Το ψηφιακό εργασιακό περιβάλλον και το υπουργείο Εργασίας

Τα νέα που έρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τις μορφές απασχόλησης που θα κυριαρχήσουν, με την πανδημία να βρίσκεται σε αποδρομή, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι μεγαλύτερες εταιρείες του τεχνολογικού χώρου και των συμβούλων επιχειρήσεων, αναγνωρίζουν ότι η περίοδος που διανύουμε, είναι μια περίοδος δοκιμασίας των ψυχικών αντοχών των εργαζομένων. Και αναζητούν λύσεις.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας, τα ψηφιακά προγράμματα τηλεδιασκέψεων, τηλεσυνεργασιών και απομακρυσμένης εργασίας, είχαν πάρει φωτιά. Ο ενθουσιασμός του νέου τρόπου εργασίας, η ευκολία της χρήσης των ψηφιακών εργαλείων και η ασφάλεια της απομόνωσης απέναντι στον covid, που συνόδευσαν τα πρώτα βήματα, είχαν οδηγήσει στο γενικότερο συμπέρασμα, ότι η απομακρυσμένη εργασία και η απασχόληση από το σπίτι, θα γινόντουσαν σύντομα ο αποκλειστικός τρόπος απασχόλησης.

Έτσι διαβάζαμε δημοσιεύματα, σχετικά με την πρόθεση μεγάλων εταιρειών να μετακομίσουν σε μικρότερα γραφεία, εκτιμώντας ότι οι εργαζόμενοι στην πλειονότητα τους, θα συνέχιζαν να εργάζονται από τις κατοικίες τους. Και δεν ήταν λίγα τα παραδείγματα εταιρειών, που σχεδίαζαν τη μετά covid εποχή με όλες τις θέσεις απασχόλησης να είναι απομακρυσμένες.

Η αλήθεια είναι ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι εργαζόμενοι, βρίσκονται μπροστά στην οθόνη των υπολογιστών τους, για πάνω από 10, 12 ή και 14 ώρες την ημέρα. Εργάζονταν και συνεχίζουν να εργάζονται δίχως ωράρια, με αποτέλεσμα τα πλεονεκτήματα της εργασίας από την κατοικία τους, να εξανεμίζονται και να κυριαρχούν τόσο το στρες όσο και η ψυχική καταπόνηση. Αυτό έγινε φανερό και από τη μείωση της αποδοτικότητας των εργαζομένων.

Σήμερα, οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Google, η Microsoft, η Amazon και άλλοι, υιοθετούν πλέον λύσεις που θα περιλαμβάνουν τόσο ημέρες φυσικής παρουσίας και απασχόλησης στους χώρους εργασίας, όσο και ημέρες αποκλειστικής τηλεργασίας. Είναι φανερό ότι θα επιλεγεί το βέλτιστο μίγμα για κάθε εταιρεία, που θα περιλαμβάνει σίγουρα και έξτρα ρεπό.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Εργασίας προσαρμόζει την εγχώρια εργατική νομοθεσία και την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων, στο νέο ψηφιακό περιβάλλον. Η αλήθεια είναι ότι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κουβαλάει πολλές και βαριές αμαρτίες από το παρελθόν. Το παράδειγμα της αδυναμίας έκδοσης συντάξεων του ΕΦΚΑ, είναι γνωστό σε όλους μας. Εκείνο που δεν είναι γνωστό, είναι το απαρχαιωμένο και πλημμελέστατο στην εκτέλεση των καθηκόντων του, Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας που εξακολουθεί να δέχεται καταγγελίες μόνο τις εργάσιμες ημέρες και ώρες (9:00-15:00)! Σχετικό άρθρο με τίτλο «Υπάρχει ακόμα το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, ή όχι;» είχαμε αναρτήσει πριν από 13 μήνες.

Πού βρισκόμαστε σήμερα; Ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, μετά την υιοθέτηση της λύσης του “outsourcing” για την έκδοση των συντάξεων, φέρνει ένα νέο εργασιακό νομοσχέδιο που θα δώσει λύσεις στο χρονίζον πρόβλημα των ωραρίων, των τροποποιήσεων τους, της τήρησης τους και της προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων.

Ουσιαστικά, ο νέος νόμος θα ενεργοποιήσει και την ηλεκτρονική κάρτα εργασίας που θεσπίστηκε με νόμο το 2011, εν μέσω μνημονίων. Ωστόσο, ο νόμος του 2011 δεν εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα. Ο νέος νόμος θα θεσμοθετήσει το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», που θα αποτελέσει μια βαθιά τομή στην ελληνική οικονομία και επιχειρηματικότητα.

Οι εργοδότες θα δηλώνουν τα προγραμματισμένα ωράρια και τις τροποποιήσεις ωραρίων με ψηφιακές επιλογές, με αυτόματη επεξεργασία και διασταύρωση σε πραγματικό χρόνο. Το ψηφιακό ωράριο με τη σειρά του, ανοίγει το δρόμο για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ψηφιακής κάρτας των εργαζομένων, που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο.

Με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας, θα καταγράφεται η ώρα προσέλευσης και αποχώρησης των εργαζομένων, όχι μόνο στους χώρους εργασίας αλλά και στα απομακρυσμένα εταιρικά ψηφιακά δίκτυα και θα αποστέλλονται online στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Όλα αυτά τα στοιχεία θα μπορούν να διασταυρώνονται και να ελέγχονται ηλεκτρονικά.

Με την ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας, αλλάζει πλήρως τα «εργασιακό καθεστώς», τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζόμενους. Η ευχέρεια που δίνεται τους εργοδότες να μεταβάλλουν τα σχήματα και τα προγράμματα των ωραρίων, δίνει απαντήσεις στην ανάγκη για ταχείες μεταβολές της απασχόλησης, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης. Ταυτόχρονα η εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας επιτρέπει στους εργαζόμενους να αισθάνονται ασφαλείς απέναντι σε καταστάσεις αυθαιρεσίας και παράβασης των νόμων, από την πλευρά των εργοδοτών τους.