Σημαντικό εργαλείο στα χέρια της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελούν οι συνεχιζόμενες ανακαλύψεις σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ, σε μια στιγμή που η Ε.Ε. αναζητεί νέα στρατηγικά αποθέματα για την αντιμετώπιση της βαθιάς ενεργειακής κρίσης που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η σημασία των ανακαλύψεων των ξένων πετρελαϊκών κολοσσών με τελευταία αυτή της ENI/TOTAL στον στόχο ΚΡΟΝΟΣ 1 του Οικοπέδου 6 και ο προγραμματισμός νέων γεωτρήσεων και από την ίδια κοινοπραξία, αλλά και από την κοινοπραξία EXXON MOBIL/Qatar Petroleum αποτελούν όμως και ένα μήνυμα προς την Άγκυρα ,ότι δεν μπορεί με την απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας να θέτει βέτο και να εμποδίσει τη συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου.
Ο εντοπισμός όλο και νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, τα οποία φυσικά δεν μετατρέπουν την Κύπρο σε Κατάρ ,αλλά είναι σημαντικά, ενισχύουν εκ των πραγμάτων τον γεωστρατηγικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενισχύουν τη θέση της στο περιφερειακό σύστημα και επίσης το ρόλο της στο εσωτερικό της Ε.Ε..
Ειδικά στην περίπτωση του Οικοπέδου 6, η Τουρκία αμφισβητεί μέρος του Οικοπέδου αυτού θεωρώντας το τουρκική υφαλοκρηπίδα στο πλαίσιο του Δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας (όπου πραγματοποίησε παράνομη γεώτρηση στο βορειοανατολικό τμήμα του Οικοπέδου το YAVUZ από Απρίλιο έως Ιούλιο του 2020) και οι δηλώσεις του τούρκου ΥΠΕΞ Μ.Τσαβουσογλου ότι δεν παραβιάστηκε η υποτιθέμενη τουρκική υφαλοκρηπίδα (που δήθεν επικαλύπτει το βόρειο τμήμα του Οικοπέδου 6) είναι αμυντική και απευθυνόμενη στο εσωτερικό ακροατήριο προκειμένου να δικαιολογήσει τη μη παρέμβαση της Τουρκίας.
Με τη δήλωση αυτή ο κ. Τσαβούσογλου ουσιαστικά αναιρεί τη βασική θέση της τουρκικής διπλωματίας ότι κανένα ενεργειακό έργο δεν μπορεί να γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς τη συγκατάθεση της Άγκυρας και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει δικαίωμα ερευνών χωρίς τη συμμετοχή και τη συναίνεση του ψευδοκράτους.
Είναι όμως προφανές ότι η Τουρκία δεν θα σταματήσει τις αμφισβητήσεις και διεκδικήσεις της και πιθανότατα θα επισπεύσει την υλοποίηση των όποιων σχεδιασμών της επί του πεδίου ,θα αποφύγει όμως να έρθει σε απευθείας σύγκρουση με τους πετρελαϊκούς κολοσσούς και τις χώρες προέλευσής τους, καθώς κάτι τέτοιο θα την έφερνε απέναντι στη Γαλλία ,στην Ιταλία ,στις ΗΠΑ και ακόμη το Κατάρ(που συνεχίζει να είναι στενός σύμμαχος και βασικός χρηματοδότης του καθεστώτος Ερντογάν).
Προς το παρόν πάντως η αντίδραση της Τουρκίας πέραν των ρητορικών εξάρσεων, δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από την ολοκλήρωση της γεώτρησης του Abdulhamid Han στον Κόλπο της Αττάλειας τον Οκτώβριο, όπου σύμφωνα με πληροφορίες της κυπριακής κυβέρνησης πιθανότατα θα ακολουθήσει η αποστολή του γεωτρύπανου στην Κυπριακή υφαλοκρηπίδα.
Πάντως και σε ό,τι αφορά την τρέχουσα τουρκική γεώτρηση στον Κόλπο της Αττάλειας, διαφεύγει ίσως της προσοχής (λόγω της ανακούφισης που προκάλεσε το γεγονός ότι δεν προκλήθηκε τώρα κρίση με την Τουρκία) ότι και αυτή η γεώτρηση δεν αφορά χωρικά ύδατα της Τουρκίας, αλλά περιοχή διεθνών υδάτων που δεν υπάρχει οριοθετημένη τουρκική υφαλοκρηπίδα και συνεπώς μια γεώτρηση είναι εκτός πλαισίου άσκησης νόμιμων κυριαρχικών δικαιωμάτων. Απλώς η περιοχή αυτή εάν υπάρξει Συμφωνία με βάση τη μέση γραμμή, τότε θα ανήκει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, αλλά προς το παρόν είναι σε βυθό εκτός τουρκικής δικαιοδοσίας.
