Χώρες επρόκειτο να θέσουν σε λειτουργία την Τρίτη το χρονόμετρο για δέκα ημέρες διαπραγματεύσεων, με στόχο την επίτευξη μιας ιστορικής παγκόσμιας συνθήκης για την καταπολέμηση της ρύπανσης από πλαστικό.
Τρία χρόνια διαπραγματεύσεων προσέκρουσαν σε αδιέξοδο στη Νότια Κορέα τον Δεκέμβριο, όταν μια ομάδα πετρελαιοπαραγωγών κρατών μπλόκαρε την επίτευξη συναίνεσης.
Μετά την αποτυχία στο Μπουσάν, οι χώρες εργάζονται παρασκηνιακά και κάνουν μια νέα προσπάθεια στη Γενεύη, σε συνομιλίες που διεξάγονται υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Κύρια στελέχη που καθοδηγούν τις διαπραγματεύσεις δήλωσαν ότι δεν περιμένουν εύκολη πορεία αυτή τη φορά, αλλά επέμειναν ότι μια συμφωνία παραμένει εφικτή, αναφέρει το France24.
«Έχει υπάρξει εκτενής διπλωματική δραστηριότητα από το Μπουσάν μέχρι σήμερα», δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (UNEP) Ίνγκερ Άντερσεν.
Το UNEP φιλοξενεί τις συνομιλίες, και η Άντερσεν είπε ότι οι συζητήσεις μεταξύ διαφορετικών περιοχών και ομάδων συμφερόντων έχουν δημιουργήσει δυναμική.
«Οι περισσότερες χώρες, στην πραγματικότητα, με τις οποίες μίλησα, μου είπαν: “Ερχόμαστε στη Γενεύη για να κλείσουμε τη συμφωνία”.Θα είναι εύκολο; Όχι. Θα είναι απλό; Όχι. Υπάρχει όμως δρόμος για συμφωνία; Απολύτως», ανέφερε.
Ανθρώπινα σώματα γεμάτα μικροπλαστικά
Η ρύπανση από πλαστικό είναι τόσο διαδεδομένη που μικροπλαστικά έχουν βρεθεί στις ψηλότερες βουνοκορφές, στη βαθύτερη ωκεάνια τάφρο και σχεδόν σε κάθε σημείο του ανθρώπινου σώματος.
Το 2022, οι χώρες συμφώνησαν να βρουν τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης έως το τέλος του 2024.
Ωστόσο, ο υποτιθέμενος τελικός γύρος διαπραγματεύσεων για ένα νομικά δεσμευτικό κείμενο σχετικά με τη ρύπανση από πλαστικά, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας, κατέρρευσε στο Μπουσάν.
Μία ομάδα χωρών επιδίωξε μια φιλόδοξη συμφωνία για τον περιορισμό της παραγωγής και την κατάργηση επιβλαβών χημικών ουσιών.
Αλλά μια ομάδα κυρίως πετρελαιοπαραγωγών κρατών απέρριψε τα όρια παραγωγής και θέλησε να επικεντρωθεί στενότερα στη διαχείριση των αποβλήτων.
Ο Εκουαδοριανός διπλωμάτης Λουίς Βάγιας Βαλδιβιέσο, που προεδρεύει της διαδικασίας, δήλωσε ότι μια αποτελεσματική, δίκαιη και φιλόδοξη συμφωνία είναι τώρα εφικτή.
«Οι δρόμοι και οι θέσεις μας μπορεί να διαφέρουν· ο προορισμός μας είναι ο ίδιος», είπε τη Δευτέρα.
«Είμαστε όλοι εδώ επειδή πιστεύουμε σε μια κοινή υπόθεση: έναν κόσμο χωρίς ρύπανση από πλαστικά», πρόσθεσε.
«Μέλλον χωρίς πλαστικά»
Περισσότερες από 600 μη κυβερνητικές οργανώσεις συμμετέχουν στις συνομιλίες της Γενεύης.
