουαρίου). Η ώρα της Σούπερ Τρίτης είναι την 5η Μαρτίου.

Η δικαστική απόφαση του Κολοράντο δεν συνεπάγεται ότι ο Τραμπ οριστικά και αμετάκλητα «χάνει» τα primaries. Εν γνώσει τους ότι ο πρώην πρόεδρος θα προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο (γεγονός που ήδη προανήγγειλε εκπρόσωπος του Τραμπ), οι δικαστές του Κολοράντο έδωσαν εξ αρχής αναστολή στην εφαρμογή της απόφασης έως την 4η Ιανουαρίου. Εφόσον κατατεθεί επίσημα η προσφυγή πριν την εκπνοή της διορίας, η αναστολή θα παραμείνει σε ισχύ και ο Τραμπ θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα ψηφοδέλτια των εσωκομματικών εκλογών του Κολοράντο έως ότου παραληφθεί η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου..

Όσο για την απόφαση που καλείται να λάβει το Ανώτατο Δικαστήριο, τίποτα δεν μπορεί να προεξοφληθεί παρά το ισχυρό συντηρητικό αποτύπωμα και το γεγονός ότι οι τρεις εκ οκτώ ισόβιων δικαστών έχουν διοριστεί από τον ίδιο τον Τραμπ. Το μόνο βέβαιο τη δεδομένη στιγμή είναι η απόφαση του Κολοράντο ήλθε να απειλήσει το «δρόμο» του Τραμπ με τρόπο που δεν το έχουν κάνει μέχρι στιγμής ούτε τα βαρύτερα από τα εις βάρος του κατηγορητήρια που αφορούν στην 6η Ιανουαρίου και τα απόρρητα έγγραφα του Μαρ-α-Λάγκο.

Δεν είναι σαφές εάν οι υποθέσεις θα έχουν εκδικαστεί και τελεσιδικήσει έως την κάλπη της 5ης Νοεμβρίου 2024. Η ομάδα υπεράσπισης του Τραμπ θα κάνει τα πάντα για να μην συμβεί, αλλά τώρα παίρνει προτεραιότητα το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο βρίσκεται κάτω από ασφυκτική πολιτική πίεση και ενώπιον πρωτόγνωρης πρόκλησης. Και όλα προδιαθέτουν σε ακόμη μεγαλύτερη πόλωση από έναν Τραμπ που υιοθετεί πλέον έως και φασιστική ρητορική

Στο πολιτικό πεδίο, το Κολοράντο θα μπορούσε να δώσει μέχρι και περισσότερους «πόντους» στον Τραμπ. Η βάση των ψηφοφόρων του είναι ούτως ή άλλως συμπαγής και αμετακίνητη, πεπεισμένη για τα περί πολιτικού διωγμού και διεφθαρμένου συστήματος, και τώρα εκ νέου«επιβεβαιώνεται». Όσο για τους εσωκομματικούς του αντιπάλους είναι εκείνοι που βρίσκονται πάλι στη... γωνία. Σχεδόν όλοι τον στήριξαν μετά την απόφαση. Ακόμη και ο  πρώην κυβερνήτης του Νιου Τζέρζι Κρις Κρίστι -ο οποίος τον «χτυπά» ανοιχτά και δημόσια περισσότερο από κάθε άλλο συνυποψήφιο για το χρίσμα- δήλωσε πως «δεν είναι καλό για τη χώρα εάν αποκλειστεί [ο Τραμπ] από τα ψηφοδέλτια από ένα δικαστήριο».

Στο Ανώτατο Δικαστήριο εναπόκειται τώρα να αποφασίσει τόσο εάν ο Ντόναλντ Τραμπ νομιμοποιείται να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και αν χαίρει ασυλίας για τις απόπειρες ανατροπής της νίκης του Τζο Μπάιντεν το 2020. Ο ειδικός εισαγγελέας Τζακ Σμιθ έχει ζητήσει από τα μέσα Δεκεμβρίου από το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί αν ο Τραμπ έχει ασυλία από ποινική δίωξη για τα φερόμενα εγκλήματα που διέπραξε κατά τη διάρκεια της θητείας του -η πρώτη φορά που το Ανώτατο Δικαστήριο θα σταθμίσει την ιστορική δίωξη του πρώην προέδρου για την 6η Ιανουαρίου.

Πρόκειται για μία προσπάθεια του ομοσπονδιακού εισαγγελέα να διασφαλίσει ότι δεν θα καθυστερήσει η σημαντικότερη δίκη κατά του Τραμπ, που επί του παρόντος έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Μαρτίου. Ο Τζακ Σμιθ ζήτησε από το Ανώτατο Δικαστήριο να προβεί στο σπάνιο βήμα να παρακάμψει ένα ομοσπονδιακό εφετείο και να αποφασίσει γρήγορα επί του θεμελιώδους σημασίας ζητήματος στην υπόθεση κατά του πρώην προέδρου. Οι συνήγοροι του Τραμπ ισχυρίζονται ότι οι ενέργειές του γύρω από την κάλπη του 2020 αποτελούσαν μέρος των επίσημων καθηκόντων του εκείνη τη στιγμή και ως εκ τούτου προστατεύεται από την προεδρική ασυλία.

Όσον αφορά τη δικαστική απόφαση στο Κολοράντο, οι δικαστές αναφέρουν ότι είχαν «ελάχιστη δυσκολία» να καθορίσουν ότι οι ενέργειες του Ντόναλντ Τραμπ πριν και ανήμερα της 6ης Ιανουαρίου 2021 (τα περί κλεμμένης νίκης, η πίεση στον αντιπρόεδρο Πενς να παραβιάσει το Σύνταγμα και το κάλεσμα στους υποστηρικτές του να πραγματοποιήσουν πορεία προς το Καπιτώλιο) συνιστούσαν συμμετοχή σε εξέγερση, καθώς και ότι τα δικαστήρια είχαν την εξουσία να επιβάλουν το άρθρο 3 στην περίπτωσή του.

«Δεν καταλήγουμε σε αυτά τα συμπεράσματα ελαφρά τη καρδία. Έχουμε επίγνωση του μεγέθους και της βαρύτητας των ερωτημάτων που έχουμε τώρα ενώπιον μας. Έχουμε επίσης υπόψη μας το σοβαρό καθήκον μας να εφαρμόζουμε το νόμο, χωρίς φόβο ή εύνοια, και χωρίς να επηρεαζόμαστε από τις αντιδράσεις του κοινού στις αποφάσεις στις οποίες ο νόμος επιβάλλει να καταλήξουμε» αναφέρεται στην ανακοίνωση των τεσσάρων δικαστών που πλειοψήφησαν.

Ανάλογες προσφυγές στη Μινεσότα και το Νιου Χάμσιρ έχουν απορριφθεί για διαδικαστικούς λόγους. Δικαστής στο Μίσιγκαν αποφάνθηκε τον περασμένο μήνα ότι το ζήτημα ήταν πολιτικό και δεν ήταν δική του αρμοδιότητα να αποφασίσει, και εφετείο επιβεβαίωσε την απόφαση να μην αποκλειστεί ο Τραμπ στην πολιτεία. Οι ενάγοντες έχουν ασκήσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Μίσιγκαν.