Αυταρχικά καθεστώτα που... κυνηγούν τους αντιπάλους τους παντού

Αυταρχικά καθεστώτα που... κυνηγούν τους αντιπάλους τους παντού

Μια απαγωγή στο Ντουμπάι, μια απόπειρα δολοφονίας στη Μαδρίτη, μια παρακολούθηση στη Βιέννη και μια έκρηξη στο Καράκας, θα μπορούσαν να είναι σκηνές από κατασκοπική ταινία, στη πραγματικότητα είναι όμως αποδείξεις ότι αρκετά αυταρχικά καθεστώτα στοχεύουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους όπου και αν πάνε.

Η καταστολή αντιπάλων στο εξωτερικό δεν είναι κάτι το καινούργιο, ο Λέων Τρότσκι βρισκόταν στην Πόλη του Μεξικού, 10.000 χιλιόμετρα μακριά από τη Μόσχα, όταν ο Στάλιν τον δολοφόνησε το 1940. Το νέο είναι η ευκολία με την οποία οι αντιφρονούντες μπορούν να παρακολουθούνται από μακριά. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την άνοδο των αυταρχικών καθεστώτων και την αποθάρρυνση της προηγούμενης αμερικανικής κυβέρνησης προς την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επέτρεψε σε όλο και περισσότερους να δρουν ανενόχλητοι παγκοσμίως. 

Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 4 Φεβρουαρίου από το Freedom House, ένα think-tank, υποστηρίζει ότι η "διακρατική καταστολή" έχει γίνει πιο συχνή. Βάση αυτής της έκθεσης, 31 κράτη είχαν επιτεθεί "φυσικά" στους πολίτες τους που ζούσαν σε άλλες χώρες από το 2014, με την Κίνα, τη Ρωσία και τη Ρουάντα να ηγούνται της ιδιότυπης αυτής λίστας.

Μόνο η Κίνα είναι υπεύθυνη για 214 από τις 608 άμεσες επιθέσεις που καταγράφηκαν από το Freedom House. Η αλήθεια είναι ότι το Πεκίνο έχει μια μεγάλη γκάμα αντιπάλων, Ουιγούροι, πολιτικοί αντιφρονούντες, ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφοι και πρώην πρίγκιπες. Το ΚΚΚ κάνει ολοένα και μεγαλύτερη χρήση των νέων δυνατοτήτων του προκειμένου να διαμορφώσει το τι μπορούν ή δεν μπορούν να λένε άνθρωποι που ζουν πολύ πέρα ​​από τα σύνορα της Κίνας για το πώς η κυβέρνησή της διαχειρίζεται τις υποθέσεις της. Πράκτορες της κινεζικής κυβέρνησης έχουν εργαστεί για να εμποδίσουν τους Ουιγούρους στην Ευρώπη να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για την καταστολή βιομηχανικής κλίμακας στην επαρχία Σιντζιάνγκ της δυτικής Κίνας.

Οι κινεζικές υπηρεσίες ασφαλείας προσπάθησαν να επιβάλουν "σιωπητήριο" σε Κινέζους αντιφρονούντες στην Αυστραλία και σε άλλες δημοκρατικές χώρες, παρενοχλώντας ή και απειλώντας ανοικτά τις οικογένειές τους πίσω στην Κίνα.

Οι δολοφονίες, οι επιθέσεις, οι κρατήσεις και οι παράνομες απελάσεις, είναι συνήθως η πιο άμεση μέθοδος συντριβής αντιπάλων στο εξωτερικό, ακόμα και αν αυτοί είναι... ήρωες.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο έγινε γνωστό ότι ο Πολ Ρουσεσαμπαγκίνα που απεικονίστηκε στην ταινία "Hotel Rwanda" ως ο ήρωας που έσωσε τις ζωές περισσότερων από 1.200 ανθρώπους στη γενοκτονία του 1994, συνελήφθη με κατηγορίες για τρομοκρατία. Ο Ρουσεσαμπαγκίνα, γνωστός επικριτής του προέδρου της χώρας Πολ Καγκάμε, ζούσε μακριά από την πατρίδα του από το 1996. Χωρίς ποτέ να γίνει γνωστό που συνελήφθη μια "ωραία πρωία" βρέθηκε στο Κιγκάλι, πρωτεύουσα της γενέτειρας του.

Ως εκ τούτου, η απαγωγή αντιφρονούντων σε ξένο έδαφος είναι δύσκολο εγχείρημα  χωρίς τη συνεργασία "φιλικών" δυνάμεων. Γι αυτό τον λόγο υπάρχουν ακόμα και επίσημες διεθνείς συμφωνίες όπως αυτή στο πλαίσιο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης. Βάση αυτής, Κίνα, Ινδία, Ρωσία και πέντε αλλά ασιατικά κράτη έχουν μια κοινή "μαύρη λίστα" αντιφρονούντων. 

Οι κυβερνήσεις μπορούν επίσης να κάνουν τη ζωή των εξόριστων δύσκολη με πιο διακριτικούς τρόπους. Οι πιο συνήθεις τακτικές περιλαμβάνουν την απόκρυψη ταξιδιωτικών εγγράφων, την άρνηση προξενικών υπηρεσιών και την απειλή συγγενών στην πατρίδα τους. Για παράδειγμα, στην προσπάθειά του να κλείσει τον ιστότοπο των Αχμάντι, μιας θρησκευτικής μειονότητας, στην Αμερική, το Πακιστάν υπενθύμισε στους εξόριστους ότι οι συγγενείς τους που επέστρεφαν στην πατρίδα τους μπορούν να κατηγορηθούν για βλασφημία.

Η τεχνολογία διευκολύνει τα κράτη να καταπιέζουν ακόμα και από απόσταση. Η Σαουδική Αραβία για παράδειγμα δωροδοκούσε έναν προγραμματιστή που εργαζόταν στο Twitter για να παρέχει την τοποθεσία των αντιφρονούντων που έκαναν ενοχλητικά tweet. Η Κίνα θεωρείται ότι παρακολουθεί πολίτες μέσω του WeChat, μιας εφαρμογής που χρησιμοποιείται ευρέως από Κινέζους που ζουν στο εξωτερικό.

Από την λίστα των κρατών που ψάχνουν αντιπάλους κυρίως Γκιουλενιστές και κάθε λογής πολέμιους είναι η Τουρκία. Ιδιαίτερα μετά το πραξικόπημα του 2016, πράκτορες της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ έχουν επιδοθεί σε "κυνήγι" παρακολούθησής σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Δανία και η Σουηδία. Σύμφωνα με έγγραφα που επικαλείται η ιστοσελίδα "Nordic Monitor", Τούρκοι αντικαθεστωτικοί που διαμένουν σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρακολουθούνται στενά, εξαιτίας των απόψεων που έχουν εκφράσει για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η συλλογή πληροφοριών χρησιμοποιείται ώστε οι τουρκικές αρχές να ασκήσουν ποινικές διώξεις, υποβάλλοντας και αιτήματα έκδοσης στην Ιντερπόλ.