Βεβαίως μετά από κάθε ευχάριστη είδηση στην Κυπριακή ΑΟΖ είθισται να ακολουθούν δηλώσεις και συστάσεις του διεθνούς παράγοντα στην ανάγκη «ειρηνικής αντιμετώπισης των διαφορών» που έχουν σχέση με τις οριοθετήσεις θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο και επίσης παροτρύνσεις για επίλυση του Κυπριακού .
Δυστυχώς και στη Λευκωσία υπάρχει η σχολή σκέψης την οποία έχει εκφράσει και ο νυν ΥΠΕΞ Ι.Κασουλίδης, αλλά και δυο τουλάχιστον εκ των υποψηφίων προέδρων (εκτός Ν.Χριστοδουλίδη) ότι το φυσικό αέριο πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως δέλεαρ για να πεισθεί η Τουρκία σε μια εποικοδομητική λύση του Κυπριακού. Κάτι που θα σήμαινε βεβαίως στην παρούσα συγκυρία παράδοση του στρατηγικού «όπλου» της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Τουρκία.
Αν και απαιτούνται ακόμη αρκετές δοκιμαστικές γεωτρήσεις και στο Οικόπεδο 6 και στο Οικόπεδο 10 ,η επιμονή των πετρελαϊκών κολοσσών να επιμείνουν σε αυτές τις περιοχές δείχνει την εμπιστοσύνη τους στην προοπτική εντοπισμού σημαντικών κοιτασμάτων που θα είναι εκμεταλλεύσιμα και έχουν το σημαντικό πλεονέκτημα να βρίσκονται πολύ κοντά στη διψασμένη για ενέργεια ευρωπαϊκή αγορά. Εφόσον μάλιστα ευοδωθούν οι έρευνές τους, τότε θα προκύψει και η ανάγκη για μελέτη των οδών εξαγωγής του φυσικού αερίου και θα είναι εξαιρετικά πιθανόν να υπάρξει αναβίωση του ενδιαφέροντος για τον αγωγό EAST MED καθώς ,μετά τις ανακαλύψεις σε ισραηλινή και αιγυπτιακή ΑΟΖ θα υπάρξει κορεσμός στους δυο τερματικούς σταθμούς LNG στην Αίγυπτο.
Σύμφωνα με κυπριακές πηγές(εφημερίδα Φιλελεύθερος) και βάσει των ανακοινώσεων και εκτιμήσεων των πετρελαϊκών εταιριών, μετά την ανακάλυψη νέου κοιτάσματος στο στόχο Κρόνος, στο τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, με εκτιμώμενη δυναμικότητα 2,5 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών (tcf), η συνολική δυνητική δυναμικότητα της Κύπρου σε φυσικό αέριο ανέρχεται στα 11,7 tcf έως και 14,7 tcf (4,2 το Αφροδίτη, 5-8 ο Γλαύκος, 2,5 ο Κρόνος),χωρίς σε αυτές τις ποσότητες να υπολογίζονται οι όποιες ποσότητες στο κοίτασμα Καλυψώ, του Οικοπέδου 6 , καθώς η ΕΝΙ έχει ανακοινώσει από το 2018 ότι έχει εντοπίσει κοίτασμα που σύμφωνα με κυπριακές πηγές υπολογίζεται ανεπίσημα μεταξύ 1 και 3 tcf, αν και υπάρχουν σοβαρές δυσκολίες εξόρυξης του λόγω ιδιομορφίας του βυθού.
Αυτή την ώρα στην Κύπρο εκκρεμούν η επιβεβαιωτική γεώτρηση της CHEVRON στο κοίτασμα Αφροδίτη(προγραμματίζεται για το 2023), αλλά και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της γεώτρησης της EXXON MOBIL στο κοίτασμα Γλαύκος2 που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Μάρτιο.
Η κοινοπραξία TOTAL/ENI συνεχίζει με εντατικό ρυθμό πάντως τις έρευνες στο Οικόπεδο 6 με την προσδοκία ότι θα εντοπισθούν πρόσθετες ποσότητες που θα εξισορροπήσουν τις δυσκολίες που εκτιμάται ότι υπάρχουν στην εμπορική αξιοποίηση των «διάσπαρτων» κοιτασμάτων. Έτσι με NAVTEX 278/22 της Κυπριακής Δημοκρατίας ξεκίνησε από τις 21 Αυγούστου η επιβεβαιωτική γεώτρηση στον στόχο ΖΕΥΣ 1 του Οικοπέδου 6 με το γεωτρύπανο TUNGSTEN EXPLORER που θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Νοεμβρίου.
