Τα πλοκάμια του Κρεμλίνου στα ευρωπαϊκά κόμματα των άκρων
Shutterstock
Shutterstock

Τα πλοκάμια του Κρεμλίνου στα ευρωπαϊκά κόμματα των άκρων

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ένωσε σε μεγάλο βαθμό τη Δύση. Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών αντιλαμβάνεται τον Πούτιν ως αδυσώπητο αντίπαλο, στηρίζει την Ουκρανία και θεωρεί ότι η Ρωσία έχει αποδυναμωθεί.  Ωστόσο, ένα διόλου αμελητέο ποσοστό θαυμάζει τη Ρωσία και «παπαγαλίζει» τα αφηγήματα του Κρεμλίνου. Τυχαίο;

Πράγματι, υπάρχουν κάποιοι ιστορικοί, κοινωνικοί και θρησκευτικοί δεσμοί μεταξύ της Ευρώπης και της Ρωσίας. Όμως, πέραν αυτών, η Ρωσία έχει ενορχηστρώσει εδώ και χρόνια ένα περίτεχνο υπόγειο σύστημα μέσω του οποίου επηρεάζει πολιτικούς, καθώς και  μέρος της κοινής γνώμης στην Ευρώπη, υπέρ των συμφερόντων της. Το παράνομο και σκοτεινό αυτό σύστημα περιλαμβάνει τον χρηματισμό πολιτικών, χειραγώγηση του τύπου και των κοινωνικών δικτύων, καθώς και παρακίνηση σε οργανωμένες διαδηλώσεις. 

Σύμφωνα με έκθεση του State Department, η Ρωσία από το 2014 μέχρι σήμερα, δαπάνησε περισσότερα από 300 εκ. δολάρια για να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική τρίτων χωρών, πολλών εκ των οποίων στην Ευρώπη. Σε ορισμένες περιπτώσεις πρεσβείες της Ρωσίας έδιναν μετρητά κατευθείαν σε υποψηφίους πολιτικούς.

Σύμφωνα με ρωσικά έγγραφα που διέρρευσαν στο παρελθόν, στη Ρωσική Δούμα κυκλοφορούσαν έγγραφα και παρουσιάσεις που περιέγραφαν πώς θα επηρεάσουν πολιτικά χώρες όπως η Αυστρία, η Γερμανία, Ιταλία, η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Λετονία, η Ρουμανία, η Τουρκία και η Ελλάδα, καθώς και βουλευτές του ευρωκοινοβουλίου.

Οι πιο γνωστές περιπτώσεις ρωσικής χειραγώγησης αφορούν στις αμερικανικές εκλογές του 2016, υπέρ του Τραμπ και στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας το 2017, υπέρ της Μαρίν Λε Πέν.  Όμως, η Ρωσία εκμεταλλεύεται διαχρονικά τις αδυναμίες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να στηρίξει υπόγεια τα λαϊκίστικά και τα εθνικιστά κόμματα και να επηρεάσει την κοινή γνώμη. 

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό το μακρύ, σκοτεινό πλοκάμι της Ρωσίας παραμένει εξαιρετικά δραστήριο μέχρι και σήμερα.

Hχηρό παράδειγμα, η στρατηγική επιθυμία του Κρεμλίνου να παντρέψει την άκρα δεξιά με την άκρα αριστερά στη Γερμανία, με σκοπό να ενισχυθεί το αντιπολεμικό συναίσθημα και να μειωθεί η υποστήριξη της Ουκρανίας. Δημοσίευμά της  Washington Post  για ρωσικά έγγραφα που διέρρευσαν και αφορούν την περίοδο από τον Ιούλιο μέχρι τον Νοέμβριο του 2022, εξηγεί πώς οι μηχανισμοί του Κρεμλίνου θέλουν να δημιουργήσουν έναν νέο συνασπισμό μεταξύ της αριστερής Ζάρα Βάγκενκνεχτ και μελών του κόμματος της Εναλλακτικής της Γερμανίας από την ακροδεξιά, με σκοπό να κερδίσουν εκλογές σε οποιοδήποτε επίπεδο, είτε σε τοπικό είτε σε ομοσπονδιακό

Η κα Ζάρα Βάγκενκνεχτ, η οποία είναι αντιπρόεδρος του κόμματος της «Αριστεράς» (Die Linke), είναι εξαιρετικά δημοφιλής και στα δύο άκρα και εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργήσει δικό της κόμμα ώστε να αντλήσει ψήφους από όλες τις δεξαμενές. Πολλοί θεωρούν ότι είναι φερέφωνο του Κρεμλίνου. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, σε περίπτωση που γινόντουσαν σήμερα εκλογές για την Καγκελαρία θα μπορούσε να κερδίσει μέχρι και το 24%. Δεν είναι ξεκάθαρο πώς οι πολιτικοί στρατηγικοί του Κρεμλίνου επικοινωνούν με τους Γερμανούς πολιτικούς, πέραν από κάποια ύποπτα ταξίδια πολιτικών στη Ρωσία και στη Λευκορωσία, αλλά εκ του αποτελέσματος δημιουργούνται σοβαρές υποψίες.

