Οι Ουκρανοί βουλευτές ενέκριναν την Πέμπτη ένα νομοσχέδιο που αποκαθιστά την ανεξαρτησία των δύο βασικών υπηρεσιών κατά της διαφθοράς της χώρας, επιχειρώντας να αποκλιμακώσουν μια πολιτική κρίση που έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη στην ηγεσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι εν καιρώ πολέμου.
Σύμφωνα με το Reuters, χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν στους δρόμους του Κιέβου και άλλων πόλεων τις τελευταίες ημέρες, σε μια σπάνια εκδήλωση δυσαρέσκειας, μετά την ψήφιση – υπό την καθοδήγηση του κυβερνώντος κόμματος του Ζελένσκι – τροπολογιών που αποδυνάμωναν τις υπηρεσίες.
Ως αποτέλεσμα, ο Ζελένσκι αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί μετά τη γενική κατακραυγή και υπό την πίεση κορυφαίων Ευρωπαίων αξιωματούχων, οι οποίοι προειδοποίησαν ότι η Ουκρανία θέτει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή της προοπτική εάν περιορίσει τις αρμοδιότητες των Αρχών κατά της διαφθοράς.
Οι βουλευτές ψήφισαν με 331 ψήφους υπέρ και καμία κατά το νέο νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Ζελένσκι, το οποίο ανατρέπει τις προηγούμενες ρυθμίσεις που είχαν δώσει στον εκλεκτό του γενικό εισαγγελέα την εξουσία να αποσύρει υποθέσεις από τις εν λόγω υπηρεσίες και να τις αναθέτει αλλού.
Οι επικριτές υποστήριξαν ότι το αρχικό μέτρο είχε σχεδιαστεί για να προστατεύσει πολιτικούς συμμάχους του Ζελένσκι από ενδεχόμενες διώξεις.
Η καταπολέμηση της διαφθοράς και η ενίσχυση του κράτους δικαίου αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ — μια προοπτική που οι Ουκρανοί θεωρούν κρίσιμη για το μέλλον τους καθώς αντιμετωπίζουν τη ρωσική εισβολή.
Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν ακόμη και μετά την κατάθεση του νέου νομοσχεδίου, με εκατοντάδες να συγκεντρώνονται το βράδυ της Τετάρτης κοντά στο προεδρικό μέγαρο στο Κίεβο, φωνάζοντας συνθήματα όπως «Ντροπή!» και «Η δύναμη ανήκει στον λαό!».
Ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν επίσης κοντά στο κοινοβούλιο πριν από την ψηφοφορία της Πέμπτης για να πιέσουν τους βουλευτές να εγκρίνουν το νέο μέτρο. Ξέσπασαν σε χειροκροτήματα όταν αυτό εγκρίθηκε.
Μιλώντας από το βήμα πριν από την ψηφοφορία, ο αντιπολιτευόμενος βουλευτής Γιαροσλάβ Γιούρτσισιν ευχαρίστησε τους Ουκρανούς επειδή «σταμάτησαν τις αρχές ένα βήμα πριν από την άβυσσο» του αυταρχισμού.
Ορισμένοι βουλευτές εμφανίστηκαν στο κοινοβούλιο κρατώντας χειροποίητες πινακίδες που μιμούνταν εκείνες των διαδηλωτών.
Το νομοσχέδιο προχωρά τώρα στον Ζελένσκι για υπογραφή.
Ποιο μάχονται κατά της διαφθοράς
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) και η Ειδική Αντιδιαφθορική Εισαγγελία (SAPO) έχουν εντείνει την αυστηρά παρακολουθούμενη εκστρατεία κατά της διαφθοράς μετά την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
Έχουν ασκήσει διώξεις σε βουλευτές και ανώτερα κυβερνητικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένου και ενός πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης, ο οποίος κατηγορήθηκε τον περασμένο μήνα ότι έλαβε μίζα ύψους 345.000 δολαρίων.
Μιλώντας στο Reuters την περασμένη Παρασκευή, μετά την υπαναχώρηση του Ζελένσκι, ο επικεφαλής του NABU, Σεμέν Κριβονός, δήλωσε ότι αναμένει συνεχιζόμενη πίεση στο γραφείο του από διεφθαρμένα συμφέροντα που δεν επιθυμούν τον εξορθολογισμό της χώρας.
Είπε επίσης ότι τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι αξιωματούχοι κατά της διαφθοράς αισθάνονται μεγαλύτερη ευθύνη μετά τις διαδηλώσεις, καλώντας παράλληλα την ηγεσία της χώρας να στηρίξει την προσπάθεια.
«Αυτή η ευθύνη πρέπει να είναι συλλογική με την κυβέρνηση, η οποία πρέπει να αντιδράσει και να πει: “Εδώ υπάρχει διαφθορά — ας την εξαλείψουμε”».