Ο Βαλδιβιέσο είπε ότι έχουν εξαχθεί διδάγματα από το Μπουσάν και ότι ΜΚΟ και η κοινωνία των πολιτών θα έχουν πλέον πρόσβαση στις συζητήσεις που θα ασχοληθούν με τα πιο δύσκολα ζητήματα, όπως η απαγόρευση ορισμένων χημικών και ο περιορισμός της παραγωγής.
«Για να λύσουμε την κρίση της ρύπανσης από πλαστικά, πρέπει να σταματήσουμε να παράγουμε τόσο πολύ πλαστικό», δήλωσε ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Greenpeace, Γκρέιαμ Φορμπς.
Η οργάνωση και οι σύμμαχοί της θέλουν μια συνθήκη «που να μειώνει την παραγωγή πλαστικών, να εξαλείφει τις τοξικές χημικές ουσίες και να εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση που απαιτείται για τη μετάβαση σε ένα μέλλον απαλλαγμένο από πλαστικά και ορυκτά καύσιμα», όπως είπε.
«Η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων είναι εδώ σε πλήρη ισχύ», πρόσθεσε, σημειώνοντας: «Δεν μπορούμε να αφήσουμε λίγες χώρες να καθορίσουν το μέλλον της ανθρωπότητας όσον αφορά τη ρύπανση από πλαστικά».
Απορριπτόμενα, καμένα και πεταμένα
Πάνω από 400 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών παράγονται παγκοσμίως κάθε χρόνο, εκ των οποίων οι μισοί για προϊόντα μίας χρήσης. Σχεδόν οι μισοί, 46%, καταλήγουν σε χωματερές, ενώ το 17% αποτεφρώνεται και το 22% δεν διαχειρίζεται σωστά και γίνεται σκουπίδια στο περιβάλλον.
Έκθεση στο ιατρικό περιοδικό The Lancet προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι η ρύπανση από πλαστικά αποτελεί «σοβαρό, αυξανόμενο και υποτιμημένο κίνδυνο» για την υγεία, με κόστος τουλάχιστον 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια τον χρόνο σε οικονομικές απώλειες που σχετίζονται με την υγεία.
Η νέα ανασκόπηση των υπαρχόντων στοιχείων, που πραγματοποιήθηκε από κορυφαίους ερευνητές και γιατρούς, συνέκρινε τα πλαστικά με τη ρύπανση του αέρα και τον μόλυβδο, λέγοντας ότι οι επιπτώσεις τους στην υγεία μπορούν να μετριαστούν μέσω νόμων και πολιτικών.
Για να ενισχυθεί το μήνυμα, ένα αντίγραφο του διάσημου γλυπτού «Ο Σκεπτόμενος» του Ωγκύστ Ροντέν, τοποθετημένο έξω από τον ΟΗΕ, θα βυθίζεται σταδιακά σε σωρούς πλαστικών απορριμμάτων κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.
Το έργο, με τίτλο «Το Βάρος του Σκεπτόμενου», κατασκευάζεται από τον Καναδό καλλιτέχνη και ακτιβιστή Μπέντζαμιν Βον Γουόνγκ.
«Αν θέλεις να προστατεύσεις την υγεία, τότε πρέπει να σκεφτούμε τις τοξικές χημικές ουσίες που εισέρχονται στο περιβάλλον μας», είπε.
Αλλά ο Μάθιου Κάστνερ, εκπρόσωπος του Αμερικανικού Συμβουλίου Χημείας, δήλωσε ότι η βιομηχανία πλαστικών και τα προϊόντα της είναι «ζωτικής σημασίας για τη δημόσια υγεία», ιδίως μέσω ιατρικών συσκευών, χειρουργικών μασκών, παιδικών καθισμάτων ασφαλείας, κρανών και σωλήνων που μεταφέρουν καθαρό νερό.
