Η Τουρκία «πλησιάζει» τους Ταλιμπάν

Η Τουρκία «πλησιάζει» τους Ταλιμπάν

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου εμφανίστηκε προετοιμασμένος στην προοπτική του νέου καθεστώτος του Αφγανιστάν. Οι Ταλιμπάν ανταποκρίθηκαν άλλωστε άμεσα στην πρόταση της νέας συμμαχίας. Ενώ ο ίδιος ο Ερντογάν ασχολείται με το Αφγανιστάν, η Άγκυρα θεωρεί πως μπορεί να είναι ο δίαυλος για τη διεθνή νομιμοποίηση του ταλιμπανικού καθεστώτος.

Όσο κυβερνούσαν το Αφγανιστάν από το 1996 έως το 2001, οι Ταλιμπάν εφάρμοζαν αυστηρή εκδοχή του ισλαμικού νόμου, όπου οι γυναίκες περιορίζονταν στην οικία, ενώ δεν έλειπαν οι αναγκαστικοί γάμοι, οι λιθοβολισμοί, οι ακρωτηριασμοί και οι δημόσιες εκτελέσεις καταδικασθέντων. Οι μετριοπαθείς δηλώσεις τους, όπως κι οι αναφορές σε μεγαλύτερες ελευθερίες, όπως να μπορούν να βγαίνουν από το σπίτι οι γυναίκες (!) αντιμετωπίζονται προφανώς με δυσπιστία.

Η Τουρκία βέβαια δεν έχει κάποιο ηθικό φραγμό για να αναπτύξει σχέσεις με το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου άλλωστε δήλωσε πως η Άγκυρα δεν θα αντιδράσει με πανικό, ενώ η πρεσβεία τους στο Αφγανιστάν θα συνεχίσει να λειτουργεί. Ενώ ήταν κοντά σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ανάληψη της φύλαξης του αεροδρομίου της Καμπούλ με το προηγούμενο καθεστώς, η Τουρκία προσέφερε άμεσα τις υπηρεσίες και στους Ταλιμπάν. Τούρκοι αξιωματούχοι διατείνονται πως μπορούν να βοηθήσουν το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν να αποκτήσει διεθνή αναγνώριση, σύμφωνα με δηλώσεις τους στο Al Monitor.

Από τη μεριά τους, οι Ταλιμπάν εμφανίζονται έτοιμοι για να ενισχύσουν τις σχέσεις με την Τουρκία, εφ’ όσον αποδεχθεί τη νέα πραγματικότητα και τους σεβαστεί ο Ταγίπ Ερντογάν. Παρά δηλαδή τη διαμάχη που υπήρχε με τις σχέσεις της Τουρκίας και το ΝΑΤΟ, οι Ταλιμπάν βλέπουν σαφώς την Τουρκία ως σύμμαχο και όχι ως εχθρό.

Το ζήτημα βέβαια των μεταναστευτικών ροών από το Αφγανιστάν απασχολεί άμεσα τον ίδιο τον Ερντογάν, λόγω της δυσαρέσκειας μέρος του τοπικού πληθυσμού και της πίεσης από την αντιπολίτευση. Πλέον, ωστόσο αντιμετωπίζει και ενδοκυβερνητικά προβλήματα. Ο υπερεθνικιστής κυβερνητικός σύμμαχός του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί προειδοποίησε πως η Τουρκία φιλοξενεί περίπου μισό εκατομμύριο Αφγανούς και η χώρα θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή ενόψει ενός νέου κύματος προσφύγων.

Κατά συνέπεια, η Τουρκία κατασκευάζει ένα τείχος στα σύνορα με το Ιράν εν μέσω της διαδρομής των Αφγανών προσφύγων, ενώ το τουρκικό καθεστώς έχει εφαρμόσει επιπλέον μέτρα στο εσωτερικό του, όπως για παράδειγμα στις εισόδους των αστικών κέντρων. Ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στους πρόσφυγες που έχουν καταφύγει από το Ιράν, ενώ επέδωσε ευθύνη στο Πακιστάν για την κατάσταση στο Αφγανιστάν, προοιωνίζοντας, ωστόσο μία τριμερή συνεργασία, με το Ισλαμαμπάντ και το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν.

Η Τουρκία θα εκμεταλλευτεί τις προθέσεις της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν να εκτοπίσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες από την περιοχή. Ήδη η Ρωσία δήλωσε πως οι Ταλιμπάν θα είναι περισσότερο συνεννοήσιμοι από τις «μαριονέτες» που κυβερνούσαν, ενώ η Κίνα και το Ιράν τονίζουν την αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία δηλώνει παρούσα στο νέο περιβάλλον που σκιαγραφείται στο «Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν».

Η Τουρκία βρίσκεται μέσα στους πρώτους εμπορικούς εταίρους του Αφγανιστάν, ενώ Τούρκοι εργολάβοι έχουν αναλάβει έργα 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Η Τουρκία επιθυμεί να παραμείνει στη χώρα, αναζητώντας τρόπους να παραμείνουν τα στρατεύματά της, ώστε να διαφυλάξει τα εμπορικά και ευρύτερα συμφέροντά της στην περιοχή.

Η Άγκυρα σκοπεύει να είναι παρούσα στην οικοδόμηση της χώρας, υπό το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν. Βέβαια, η επίσημη θέση της Τουρκίας θα είναι η διατήρηση των διπλωματικών σχέσεων της Τουρκίας με το Αφγανιστάν, τα τελευταία 100 χρόνια.