Οι χώρες όλου του κόσμου ενέκριναν σήμερα ομόφωνα στην COP28 στο Ντουμπάι απόφαση που καλεί σε μια «μετάβαση» προς την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων.
Ήδη από την έναρξη της συνεδρίασης της ολομέλειας για το κλείσιμο της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα οι αντιπρόσωποι υιοθέτησαν την απόφαση που είχαν προετοιμάσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, γεγονός που προκάλεσε παρατεταμένα χειροκροτήματα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα.
Πρόκειται για «ιστορική απόφαση για να επιταχυνθεί η κλιματική δράση», δήλωσε ο Σούλταν αλ Τζάμπερ, ο πρόεδρος της διάσκεψης αυτής του ΟΗΕ.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία περιλαμβάνει 21 σελίδες και σχεδόν 200 παραγράφους.
Αυτό δεν είναι ένα νομικά δεσμευτικό έγγραφο, αλλά δείχνει την πορεία προς τα εμπρός για τις χώρες σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.
Τα βασικά σημεία:
- Οι χώρες θα "συμβάλουν... στη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα με δίκαιο, τακτικό και ισότιμο τρόπο". Είναι η πρώτη φορά που γίνεται σαφής αναφορά στο μέλλον όλων των ορυκτών καυσίμων (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) σε κείμενο της COP. Δεν περιλαμβάνει καμία διατύπωση για τη "σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων" - κάτι που ήθελαν πολλές κυβερνήσεις.
- Υπάρχει μια αναγνώριση ότι οι παγκόσμιες εκπομπές πιθανότατα θα κορυφωθούν πριν από το 2025 - και ότι για τις αναπτυσσόμενες χώρες αυτό μπορεί να συμβεί αργότερα.
- Όσον αφορά την προσαρμογή και τα οικονομικά, στο κείμενο "επαναλαμβάνεται" αντί να "ζητείται" από τις αναπτυγμένες χώρες να παράσχουν υποστήριξη σε ευάλωτα έθνη που αντιμετωπίζουν την κλιματική αλλαγή.
Πάνω από 100 χώρες άσκησαν έντονες πιέσεις για σκληρή γλώσσα στην συμφωνία της COP28 που να αναφέρεται σε "σταδιακή κατάργηση" της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, αλλά προσέκρουσαν στην ισχυρή αντίθεση του υπό την Σαουδική Αραβία οργανισμού πετρελαιοεξαγωγικών χωρών OPEC, ο οποίος επιχειρηματολογούσε ότι ο κόσμος μπορεί να μειώσει τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου χωρίς να αποφύγει συγκεκριμένα καύσιμα.
Η μάχη αυτή οδήγησε στην παράταση της διάσκεψης ως σήμερα.
Μετά την επίτευξη της συμφωνίας αυτής, οι χώρες αναλαμβάνουν την ευθύνη για την τήρησή της μέσω εθνικών πολιτικών και επενδύσεων.
Η συμφωνία καλεί για "μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα με έναν δίκαιο, τακτικό και ισότιμο τρόπο (...) ώστε να επιτευχθούν καθαρά μηδενικές (εκπομπές) ως το 2050 σε συμφωνία με την επιστήμη".
Επίσης ζητεί τριπλασιασμό των δυνατοτήτων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως ως το 2030, επιταχύνοντας τις προσπάθειες για τη μείωση του άνθρακα και επιταχύνοντας τεχνολογίες, όπως η δέσμευση και η αποθήκευση άνθρακα, η οποία μπορεί να "καθαρίσει" βιομηχανίες που είναι δύσκολο να απαλλαγούν από τον άνθρακα.