Μία χώρα που συνεχίζει να συνεργάζεται με τη Ρωσία και περνάει σχεδόν απαρατήρητη είναι η Αυστρία, η οποία επιμένει στη στρατιωτική ουδετερότητά της, συνεχίζει να εισάγει φυσικό αέριο από τη Ρωσία και αυστριακές εταιρείες δραστηριοποιούνται κανονικά στη Ρωσία. Το εθνικιστικό Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας (FPÖ) του Χέρμπερτ Κικλ από τρίτο κόμμα πλέον δημοσκοπικά είναι πρώτο, στο 28%.

Το FPÖ είχε υπογράψει το 2016 πενταετής συμφωνία  συνεργασίας με τη Ρωσία. Παρότι η συμφωνία έχει παρέλθει το FPÖ εξακολουθεί να υποστηρίζει τη Ρωσία, με κάποια διακριτικότητα.  Έχει διερευνηθεί στο παρελθόν για τις σχέσεις του με το Κρεμλίνο και παρότι δεν έχουν αποδειχθεί οικονομικές σχέσεις, οι πολιτικές του θέσεις στο εθνικό συμβούλιο είναι ξεκάθαρα υπέρ της Ρωσίας. Στα κοινωνικά δίκτυα υπερασπίζεται τις θέσεις της Ρωσίας σε πιο χαμηλούς τόνους, παρουσιάζοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μία σύγκρουση μεταξύ δύο πλευρών με διαφορετικά συμφέροντα, αποφεύγοντας φυσικά να αναφερθεί σε ρωσική εισβολή

Στη Βουλγαρία και τη Σλοβακία, οι οποίες διατηρούν υψηλά ποσοστά υποστήριξης απέναντι στη Ρωσία, υπήρξαν υποθέσεις χρηματισμού πολιτικών από το Κρεμλίνο. Επίσης, υπάρχουν στοιχεία ότι η Ρωσία προσπάθησε να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική σκηνή της Εσθονίας μέσω διασυνδέσεων με το ακροδεξιό ευρωσκεπτικιστικό Κόμμα EKRE. 

Στην Ελλάδα, η οποία παραμένει αρκετά φιλορωσική σε σχέση με το ευρωπαϊκό μέσο όρο, τα κόμματα των άκρων βλέπουν με ιδιαίτερη συμπάθεια τη Ρωσία του Πούτιν. Η σχέση της Ρωσίας με τη Χρυσή Αυγή μετράει πολλά χρόνια, με τον πρώην αρχηγό της, Νίκο Μιχαλολιάκο , να δηλώνει το 2013 ότι «η Χρυσή Αυγή με τη Ρωσία είναι φυσικοί σύμμαχοι». Ο Ηλίας Κασιδιάρης ήδη από το 2012 είχε μιλήσει υπέρ του να στραφεί η Ελλάδα γεωπολιτικά προς τη Ρωσία. 10 χρόνια μετά, εξακολουθεί να είναι υπέρ της Ρωσίας καταδικάζοντας τη στήριξη της Ελλάδας απέναντι στην Ουκρανία. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, κ. Βελόπουλος, παρότι λέει ότι καταδικάζει αυτά που κάνουν οι Ρώσοι στην Ουκρανία, δεν παύει να θαυμάζει τον Πούτιν. Άλλωστε το κόμμα του τάσσεται διαχρονικά υπέρ της ομόδοξης Ρωσίας

Άρωμα Ρωσίας υπάρχει και στο ευρωκοινοβούλιο με συγκεκριμένες ομάδες να βρίσκονται συστηματικά απέναντι σε ψηφίσματα κατά της Ρωσίας, ή να απέχουν. Σύμφωνα με ανάλυση της Novaya-Europe σε 22 ψηφίσματα σχετικά με τη Ρωσία,  την περίοδο 2019-2023 την πιο φιλορωσική στάση τήρησαν, μεταξύ άλλων, η γαλλική Εθνική Συσπείρωση, η Ενναλακτική για τη Γερμανία (AfD) το αυστριακό Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ), καθώς και το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ.