ΗΠΑ: Το σκληρό μάθημα στον Μασκ ότι το χρήμα δεν μπορεί να τα βάλει με την πολιτική εξουσία
AP/Evan Vucci
AP/Evan Vucci
Financial Times

ΗΠΑ: Το σκληρό μάθημα στον Μασκ ότι το χρήμα δεν μπορεί να τα βάλει με την πολιτική εξουσία

Ο Τομ Γουλφ επινόησε τον όρο «κύριοι του σύμπαντος», αναφερόμενος με σαφή ειρωνική διάθεση στους εμπόρους της Wall Street. Ο Ίλον Μασκ, βέβαια, υιοθέτησε κυριολεκτικά τη συγκεκριμένη φράση, καθώς είναι γνωστή η φιλοδοξία του να αποικίσει τον Άρη. 

Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι Financial Times, η προσγείωση του μεγιστάνα στην ωμή πραγματικότητα ήταν εκκωφαντική. Η περίπτωση του Μασκ αποτελεί μέρος ενός μοτίβου με παγκόσμιες διαστάσεις. Όταν η δύναμη του χρήματος και η πολιτική εξουσία συγκρούονται, οι πολιτικοί είναι αυτοί που βγαίνουν πάντα κερδισμένοι. 

Σε χώρες τόσο διαφορετικές όσο η Ρωσία, η Κίνα, η Σαουδική Αραβία - και τώρα οι ΗΠΑ - οι ολιγάρχες κατάλαβαν με σκληρό τρόπο ότι το κράτος υπερισχύει του κεφαλαίου. Ο Μάο το έθεσε ως εξής: «Η εξουσία πηγάζει από την κάννη του όπλου». Ο έλεγχος του στρατού, των εισαγγελέων, των φορολογικών αρχών εξακολουθεί τελικά να μετράει περισσότερο από τα δισεκατομμύρια στην τράπεζα.

Φυσικά, οι πολιτικοί χρειάζονται χρήματα, ιδίως όταν προσπαθούν να ανέβουν στην εξουσία. Η οικονομική υποστήριξη του Μασκ βοήθησε τον Τραμπ να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του 2024. Παράλληλα, η άνοδος του Βλαντίμιρ Πούτιν στην κορυφή της εξουσίας στη Ρωσία διευκολύνθηκε από ορισμένους από τους πλουσιότερους άνδρες της χώρας. Αλλά, μόλις εγκαταστάθηκε στην εξουσία, ο Πούτιν έδειξε ποιος ήταν το αφεντικό.

Ο Τζακ Μα, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Κίνας τότε, τη γλίτωσε σχετικά εύκολα. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είδε μπροστά του μια πρόκληση. Μετά την ομιλία του Μα το 2020 που επέκρινε τις χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές, η προσφορά μετοχών του ομίλου Ant Group ανεστάλη και ο Μα σχεδόν εξαφανίστηκε από τη δημοσιότητα. 

Στη Σαουδική Αραβία, ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν κλείδωσε δεκάδες πλούσιους επιχειρηματίες στο Ritz-Carlton στο Ριάντ το 2017 - δήθεν σε μια εκκαθάριση κατά της διαφθοράς. Μεταξύ αυτών ήταν και ο πρίγκιπας Ουαλίντ μπιν Ταλάλ, ο πιο διάσημος επενδυτής του βασιλείου. Το επεισόδιο έστειλε ένα μήνυμα αδίστακτης εξουσίας που δεν ξεχάστηκε ποτέ.

Πολλοί Αμερικανοί θα ανατρίχιαζαν στην ιδέα ότι η σχέση μεταξύ χρήματος και εξουσίας στη χώρα τους μπορεί να συγκριθεί με τις χώρες που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Απαλλοτρίωση; Εξορία; Όλα αυτά ακούγονται πολύ αντιαμερικανικά. Αλλά αυτή είναι η Αμερική του Τραμπ. Ποτέ μη λες ποτέ.