Από τις τροπικές θάλασσες μέχρι τους πόλους, μέσω της ανοιχτής θάλασσας, η κατάσταση των ωκεανών επιδεινώνεται όλο και περισσότερο. Με αφορμή τη δημοσίευση της ένατης έκθεσης για την κατάσταση των ωκεανών, η υπηρεσία Copernicus Marine προειδοποίησε σήμερα Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου για την επιτάχυνση της υποβάθμισής τους.
Αυτή η επιτάχυνση παρατηρήθηκε και αναλύθηκε λεπτομερώς κατά το τελευταίο έτος από τις υπηρεσίες του Mercator Ocean International, οι οποίες κάθε χρόνο συντάσσουν μια έκθεση για την κατάσταση των ωκεανών, συνθέτοντας τις έρευνες της ευρωπαϊκής κοινότητας των θαλάσσιων επιστημών. Για τη υπεύθυνη της έκθεσης, Καρίνα φον Σούκμαν, η μελέτη “αποκαλύπτει πρωτοφανή γεγονότα, επιταχυνόμενες τάσεις και αυξανόμενες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα και τις κοινωνίες”.
Η νέα αυτή έρευνα “επιβεβαιώνει ότι πλησιάζουμε επικίνδυνα στα πλανητικά όρια“, προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής του διακυβερνητικού οργανισμού, Πιέρ Μπαουρέλ. Κάθε μέρος του ωκεανού επηρεάζεται πλέον από την τριπλή πλανητική κρίση”. Πρόκειται για την κλιματική κρίση, την κρίση της βιοποικιλότητας και την περιβαλλοντική κρίση που συνδέεται με τη θαλάσσια ρύπανση, ιδίως από τα πλαστικά.
Η υπερθέρμανση των ωκεανών διαταράσσει την θαλάσσια βιοποικιλότητα και την αλιεία
Η υπερθέρμανση των ωκεανών ευνοεί την εξάπλωση των εισβαλλόντων, χωροκατακτητικών ειδών και διαταράσσει την θαλάσσια βιοποικιλότητα και την αλιεία, κυρίως στη Μεσόγειο Θάλασσα, προειδοποιεί η υπηρεσία Copernicus Marine.
Από τον Μάιο 2022 μέχρι τις αρχές του 2023, η Μεσόγειος γνώρισε το μακρύτερο κύμα καύσωνα που έχει καταγραφεί κατά τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες, με θερμοκρασίες επιφανείας που έφθασαν τους 4,3°C επάνω από το κανονικό.
Ερευνητές ανέλυσαν τα αποτελέσματα αυτού του κύματος ζέστης στους πληθυσμούς δύο χωροκατακτητικών ειδών: του μπλε καβουριού του Ατλαντικού και του γενειοφόρου πυροσκώληκα (Hermodified carunculata) στο δέλτα του Πάδου στη βόρεια Ιταλία και γύρω από τις ακτές της Σικελίας.
Στο δέλτα του Πάδου, ο πολλαπλασιασμός του μπλε καβουριού, που τρέφεται με μαλάκια, προκάλεσε τη μείωση κατά 75%-100% της παραγωγής μυδιών σε ορισμένες περιοχές το 2023. Ο πληθυσμός αυτού του τυχοδιώκτη θηρευτή πολλαπλασιάσθηκε με μεγάλους ρυθμούς λόγω της αύξησης των θερμοκρασιών και αποτελεί απειλή για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Ο γενειοφόρος πυροσκώληκας, ενδημικό στη Μεσόγειο είδος, που μπορεί να φθάσει σε μήκος τα 70 εκατοστά και προσδόκιμο ζωής τα 9 έτη, πολλαπλασιάσθηκε επίσης εξαιτίας της υπερθέρμανσης των υδάτων. Το σκουλήκι αυτό, με τις δηλητηριώδεις τρίχες, διαταράσσει την παραδοσιακή αλιεία στη Σικελία τρώγοντας τα δολώματα, κόβοντας τις δευτερεύουσες πετονιές και προκαλώντας φθορές στα ψάρια που έχουν αλιευθεί και μειώνοντας την αξία τους.
Το σκουλήκι αυτό αποτελεί απειλή τόσο για την θαλάσσια βιοποικιλότητα όσο και για την οικονομική σταθερότητα των περιοχών που ζουν από την αλιεία, προειδοποιούν οι συντάκτες της έκθεσης που ζητούν την κατάρτιση στρατηγικών διαχείρισης για τον περιορισμό του πολλαπλασιασμού του.
Πέραν των εισβαλλόντων ειδών, η έκθεση 2025 του Copernicus Marine επισημαίνει τα προβλήματα της οξίνισης των ωκεανών, της ρύπανσης με πλαστικά απορρίμματα, τη μείωση των πάγων.
"Κάθε τμήμα του ωκεανού επηρεάζεται από την τριπλή πλανητική κρίση: κλιματική αλλαγή, απώλεια της βιοποικιλότητας και ρύπανση", σχολίασε ο Πιερ Μπαουρέλ, γενικός διευθυντής της Mercator Ocean International κατά την παρουσίαση της έκθεσης μέσω τηλεδιάσκεψης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, European Perspective
