Το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτικό παράδοξο

Το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτικό παράδοξο

Του Διονύση Κατρανίτσα*

k«Ένα φάντασμα στοιχειώνει την Ευρώπη» έγραφε στον υπέρτιτλό της η Il Manifesto, τέσσερα χρόνια πριν - τον Φεβρουάριο του 2015 - ανακοινώνοντας την έναρξη των διαπραγματεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα και παραφράζοντας τη ρήση του Καρλ Μαρξ όπως ολοκληρωνόταν στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο: «..το φάντασμα του κομμουνισμού, οι δυνάμεις της παλιάς Ευρώπης ενώθηκαν σε μια ιερή συμμαχία για να ξορκίσουν αυτό το φάντασμα..»

Στον Guardian της 27ης Φεβρουαρίου ο Antonio Negri ένωνε κι αυτός τη φωνή του προσθέτοντας και τους Podemos στην εξίσωση για την ανατροπή της παλιάς Ευρώπης.

Και στο άρθρο του αυτό σκιαγραφούσε το σκιάχτρο του «νεο-φιλελευθερισμού» που φόρτωσε χρέη στους λαούς για να πλουτίσουν οι διεφθαρμένες και φοροδιαφεύγουσες ευρωπαϊκές ελίτ.

Συνεχίζοντας, ο Antonio Negri, ξεκάθαρα είχε εναποθέσει τις ελπίδες του στον Αλέξη Τσίπρα όχι μόνο για να οδηγήσει σε μια νέα φεντεραλιστική Ευρώπη αλλά και για μια νέα συνθήκη ασφάλειας για την Ευρώπη έξω από το ΝΑΤΟ.

Η κρίση, οικονομική και θεσμική, στην Ευρώπη γέννησε παράλληλα με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους PODEMOS και τους εξτρεμιστές από την άλλη πλευρά, στα δεξιά. Λίγο αργότερα αυτοί (τα αντανακλαστικά της αριστεράς να επωφεληθούν με κάθε προβληματική κατάσταση είναι παροιμιώδη) αλλά φαίνεται να παίρνουν το πάνω χέρι σε περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Έχουμε, φυσιολογικά σε συνθήκες κρίσης, την εμφάνιση ακραίων και φανατικών και από τις δύο πλευρές. Και από την Αριστερά και από τη Δεξιά.

Δεν έχουμε, όμως, την ίδια εξέλιξη και από τις δύο πλευρές.

Ενώ από τη μια η ευρωπαϊκή Αριστερά έφτιαξε το εικόνισμα του Αλέξη Τσίπρα και του Ιγκλέσιας, για να απογοητευτεί γρήγορα μια που η πραγματικότητα επιβάλλεται ταχύτατα και απαιτεί μια ραχοκοκκαλιά αξιών και ικανοτήτων για να αντιμετωπίσει κάποιος τα ζητήματα που ανακύπτουν στην διακυβέρνηση των χωρών της Ευρώπης, από την πλευρά των συντηρητικών είδαμε μια πολεμική απέναντι στους «δικούς» της εξτρεμιστές.

Για να μην παρεξηγηθώ, πολλοί άνθρωποι της Αριστεράς εμφανίστηκαν σκεπτικοί, ακόμη και εχθρικοί, απέναντι σε αυτή την ακραία αριστερή πολιτική (του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και των PODEMOS) αλλά ταυτόχρονα εμφανίζονται εξοστρακισμένοι από όλες τις αριστερές πολιτικές τους παρέες και οι πιο αποφασιστικοί επιλέγουν, εξόριστοι πια, να στηρίζουν κεντροδεξιές πολιτικές.

Πάντοτε η αριστερή πολιτική, η γνήσια - αυτή που πάντα πρέπει να ξαναβουτά στα ιερά κείμενα του ιστορικισμού - είναι πολιτική για έναν και μοναδικό απόλυτο στόχο. Έναν στόχο που προκύπτει από την ιστορική αναγκαιότητα, το αναπόδραστο αποτέλεσμα των νόμων της κοινωνικής εξέλιξης.

Και έτσι η θέση του καθένα σε αυτή την αριστερή συμμαχία κρίνεται ανάλογα με την αποφασιστικότητα - έστω στα λόγια – να φτάσει στα άκρα για την επίτευξη αυτής της ιστορικής αναγκαιότητας.

Από την άλλη, την πλευρά των «συντηρητικών» της κεντροδεξιάς αν θέλετε, η πολιτική τους δράση περιλαμβάνει τη θεσμική δημοκρατία, την πολιτική του εθίμου και τον συμβιβασμό.

Δεν έχουν στόχο να λύσουν αποφασιστικά και οριστικά ηθικολογικά ζητήματα.

Έτσι οι εκκεντρικοί εξτρεμιστές συντηρητικοί είναι απομονωμένοι και περιθωριακοί στον χώρο τους όσο και αν πετυχαίνουν ένα κύμα στην κορυφή του πότε πότε.

Και αυτοί οι εξτρεμιστές της Δεξιάς, αντίστοιχα με τους εξοστρακισμένους αριστερούς στους οποίους αναφέρθηκα παραπάνω, θα οδηγηθούν να υποστηρίζουν τις πολιτικές δυνάμεις της εξτρεμιστικής Αριστεράς για να δημιουργήσουν αυτό το Ευρωπαϊκό πολιτικό παράδοξο.

Δημοκράτες αριστεροί σε συνεργασία με την κεντροδεξιά και λαϊκιστές δεξιοί σε συνεργασία με την εξτρεμιστική αριστερά.
Είναι τελικά τόσο παράδοξο;

 

*Ο κ. Διονύσης Κατρανίτσας είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.