Η ένταση στα σύνορα Αφγανιστάν- Τατζικιστάν και ο ρόλος της Μόσχας

Η ένταση στα σύνορα Αφγανιστάν- Τατζικιστάν και ο ρόλος της Μόσχας

Οι αρνητικές συνέπειες της κατάκτησης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν επεκτείνονται πέρα από τον σκοταδισμό της καθημερινότητας και την αύξηση των μεταναστευτικών ροών, στη διάχυση της αστάθειας στην περιφέρεια. Η Ρωσία βέβαια, πέρα από την αρχική ικανοποίηση της αμερικανικής αποχώρησης, παρατηρεί με ανησυχία τις δυσμενείς εξελίξεις.

Αφού οι Ταλιμπάν όρισαν μία defacto κυβέρνηση από τον στενό κύκλο του φονταμενταλιστικού κινήματος τους, τώρα πλέον αντιμετωπίζουν την αντίδραση από όσους δεν βρίσκονται πλέον στην εξουσία. Ήταν αναμενόμενο βέβαια πως δεν θα μπορούσαν να ελέγξουν τη χώρα στο σύνολο της. Άλλωστε η αστραπιαία προέλαση τους προς την πρωτεύουσα βασίστηκε σε ένα συνδυασμό συμμαχιών με τοπικούς φυλάρχους που έγειραν προς το μέρος τους, μόλις είδαν πως πλέον δεν υπάρχει ο αμερικανικός παράγοντας στη χώρα.

Πλέον όμως τα προβλήματα επεκτείνονται πέρα από τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα της χώρας. Οι Ταλιμπάν διαμαρτύρονται πως στις παραμεθόριες περιοχές με το Τατζικιστάν έχουν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες μαχητές ειδικών δυνάμεων. Το Τατζικιστάν έχει γίνει βάση αντίστασης από όσους αντιστέκονται στη σκοταδιστική εξουσία των Ταλιμπάν. Πέρα από μέλη του προηγούμενου καθεστώτος που εξορίστηκαν, ακόμα και στελέχη του αφγανικής πολεμικής αεροπορίας κατέφυγαν στο Τατζικιστάν με αρκετά στρατιωτικά αεροσκάφη.

Βέβαια, είναι και η κυβέρνηση του Τατζικιστάν που έχει εναντιωθεί στην defacto κατάκτηση της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Παρά το μικρό του μέγεθος και την περιορισμένη επιρροή της, το Τατζικιστάν άλλωστε έχει αρνηθεί να αναγνωρίσει την κυβέρνηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, καθώς δεν αντιπροσωπεύονται οι εθνότητες του Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένων βέβαια των συγγενών Τατζίκων της χώρας.

Όλη αυτή η ένταση που συσσωρεύεται στην πίσω αυλή της Ρωσίας, ανησυχεί τη Μόσχα, η οποία προσπαθεί να δράσει πυροσβεστικά στη νέα πηγή ανάφλεξης καλώντας τη «Ντουσάνμπε και την Καμπούλ να αναζητήσουν αμοιβαία αποδεκτούς τρόπους για τη διευθέτηση της κατάστασης». Αν και δεν είχε χάσει την ευκαιρία να αφήσει τις αιχμές του για τις ευθύνες των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν που επιβεβαίωνε τις θέσεις του, το Κρεμλίνο εξ αρχής δεν είχε μείνει στην ευφορία για την αμερικανική αποχώρηση.

Ήδη από στην προοπτική της αμερικανικής υποχώρησης η Ρωσία είχε ενισχύσει τη στρατιωτική της βάση στο Τατζικιστάν, ενώ είχε προχωρήσει σε στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή. Παράλληλα, μετά τη θυελλώδη προέλαση των Ταλιμπάν, η Μόσχα προσπαθούσε να ωθήσει σε μία ευρύτερη κυβέρνηση στο Αφγανιστάν πέρα από το στενό πυρήνα των εξτρεμιστών.

Πλέον, η Ρωσία παρατηρεί ιδιαίτερα τις επιπτώσεις της παρουσίας των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και οι ανησυχίες επεκτείνονται πέρα από τις μεταναστευτικές πιέσεις που προκαλούνται από το νέο καθεστώς της χώρας. Ήδη στο Αφγανιστάν υπάρχουν ενδείξεις πως ισλαμιστικές οργανώσεις έχουν βρει περισσότερο χώρο και η διάχυση των εξτρεμιστών μαχητών πέρα από τα σύνορα θα τους δώσει ευκαιρίες να κάνουν αισθητή την παρουσία τους με κάποιο χτύπημα.