Η αποστολή «Άρτεμις» σηματοδοτεί την επιστροφή της NASA στη σελήνη

Η αποστολή «Άρτεμις» σηματοδοτεί την επιστροφή της NASA στη σελήνη

Την «επιστροφή» των ΗΠΑ στη σελήνη σηματοδοτεί η προγραμματισμένη για σήμερα εκτόξευση της αποστολής «Άρτεμις 1»με έναν πελώριο πύραυλο Space Launch System (SLS) που θα μεταφέρει τη μη επανδρωμένη κάψουλα Ωρίων (Orion) γύρω από το φεγγάρι για μια δοκιμαστική πτήση έξι εβδομάδων και μετά θα γυρίσει στη Γη. Η εκτόξευση θα πραγματοποιηθεί από τη NASA, από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα, στις 15:33 ώρα Ελλάδας, και θα μεταδοθεί ζωντανά από την τηλεόραση της NASA, εκκινώντας από τις 15:30 ώρα Ελλάδας. Στην περίπτωση που καιρικές συνθήκες ή κάποιο τεχνικό πρόβλημα δεν επιτρέψουν την εκτόξευση, έχουν δοθεί ως εναλλακτικές ημερομηνίες εκτόξευσης η 2α ή η 5η Σεπτεμβρίου. 

Η εκτόξευση από την Αμερική Διαστημική Υπηρεσία γίνεται περίπου 50 χρόνια μετά τη λήξη του ιστορικού προγράμματος «Απόλλων», το 1972, οπότε και οι Αμερικανοί είχαν πατήσει για τελευταία φορά στη σελήνη. Είχαν προηγηθεί δέκα άλλοι Αμερικανοί αστροναύτες, στη διάρκεια πέντε προηγούμενων αποστολών, με πρώτη προσελήνωση της αποστολής Απόλλων 11 το 1969.

Τα χρόνια που μεσολάβησαν, από το 1972 έως σήμερα, η NASA έστρεψε το ενδιαφέρον της σε άλλους πλανήτες, όπως τον Άρη, και μεγάλους δορυφόρους (του Κρόνου και του Δία), αλλά τώρα πλέον ενδιαφέρεται ξανά για τη Σελήνη, μεταξύ άλλων ως ενδιάμεσο σταθμό για πιο μακρινούς διαστημικούς στόχους. Πολύ περισσότερο που τα τελευταία χρόνια έγινε αντιληπτό ότι υπάρχει αρκετό νερό σε παγωμένη μορφή στο φεγγάρι, κάτι σημαντικό για μια μονιμότερη ανθρώπινη παρουσία, όχι μόνο ως πόσιμο νερό, αλλά και ως καύσιμο για πυραύλους μετά τη διάσπαση του σε οξυγόνο και υδρογόνο.

Ο πύραυλος Space Launch System

Ο SLS μαζί με το Orion έχουν ύψος 98 μέτρων. Ο SLS, που χρειάστηκε πάνω από δέκα χρόνια για να αναπτυχτεί και να κατασκευαστεί, θεωρείται ο ισχυρότερος και πιο πολύπλοκος πύραυλος στον κόσμο, αν και, σύμφωνα με τον «Economist», αποτελεί ένα υπερβολικά ακριβό κρατικό κατασκεύασμα και μια σπατάλη για τα χρήματα των φορολογουμένων. Οι βασικοί υπεργολάβοι για το πρόγραμμα Άρτεμις είναι οι εταιρείες Boeing για τον SLS και Lockheed Martin για την κάψουλα Orion.

Η τελευταία φορά που εκτοξεύτηκε ένας τέτοιος μεγα-πύραυλος από το Κέντρο Κένεντι, ήταν το 1973 όταν ένας πύραυλος Κρόνος 5 (Saturn V) μετέφερε σε τροχιά τον διαστημικό σταθμό Skylab. Ο σχεδιασμός της NASA είναι η εκτόξευση το 2024 της επανδρωμένης αποστολής Άρτεμις 2 γύρω από το φεγγάρι, ώσπου τελικά το 2025 η αποστολή Άρτεμις 3 να προσεληνωθεί (μεταφέροντας και την πρώτη γυναίκα αστροναύτη στη Σελήνη).

Θα τεθούν έτσι πιθανότατα αυτή τη φορά τα θεμέλια για μια πιο μόνιμη σεληνιακή βάση και παρουσία αστροναυτών στον δορυφόρο της Γης, με απώτερο στόχο μια βάση στον Άρη μέσα στη δεκαετία του 2030. Πάντως αρκετοί ειδικοί δεν αποκλείουν ότι όλο αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι υπερβολικά «σφιχτό» και φιλόδοξο, οπότε μπορεί να μετατεθεί κατά μερικά χρόνια προς το μέλλον.

Η Κίνα

Τα τελευταία χρόνια η Κίνα έχει προσεληνώσει με επιτυχία τρεις ρομποτικές αποστολές και σχεδιάζει δική σεληνιακή βάση για τη δεκαετία του 2030, η Ινδία και το Ισραήλ έστειλαν δικές τους σεληνιακές αποστολές το 2019 αλλά απέτυχαν, ενώ μια νοτιοκορεατική αποστολή βρίσκεται καθ' οδόν με στόχο να τεθεί σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι. Γενικά υπάρχει κινητικότητα από αρκετές χώρες με προορισμό τη Σελήνη και οι ΗΠΑ έχουν ένα έξτρα ανταγωνιστικό κίνητρο να προλάβουν.