Τα κράτη-μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες κάλεσε τη Δευτέρα (02/06) ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, με φόντο τη γεωπολιτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
«Πρέπει να είμαστε έτοιμοι, ώστε να είναι σημαντικά περισσότερες από το 2% που είχαμε συνηθίσει», δήλωσε ο Ρούτε κατά την επίσκεψή του στη Λιθουανία.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ είπε ότι ο υφιστάμενος στόχος της συμμαχίας για αμυντικές δαπάνες ύψους 2% του ΑΕΠ δεν επαρκεί πλέον για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων σε θέματα ασφαλείας.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου στο Βίλνιους, ο λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα, κάλεσε επίσης τους συμμάχους να επενδύσουν περισσότερα κεφάλαια για την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών τους. «Η Ρωσία δεν θα περιμένει», είπε με νόημα.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας προειδοποίησε πως η Ρωσία επιχειρεί να ανασυγκροτήσει τις ένοπλες δυνάμεις της το συντομότερο δυνατόν.
«Έχουμε πολύ περιορισμένο χρόνο για να πράξουμε το ίδιο», είπε και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα είναι εφικτή η επίτευξη συμφωνίας για αύξηση αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ.
Σημειώνεται ότι, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ πρότεινε πρόσφατα μια συμβιβαστική φόρμουλα για αύξηση αμυντικών δαπανών στο 3,5% του ΑΕΠ και επιπλέον 1,5% του ΑΕΠ να διατεθεί για υποδομές που σχετίζονται επίσης με την άμυνα και την ασφάλεια.
Στη σύνοδο του Βίλνιους συμμετείχαν τα μέλη της αποκαλούμενης ομάδας των «Εννέα του Βουκουρεστίου» (B9) – δηλαδή οι Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία – και οι Βόρειες Χώρες της Ευρώπης (σ.σ. Φινλανδία, Σουηδία, Νορβηγία, Δανία και Ισλανδία).
Στις εργασίες της συνόδου, τρεις εβδομάδες πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη της Ολλανδίας, παρέστη επίσης ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Οι χώρες της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ υποστηρίζουν την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία
Παράλληλα, οι σκανδιναβικές χώρες, οι χώρες της Βαλτικής και της Κεντρικής Ευρώπης που είναι μέλη του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν, ως προς την ένταξη της Ουκρανίας στη στρατιωτική συμμαχία, δήλωσαν οι ηγέτες της Πολωνίας, της Ρουμανίας και της Λιθουανίας μετά τη σύνοδο κορυφής των λεγόμενων Β9 και των σκανδιναβικών χωρών.
Οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ διακήρυξαν την υποστήριξη τους στη «μη αναστρέψιμη πορεία» της Ουκρανίας προς την ένταξη στη σύνοδο του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε πέρυσι στην Ουάσιγκτον».
Ωστόσο ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει έκτοτε ότι η υποστήριξη εκ μέρους της προηγούμενης κυβέρνησης των ΗΠΑ της υποψηφιότητας της Ουκρανίας ήταν αιτία του πολέμου και ανέφερε ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος.
Οι όροι του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία περιλαμβάνουν την απαίτηση, οι δυτικοί ηγέτες να δεσμευτούν γραπτώς ότι θα σταματήσουν τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και ότι θα άρουν ένα μεγάλος μέρος των κυρώσεων που έχουν επιβάλει στην Ρωσία, είχε μεταδώσει το πρακτορείο Reuters την προηγούμενη εβδομάδα.
Η Πολωνία, η Ρουμανία και η Λιθουανία, μετά την συνάντηση με τους ηγέτες των σκανδιναβικών χωρών, των χωρών της Βαλτικής και της Κεντρική Ευρώπης στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, ανακοίνωσαν ότι η ομάδα τους παραμένει προσηλωμένη στην πορεία προς την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ζήτησε περαιτέρω πίεση στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων κυρώσεων.
«Παραμένουμε σταθεροί στη συμμαχική απόφαση και δέσμευση σχετικά με τη μη αναστρέψιμη πορεία της Ουκρανίας προς την πλήρη ευρωατλαντική ολοκλήρωση, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης στο ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να επιλέξει τις δικές της ρυθμίσεις ασφαλείας και να αποφασίσει για το μέλλον της, απαλλαγμένη από εξωτερικές παρεμβάσεις», ανέφεραν σε κοινή δήλωση που εκδόθηκε εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων στη συνάντηση.
Στη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη αργότερα αυτό το μήνα, συμμετείχαν η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Σλοβακία, η Δανία, η Φινλανδία, η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία.