Μετά από τρεις συνεχόμενες θητείες ως Δήμαρχος Καλαμάτας, ο κ. Παναγιώτης Νίκας διεκδικεί το αξίωμα του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές και περιφερειακές εκλογές, έχοντας την στήριξη της Νέας Δημοκρατίας. Ο κ. Νίκας στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, αναφέρθηκε σε όλα τα σημαντικά θέματα που απασχολούν τους πολίτες της Πελοποννήσου, ασκώντας έντονη κριτική στη σημερινή διοίκηση της Περιφέρειας. "Είναι προφανής η κακοδιαχείριση των πόρων. Στις θητείες του απερχόμενου Περιφερειάρχη έγινε διαχείριση δύο Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και η μείωση της έντασης των προβλημάτων είναι αόρατη… " δηλώνει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ράπτη
Ποιοι είναι οι λόγοι που σας ώθησαν, κ. Νίκα, να θέσετε υποψηφιότητα για το αξίωμα του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου;
Η αλλαγή πορείας και η ανάταξη στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Η Περιφέρειά μας έχει τα μεγαλύτερα συγκριτικά 
πλεονεκτήματα σε σχέση με όλες τις άλλες Περιφέρειες της χώρας. Ταυτόχρονα, έχει έντονα προβλήματα σχεδόν παντού. Αντιμετωπίζει το πρόβλημα της πληθυσμιακής συρρίκνωσης, της γήρανσης του πληθυσμού, της φυγής της νεολαίας. Στο θέμα της καινοτομίας είναι τέταρτη από το τέλος μεταξύ των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στον τουρισμό έχει μόνο το 2,64% των συνολικών εισπράξεων της χώρας, αν και διαθέτει το 60% των αρχαιολογικών χώρων! Το επαρχιακό οδικό δίκτυο είναι το χειρότερο της Ελλάδος. Η Πελοπόννησος είναι πνιγμένη στα σκουπίδια, για τα οποία πληρώνουμε πρόστιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι προφανής η κακοδιαχείριση των πόρων. Στις θητείες του απερχόμενου Περιφερειάρχη έγινε διαχείριση δύο Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και η μείωση της έντασης των προβλημάτων είναι αόρατη…
Έχοντας την στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, θεωρείτε πως η επιλογή του επόμενου Περιφερειάρχη Πελοποννήσου είναι και κομματική υπόθεση;
Ασφαλώς. Οι Περιφέρειες έχουν πολύ μεγάλη εδαφική έκταση και δεν μπορεί κάποιος μόνος του να κατέβει υποψήφιος και, πολύ περισσότερο, να επιβληθεί. Όλοι οι υποψήφιοι έχουν κομματική - ιδεολογική στήριξη. Εγώ είμαι γνήσιος αυτοδιοικητικός, υπηρετώ την Αυτοδιοίκηση πάρα πολλά χρόνια και ξέρω να υπερβαίνω τα κομματικά συρματοπλέγματα, να διαλέγομαι, να συνεργάζομαι και να επιδιώκω τον κοινό τόπο. Οπωσδήποτε, κάθε Περιφερειάρχης, κάθε Δήμαρχος δεν είναι ένα απολίτικο ον. Κατεβαίνει στις εκλογές και διοικεί σύμφωνα με τις ιδέες, τις απόψεις και τα πιστεύω του, προτάσσοντας το καλώς εννοούμενο συμφέρον του τόπου, της περιοχής για την οποία είναι υπεύθυνος.
Η οικονομική κρίση που βιώνουμε κ. Νίκα τα τελευταία 10 χρόνια, άγγιξε φυσικά και τις ζωές των ανθρώπων στην Περιφέρειά σας. Ποια περιοχή ή περιοχές επλήγησαν περισσότερο επαγγελματικά και ανθρωπιστικά και γιατί; Οι βασικές σας προτεραιότητες την επόμενη μέρα των εκλογών ποιες είναι;
Υπάρχουν τα στοιχεία στη Στατιστική Υπηρεσία, που αποδεικνύουν την οπισθοδρόμηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, γενικώς. Η περιοχή κ. Ράπτη, η οποία επλήγη περισσότερο, είναι εκείνη της Αρκαδίας, ιδιαίτερα η πόλη της Τρίπολης και ακολουθεί η περιοχή της Λακωνίας. Βεβαίως, και οι υπόλοιποι Nομοί επλήγησαν, σ' ένα βαθμό, από την οικονομική κρίση.
Οι αιτίες είναι, ασφαλώς, ίδιες για όλη την Ελλάδα, όμως ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο αναδείχθηκαν με την κρίση τα χρόνια προβλήματα που υπήρχαν. Το κυριότερο είναι η ανεπάρκεια των υποδομών της, σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της υγείας, της πρόνοιας, της εκπαίδευσης.
Οι βασικές μας προτεραιότητες συνδέονται με την άμεση αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων, που αποτελούν πλέον κοινό τόπο. Πρώτη αναγκαιότητα είναι η βελτίωση του επαρχιακού και του παλιού εθνικού δικτύου, καθώς αυτό αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την άσκηση όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων στην Πελοπόννησο, ενώ συναρτάται και με την ασφάλεια των κατοίκων. Υπάρχουν πολύ σοβαρά ζητήματα με την άρδευση σε όλους τους νομούς, θέμα το οποίο συνδέεται με την ανάπτυξη της γεωργίας και ιδιαίτερα των δυναμικών καλλιεργειών. Υφίστανται ζητήματα με τη διάβρωση των ακτών, ιδιαίτερα στην Κορινθία και ακολουθούν Μεσσηνία και Αργολίδα. Βεβαίως, είναι υπαρκτά και άλλα προβλήματα, οι δε προτάσεις που τα αφορούν, αναφέρονται στο πρόγραμμά μας.
Μείζον θέμα για όλη την χώρα και ειδικά για την Πελοπόννησο είναι η διαχείριση των απορριμμάτων. Σχεδιασμοί επί σχεδιασμών και διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων. Τελικά, υπάρχει ελπίδα σε αυτό το χρόνιο πρόβλημα;
Η υφιστάμενη κατάσταση είναι η απόδειξη της επιπολαιότητας ή και της ανικανότητας του απερχόμενου Περιφερειάρχη και του μηχανισμού του. Ασχολείται σχεδόν 9 χρόνια με το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο ακόμα και τώρα, το 2019, βρίσκεται «στον αέρα». Σκεφθείτε ότι ακυρώθηκαν με απόφαση δικαστηρίου τα συμβόλαια αγοράς γης, στην οποία θα εγκαθίσταντο εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων! Πλέον, για την άρση του αδιεξόδου προχωρούν σε διαδικασία απαλλοτρίωσης – επίταξης.
Πρέπει να προχωρήσουμε σε συγκεκριμένες πράξεις και το πρόβλημα αυτό να λυθεί άμεσα, σε συνεργασία με τους Δήμους, δεδομένου ότι άλλες Περιφέρειες – όπως η Ήπειρος και η Δυτική Μακεδονία - το έχουν ήδη λύσει. Πρέπει να κρατήσουμε κ. Ράπτη, ό,τι καλό υπάρχει και να βελτιώσουμε την υπάρχουσα σύμβαση, όπου βελτιώνεται, ενώ επιβάλλεται να υλοποιηθούν και σχετικές υποσχέσεις της Κυβέρνησης. Υπάρχει σχεδιασμός, εφόσον εκλεγούμε Περιφερειακή Αρχή, να επισκεφθούμε τον Ιούνιο την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να δούμε τι μπορεί να βελτιωθεί και πόσο γρήγορα μπορούμε να πάμε, ώστε να επιλυθεί το μείζον πρόβλημα της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Θέματα ασφάλειας προκύπτουν κ. Νίκα σε διάφορες περιοχές της Περιφέρειάς σας. Όταν υπάρχουν έντονα καιρικά φαινόμενα, προσευχόμαστε κυριολεκτικά. Πώς θα θωρακίσετε τις πόλεις και τα χωριά, ώστε οι κάτοικοι να αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια;
Υπάρχουν μεγάλες ανάγκες, δεδομένων της αλλαγής του κλίματος και της απουσίας πρόβλεψης για κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων ή έργων διαχείρισης ομβρίων από τα αλλεπάλληλα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης.
Χρειαζόμαστε συγκεκριμένες δράσεις, όπως στενή συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και ανανέωση του εξοπλισμού της με χρήματα της Περιφέρειας. Είναι αναγκαίο ένα πλέγμα μικροφραγμάτων και λιμνοδεξαμενών, που δεν κοστίζει πολλά χρήματα και θα χρησιμεύσει για την ανάσχεση των ομβρίων, σε συνδυασμό με έργα ορεινής υδρο-οικονομίας. Με αυτά, αντιμετωπίζεται ταυτόχρονα και το ζήτημα της υφαλμύρωσης, όπως και εκείνο της λειψυδρίας.
Χρειάζονται ικανοί άνθρωποι, για να τεθούν επικεφαλής του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι υπάρχουν στο συνδυασμό μας και είναι απολύτως εξειδικευμένοι.
Στην Καλαμάτα - κατά γενική παραδοχή - επιτελέσατε σπουδαίο έργο και στο κομμάτι του τουρισμού και σήμερα η πόλη στην οποία είστε Δήμαρχος θεωρείται για πολλούς ενδεδειγμένος τουριστικός προορισμός. Πιστεύετε πως υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης της δικής μας «βαριάς βιομηχανίας», του τουρισμού δηλαδή, για την Πελοπόννησο και με ποιους τρόπους και μεθόδους μπορεί να γίνει αυτό;
Στην Καλαμάτα κάναμε πολύ σημαντικά βήματα, στα οποία ασφαλώς πρωταγωνίστησαν το Costa Navarino, ο αυτοκινητόδρομος, το αεροδρόμιο. Ασφαλώς, συνέβαλαν οι δικές μας παρεμβάσεις στην πόλη, καθώς βελτιώσαμε την ελκυστικότητά της (καθαριότητα, ποδηλατόδρομοι, πεζόδρομοι και πεζοδρόμια, πράσινο, εκδηλώσεις κ.λπ.). Η Καλαμάτα βραβεύθηκε για ορισμένες από αυτές τις πρωτοβουλίες, καθώς και για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας (π.χ. ενεργειακή ανεξαρτησία νέου Δημαρχείου). Τα τουριστικά γραφεία του Δήμου εργάζονται συνεχώς, ενώ υποδεχόμαστε τους επισκέπτες κάθε κρουαζιερόπλοιου.
Ασφαλώς, έχουμε πολύ μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του τουρισμού. Ιδιαίτερα η νοτιοδυτική Πελοπόννησος μπορεί να γίνει η αιχμή του δόρατος για τον τουρισμό τα προσεχή χρόνια, μόνο που πρέπει να αναπτυχθεί με τρόπο βιώσιμο και να απευθυνθεί περισσότερο στον ποιοτικό τουρισμό, αλλά και στον εναλλακτικό. Σημειώνω κ. Ράπτη,ότι, επειδή η περιοχή μας παράγει προϊόντα – πυλώνες της Μεσογειακής Δίαιτας, η ανάπτυξη του τουρισμού πρέπει να συνδεθεί με την κατανάλωση των αγροτικών μας προϊόντων και την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα.
Σε πρόσφατη επίσκεψη σας στη Νέα Κίο, κάτοικοι σας εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για την παραβατικότητα στη περιοχή. Σαφώς είναι λάθος το θέμα αυτό να περιοριστεί σε μια μόνο περιοχή, αλλά πείτε μας τι θα κάνετε την επαύριο των εκλογών στο θέμα αυτό συνολικά.
Η Περιφέρεια αλλά και το Κράτος δεν έχουν δει με τη σοβαρότητα που θα έπρεπε το ζήτημα της παραβατικότητας, η οποία σχετίζεται με τους Ρομά. Πρόκειται για ανθρώπους που είναι σε πολύ δύσκολη κατάσταση, λόγω και της οικονομικής κρίσης. Υπάρχουν σοβαρά ζητήματα με ασθένειες, οι οποίες πλήττουν με ιδιαίτερη ένταση λόγω συνθηκών διαβίωσης τους Ρομά, υπάρχουν θέματα με την κατοικία τους και με την παραμονή των παιδιών τους στο σχολείο, με το γεγονός ότι αυτές οι κοινότητες μαστίζονται από τα ναρκωτικά.
Είναι συγκεκριμένη η ευρωπαϊκή εμπειρία από διάφορες χώρες, όπως η Πορτογαλία. Είναι ανάγκη να υπάρξει ένα σχέδιο εθνικό, για τη βελτίωση της κατάστασης αυτών των ανθρώπων. Η παραβατικότητα είναι θέμα κυρίως πρόληψης και δευτερευόντως καταστολής.
Υπάρχουν τρόποι ώστε οι πόροι της Περιφέρειας να κατανέμονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρξουν σημαντικά έργα υποδομής;
Όταν λείψει η επιδίωξη να εκλεγούμε και την επόμενη φορά ή να εκλέξουμε συγγενείς μας ή να μοιράζουμε τα χρήματα σε εκατοντάδες έργα μικρής κλίμακας, ώστε να διασφαλίσουμε ψήφους, είναι δυνατόν να υπάρξουν σημαντικά έργα υποδομής. Η Περιφέρεια τα έχει ανάγκη, ενώ τα μικρά έργα είναι δουλειά των Δήμων. Εάν αυτοί δεν μπορούν, κάνουν οι Περιφέρειες προγραμματικές συμβάσεις με τους Δήμους, σε συνεννόηση όμως μαζί τους. Ο Περιφερειάρχης δεν έχει καμία δουλειά να μπαίνει μέσα στους Δήμους και να παριστάνει εκείνος το Δήμαρχο, επειδή απλά διαχειρίζεται κάποια χρήματα.
Η άποψή μου είναι ότι τα έργα πρέπει να ψηφίζονται στο Περιφερειακό Συμβούλιο, διότι αυτό υπηρετεί τη διαφάνεια, ενώ πρέπει να επικρατεί η σχέση κόστους – οφέλους στις επιλογές.
Ως Δήμαρχος κ. Νίκα, αντιμετωπίσατε ένα εμπόδιο, που ούτε και ο καλύτερος αθλητής δεν μπορεί να υπερπηδήσει χωρίς να κάνει υπομονή μερικά χρόνια. Αναφερόμαστε σε αυτό της γραφειοκρατίας. Υπ' αυτό το πρίσμα θεωρείτε πως η απλοποίηση των διαδικασιών θα δώσει πνοή στον α ?και β ? βαθμό της Αυτοδιοίκησης;
Το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετώπισα ως Δήμαρχος δεν είναι το οικονομικό ζήτημα. Ο Δήμος Καλαμάτας είναι πλεονασματικός όλα τα χρόνια, χωρίς να έχουμε επιβάλει αυξήσεις, καθώς έχουμε μειώσει το κόστος λειτουργίας μας και κάνουμε σωστή διαχείριση. Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι το κράτος και η γραφειοκρατία. Αυτός είναι ο αντίπαλος και ο εχθρός μας.
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η γραφειοκρατία. Η ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων και η ψηφιακή υπογραφή είναι περίπου γράμμα κενό. Το χαρτί και τα φωτοτυπικά ζουν και βασιλεύουν. Το Κράτος έχει επιβάλει αλλεπάλληλους ελέγχους, ο ένας ελέγχει τον άλλον, η μία επιτροπή την άλλη. Προκειμένου να ξεκινήσει ένα έργο, πρέπει να περάσουν σχεδόν δύο χρόνια από τη στιγμή που εξασφαλίζουμε τη χρηματοδότηση.
Τα προβλήματα είναι θεσμικά και πρέπει, αν θέλουμε να αποβεί η Αυτοδιοίκηση ένας παράγων, ο οποίος θα δώσει πνοή στην περιφέρεια της χώρας, να απλοποιήσουμε και να τυποποιήσουμε σε εθνικό επίπεδο τις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Μειώνουμε τη γραφειοκρατία με παρεμβάσεις στα οργανογράμματα, με τις καλύτερες δυνατές επιλογές στελεχών, την προσωπική επαφή με τον πολίτη, τη διάχυση της πληροφόρησης, τη φροντίδα για τη γνώση των θεμάτων, αλλά και τον έλεγχο των υπαλλήλων.
Η απλή αναλογική ως σύστημα διεξαγωγής των επόμενων εκλογών τι αλλαγές θα επιφέρει;
Η απλή αναλογική είναι ένα καταστροφικό σύστημα, όσον αφορά στην Αυτοδιοίκηση. Θα οδηγήσει σε συναλλαγή από τη δεύτερη Κυριακή των εκλογών. Δε θα μπορέσουν να λειτουργήσουν τα συλλογικά όργανα. Αυτό θα οδηγήσει άμεσα και στην αλλαγή στον «Κλεισθένη», με συρρίκνωση της αρμοδιότητας και του ρόλου των συλλογικών οργάνων, διότι θα είναι μη λειτουργικά.
Πρόκειται για εισβολή του κεντρικού Κράτους στην Αυτοδιοίκηση. Αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα, διότι ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών είναι πολύ σημαντικός στην πορεία του Κράτους μας, στην επιβίωση και στην ανάπτυξή του. Δημοτική ή Περιφερειακή Αρχή χωρίς τη «δεδηλωμένη» στα συλλογικά όργανα δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Yπάρχει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο ώστε έθιμα της χώρας μας - όπως ο σαϊτοπόλεμος - να πραγματοποιούνται με ασφάλεια και κάτω από αυστηρά μέτρα προστασίας και ελέγχου, από αρμόδιους φορείς;
Δεν υπάρχει στην πατρίδα μας θεσμικό πλαίσιο για τα έθιμα με επικινδυνότητα. Υπάρχει, όμως, εκχυλίζουσα υποκρισία και αποφυγή ανάληψης ευθυνών. Σε πολλές χώρες υπάρχουν έθιμα με επικινδυνότητα (π.χ. Ισπανία), υφίστανται όμως όροι και κανόνες για τη διεξαγωγή τους.
Στην Καλαμάτα, μετά το οδυνηρό συμβάν την Κυριακή του Πάσχα, γίνεται σαφές ότι ο σαϊτοπόλεμος (έθιμο 200 ετών) δεν μπορεί να συνεχισθεί.
