Γιατί καταρρέει η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ - Κίνας για τις σπάνιες γαίες
WSJ

Γιατί καταρρέει η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ - Κίνας για τις σπάνιες γαίες

Η εμπορική εκεχειρία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, που συμφωνήθηκε πρόσφατα στη Γενεύη, βρίσκεται πλέον σε κίνδυνο κατάρρευσης εξαιτίας της καθυστέρησης του Πεκίνου στην έγκριση εξαγωγών σπάνιων γαιών - υλικών κρίσιμης σημασίας για την παραγωγή αυτοκινήτων, μικροτσίπ και άλλων τεχνολογικών προϊόντων.

Σύμφωνα με το πλαίσιο της συμφωνίας, η Κίνα θα επανεκκινούσε τις εξαγωγές αυτών των ορυκτών, με αντάλλαγμα μια 90ήμερη παύση νέων δασμών από τις ΗΠΑ. Παρά την αρχική συμφωνία, το Πεκίνο καθυστερεί συστηματικά τις σχετικές εγκρίσεις, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από την Ουάσινγκτον.

Ο Πρόεδρος Τραμπ και ο εμπορικός εκπρόσωπός του κατηγόρησαν την Κίνα για αθέτηση της συμφωνίας, ενώ η κινεζική πλευρά αποδίδει τη στάση της στην πρόσφατη αμερικανική απόφαση να απαγορεύσει τη χρήση των τσιπ Ascend της Huawei.

Το Πεκίνο ερμήνευσε την απόφαση ως επιθετική ενέργεια και αντέδρασε καθυστερώντας περαιτέρω τις άδειες εξαγωγής. Παρά τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις ότι δεν πρόκειται για νέα πολιτική, η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών έχει κλονιστεί.

Παράλληλα, η Ουάσινγκτον εντείνει τις εξαγωγικές κυρώσεις σε κινεζικές τεχνολογίες και προωθεί επιθετικά μέτρα, όπως η ακύρωση θεωρήσεων Κινέζων φοιτητών. Οι αμερικανικές εταιρείες εκφράζουν ανησυχίες, καθώς η συνέχιση αυτής της τακτικής μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικά πλήγματα. Η διπλωματική αποκλιμάκωση απαιτεί πιθανότατα απευθείας επικοινωνία Τραμπ-Σι, κάτι που ο Αμερικανός πρόεδρος γνωστοποίησε ότι θα πραγματοποιηθεί αργά το βράδυ, στις 11:00, την Παρασκευή, ήτοι ξημερώματα ώρα Ελλάδος.

Ο αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης, Χε Λιφένγκ, φαίνεται απρόθυμος να μεταβάλει τη στάση του, ενώ η αμερικανική πλευρά διαπιστώνει ότι η Κίνα χρησιμοποιεί το νέο σύστημα αδειοδότησης ως διαπραγματευτικό όπλο. Εταιρείες στις ΗΠΑ, κυρίως στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, προειδοποιούν για πιθανές διακοπές λειτουργίας εάν συνεχιστούν οι καθυστερήσεις.

Η κυβέρνηση Τραμπ, αντιδρώντας, προχωρά σε αυστηρότερους περιορισμούς εξαγωγών προς την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων τεχνολογιών απαραίτητων για την κινεζική αεροναυπηγική και μικροηλεκτρονική βιομηχανία.

Παράλληλα, ερευνώνται νέοι τομείς για πιθανή επιβολή δασμών, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα. Επίσης, ανακοινώθηκε η ανάκληση φοιτητικών θεωρήσεων για Κινέζους φοιτητές, μια ενέργεια που η Κίνα θεωρεί πολιτικοποιημένη.

Αν και Κινέζοι αξιωματούχοι εκφράζουν επιθυμία για συνέχιση των συνομιλιών, η κλιμάκωση και η αμοιβαία καχυποψία έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο. Η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων ενδέχεται να απαιτήσει άμεση επικοινωνία Τραμπ–Σι, αλλά μέχρι στιγμής, δεν διαφαίνεται βούληση για άρση του αδιεξόδου.