Πώς να δανείζεσαι όταν το ΔΝΤ προβλέπει για τη χώρα σου ύφεση 10% και χρέος στο 200%

Πριν από λίγες ώρες, το ΔΝΤ στο πλαίσιο της έκθεσής του Fiscal Monitor ανακοίνωσε πως προβλέπει ότι η πανδημία του νέου κορονοϊού θα έχει ως συνέπεια στην Ελλάδα ύφεση 9%, πρωτογενές έλλειμμα 5,1% του ΑΕΠ, εκτόξευση του χρέους στο 200% του ΑΕΠ και της ανεργίας στο 22,3%.

Παρά τις δυσοίωνες αυτές προβλέψεις, την ίδια ώρα η κυβέρνηση βγήκε στις αγορές και εξέδωσε επιτυχώς επταετές ομόλογο ύψους 2 δις ευρώ με επιτόκιο 2%, χαμηλότερο δηλαδή από το επιτόκιο 3,5% της αντίστοιχης έκδοσης του Μαρτίου του 2018.

Πώς ακριβώς έγινε αυτό το φαινομενικά παράδοξο; Η απάντηση μπορεί να εκπλήξει όσους θεωρούν τις αγορές απλοϊκά κομπιούτερ με τιμωρητική προδιάθεση. Οι αγορές ανταποκρίνονται στο ρίσκο. Και στην περίπτωση της Ελλάδας, είναι σήμερα σαφές πως ο πρόσκαιρος εκτροχιασμός των δημοσιονομικών μεγεθών οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην εύλογη και έκτακτη ανάγκη της αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας - δεν οφείλεται ούτε σε κάποια δομική στρέβλωση, ούτε σε κάποια κυβερνητική προσπάθεια για εξαγορά ψήφων και συνειδήσεων μέσω σπατάλης.

Φανταστείτε για παράδειγμα, τι θα συνέβαινε σήμερα αν είχε τελικά εφαρμοστεί κάτι σαν το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Η χώρα με πλήρως απαξιωμένη οικονομία θα χρειαζόταν επιπλέον ρευστότητα για να ανακουφίσει τις συνέπειες της κρίσης, όμως κανείς εχέφρων δεν θα της δάνειζε, καθώς θα έβλεπε πως τίποτα δεν του εγγυάται πως θα πάρει τα χρήματά του πίσω.

Αυτή είναι και η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στην πρόσφατη οικονομική κρίση και στην τρέχουσα πανδημία: η πρώτη αποκάλυψε δομικά προβλήματα, κακή κατανομή κεφαλαίων σε επενδυτικά σχέδια, μη βιώσιμες πολιτικές πρακτικές. Το να δανείζεις μια τέτοια οικονομία έμοιαζε με το να πετάς τα χρήματά σου σε έναν λάκκο χωρίς πάτο. Σήμερα, η ελληνική οικονομία μοιάζει με ένα αυτοκίνητο που πέρασε το δύσκολο σέρβις που χρειαζόταν, έφυγε από το συνεργείο και σε ένα στενό του έσκασε το λάστιχο. Αν δεν συμβεί κάτι ακραίο - που δόξα τω Θεώ φαίνεται να το έχουμε αποφύγει - χρειαζόμαστε απλώς μια εντελώς προσωρινή ρεζέρβα. Η μηχανή παραμένει σε καλή κατάσταση.

Και είμαστε τυχεροί που σ’ αυτή τη συνθήκη όπου πολλοί θα έμπαιναν στον πειρασμό να ξεχειλώσουν υπερβολικά σπατάλες και κράτος, που έχουμε αυτή την κυβέρνηση στο τιμόνι της χώρας και τον Θόδωρο Σκυλακάκη υπεύθυνο για τα δημοσιονομικά. Αυτά βλέπουν που λέτε οι αγορές και μας δανείζουν!