Στην αντεπίθεση περνά η Ευρωπαϊκή Ένωση, με φόντο τις πιέσεις του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μαύρη Θάλασσα, παρουσιάζοντας την Τετάρτη (28/05) μια νέα στρατηγική για τη Μαύρη Θάλασσα.
Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του Politico, η ΕΕ σχεδιάζει τη δημιουργία ενός κόμβου ναυτικής ασφάλειας στη Μαύρη Θάλασσα, ο οποίος θα χρησιμεύσει ως ευρωπαϊκό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης στην περιοχή.
«Μια άλλη κίνηση για την ασφάλεια είναι η αυξημένη παρακολούθηση της ξένης ιδιοκτησίας των λιμανιών και άλλων βασικών εγκαταστάσεων», δήλωσε η Κάγια Κάλας.
Όσον αφορά το εμπόριο, η ΕΕ θα αναπτύξει νέους ενεργειακούς διαδρόμους, συνδέσεις μεταφορών και ψηφιακές υποδομές με περιφερειακούς εταίρους, σύμφωνα με τη Μάρτα Κος.
«Στον σημερινό κόσμο, οι χώρες αναζητούν αξιόπιστους και προβλέψιμους εταίρους -και η ΕΕ είναι ένας από αυτούς» τόνισε η Κος. «Μέσα από τέτοιες συνεργασίες ενισχύουμε τη συλλογική μας ασφάλεια και δημιουργούμε ευκαιρίες για όλους».
Η στρατηγική της ΕΕ περιλαμβάνει και ενεργή διπλωματία με έξι περιφερειακούς εταίρους: Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία, Τουρκία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν. Η Κομισιόν επιδιώκει στενότερους πολιτικούς, στρατηγικούς και οικονομικούς δεσμούς με τις χώρες αυτές, ώστε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ασφαλείας και επιρροής στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου.
Το μπλοκ θα επενδύσει επίσης στην ετοιμότητα των παράκτιων κοινοτήτων και της θαλάσσιας οικονομίας για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζημιών που σχετίζονται με τον πόλεμο και την αντιμετώπιση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.
Στόχος της ΕΕ, σύμφωνα με το Politico, είναι να διασφαλίσει την απρόσκοπτη μεταφορά βαρέως στρατιωτικού εξοπλισμού, να ενισχύσει την παρουσία της στην περιοχή και να ανταποκριθεί στις ολοένα αυξανόμενες ρωσικές απειλές στην Ανατολική Ευρώπη.
«Η ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ευρωπαϊκής ασφάλειας» δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, τονίζοντας ότι η περιοχή βρίσκεται στο στόχαστρο του Κρεμλίνου, τόσο μέσω της πολεμικής του εκστρατείας στην Ουκρανία όσο και με υβριδικές επιθέσεις σε κρίσιμες θαλάσσιες υποδομές.
Από την πλευρά της, η Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ, Μάρτα Κος δήλωσε ότι: «Η νέα στρατηγική δεν είναι απλώς αμυντική: είναι ένα γεωπολιτικό εργαλείο, σχεδιασμένο να απαντήσει στον κόσμο των ''οπλοποιημένων εξαρτήσεων''».
«Η Μαύρη Θάλασσα αποτελεί γέφυρα προς τον Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία και ζωτική αρτηρία για το εμπόριο ενέργειας και τροφίμων», είπε.
Επενδυτική «απόβαση» σε λιμάνια και δίκτυα
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει μαζικές επενδύσεις σε στρατηγικές υποδομές σε Ρουμανία και Βουλγαρία, που έχουν ακτογραμμή στον Εύξεινο Πόντο. Στο σχέδιο περιλαμβάνονται η αναβάθμιση λιμανιών, σιδηροδρομικών γραμμών και αεροδρομίων, ώστε να μπορούν να υποδέχονται και να διακινούν βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό σε περίπτωση κρίσης.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα στρατεύματά μας μπορούν να φτάνουν εκεί που χρειάζονται, όταν χρειάζονται» είπε χαρακτηριστικά η Κάλας. Ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, έχει δηλώσει ότι για τον εκσυγχρονισμό των στρατηγικών υποδομών μεταφορών απαιτούνται περίπου 75 δισ. ευρώ σε όλη την Ευρώπη.
Νέος ναυτικός κόμβος επιτήρησης και έλεγχος κρίσιμων εγκαταστάσεων
Βασικό μέρος του σχεδίου είναι η ίδρυση ενός Κέντρου Ναυτικής Ασφάλειας Μαύρης Θάλασσας, που θα λειτουργεί ως «μάτι της Ευρώπης» στην περιοχή. Θα προσφέρει έγκαιρη προειδοποίηση, ενίσχυση της επιχειρησιακής επίγνωσης και προστασία κρίσιμων υποδομών.
Αν και η τοποθεσία, το μοντέλο λειτουργίας και το κόστος δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, η Κάλας ξεκαθάρισε πως θα αποτελέσει κεντρικό εργαλείο στη στρατηγική της Ένωσης. Επιπλέον, σχεδιάζεται αυστηρότερη παρακολούθηση της ξένης ιδιοκτησίας σε λιμάνια και κρίσιμες εγκαταστάσεις, με στόχο την πρόληψη παρεμβάσεων τρίτων κρατών.