Ο νόμος για «τα τρία στάχυα»

Ο νόμος για «τα τρία στάχυα»

Το ημερολόγιο έγραφε 7 Αυγούστου 1932, όταν το Σοβιέτ των Λαϊκών Κομισάριων και η Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή της Ε.Σ.Σ.Δ. υιοθέτησαν την απόφαση, η οποία σκλήραινε τη στάση απέναντι στις κλοπές της σοσιαλιστικής περιουσίας. «Απαντώντας στα αιτήματα των εργατών και των κολχίζνικοφ», το κείμενο του νόμου υπέγραψαν ο πρόεδρος της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής, γνωστός και ως ο «παππούς της Ένωσης» Μιχαήλ Καλίνιν και ο πρόεδρος του Σοβιέτ των Λαϊκών Κομισάριων, σύντροφος Μόλοτοφ.

Η περιουσία των κολχόζ και των συνεταιρισμών, στην οποία περιλαμβανόταν και η σοδειά στα χωράφια, καθώς επίσης και τα φορτία που μεταφέρονταν, εξισώθηκαν με την κρατική περιουσία. Η κλοπή τους, ακόμη και μερικά στάχυα από το χωράφι, τιμωρούνταν με το «έσχατο μέτρο κοινωνικής άμυνας» την εκτέλεση μετά δήμευσης των περιουσιακών στοιχείων. 

Αν υπήρχαν κάποια ελαφρυντικά, οι κατηγορούμενοι καταδικάζονταν σε 10ετή εγκλεισμό στα στρατόπεδα καταναγκαστικών έργων, χωρίς, όμως, να αποφύγουν την δήμευση των περιουσιών τους. 

Ταυτόχρονα το κόμμα και η κυβέρνηση ανακοίνωσαν την έναρξη της «αποφασιστικής μάχης με τα αντικοινωνικά, καπιταλιστικά στοιχεία και τους κουλάκους, οι οποίοι καταφεύγουν στην βία και τις απειλές και κηρύττουν την άσκηση βίας και των απειλών κατά των μελών των κολχόζ με στόχο να υποχρεώσουν τους τελευταίους να φύγουν από αυτά». Οι πράξεις αυτές θεωρούνταν πλέον έγκλημα κατά του κράτους. Οι πρωταίτιοι, κατά το Σοβιέτ των Λαϊκών Κομισάριων, θα τιμωρούνταν με στέρηση της ελευθερίας για 5 με 10 χρόνια και εγκλεισμό σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στον κόσμο των ποινικών, αποκαλούσαν την απόφαση «Διάταγμα 7-8» και έτσι έμεινε γνωστή στην ιστορία. 

Ουσιαστικά όμως, αν κάποιος έκλεβε ακόμη και τρία στάχυα από το χωράφι, για να μην αναφερθούμε σε κλοπή μεγαλύτερης ποσότητας, ο νέος νόμος προέβλεπε την εκτέλεση και την δήμευση της περιουσίας. Εκείνο που έκανε τον νέο νόμο να ξεχωρίζει, εκτός από την ιδιαίτερη σκληρότητά του, ήταν ότι οι καταδικασθέντες με αυτόν δεν είχαν την δυνατότητα να αμνηστευτούν κάποια στιγμή στο μέλλον. 

Τον Ιούλιο του 1936 ο Γενικός Εισαγγελέας της Ε.Σ.Σ.Δ. Α. Βισίνσκι, υπέβαλε μία αναφορά με εξαιρετικά ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία: η Εισαγγελία της Ε.Σ.Σ.Δ. έλεγξε 115.000 καταδικαστικές αποφάσεις με βάση το «Διάταγμα 7-8» και βρήκε πως για περισσότερες από 91.000 περιπτώσεις, οι αποφάσεις «ήταν λανθασμένες και εγκληματικές». Με βάση αυτόν τον έλεγχο ο Βισίνσκι πρότεινε το 1936 την αποκατάσταση 37.000 παρανόμως εκτελεσθέντων ανθρώπων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι με βάση αυτόν τον νόμο μόνο για το διάστημα 1932-1939 καταδικάστηκαν 183.000 άνθρωποι. 

Ο Στάλιν, όμως, λειτούργησε όπως πάντα: απαγόρευσε την αποκατάσταση των θυμάτων, ενώ έστειλε στο εκτελεστικό απόσπασμα όλους τους ανακριτές και δικαστές που είχαν ασχοληθεί με αυτές τις υποθέσεις.

* * *
Εγκύκλιος της Κ.Ε. του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι) και του Σοβιέτ Λαϊκών Κομισάριων από 8 Μαΐου 1933 Νο Π-6028 «Για την διακοπή εφαρμογής μαζικών εκτοπίσεων και άλλων βίαιων μορφών διώξεων στο χωριό».

1. Η Κ.Ε. και το Σοβιέτ Λαϊκών Κομισάριων θεωρούν πως ως αποτέλεσμα των επιτυχιών μας στο χωριό, ήρθε η στιγμή που δε χρειαζόμαστε μαζικές διώξεις, οι οποίες αφορούν, ως γνωστόν, όχι μόνο τους κουλάκους, αλλά και μεμονωμένους αγρότες και ένα μέρος των μελών των κολχόζ. Είναι αλήθεια από  μία σειρά περιοχών συνεχίζουν να έρχονται αιτήματα για μαζικές εκτοπίσεις από τα χωριά και την εφαρμογή σκληρών μορφών διώξεων. Στην Κ.Ε. και στο Σοβιέτ των Λαϊκών Κομισάριων, υπάρχουν αιτήσεις για άμεση εκτόπιση από περιοχές και επαρχία, περίπου εκατό χιλιάδων οικογενειών. Η Κ.Ε. και το Σοβιέτ των Λαϊκών Κομισάριων διαθέτουν στοιχεία, από τα οποία προκύπτει πως οι μαζικές απαράδεκτες συλλήψεις στα χωριά συνεχίζουν να είναι μέρος της πρακτικής των στελεχών μας. Συλλαμβάνουν οι πρόεδροι των κολχόζ και τα μέλη των διοικήσεών τους. Συλλαμβάνουν οι πρόεδροι των αγροτικών επιτροπών και οι γραμματείς των κομματικών πυρήνων. Συλλαμβάνουν οι επαρχιακοί και περιφερειακοί Ειδικοί Εντεταλμένοι. Συλλαμβάνουν όλοι, όσοι δεν βαριούνται να το κάνουν, ακόμη και εκείνοι που δεν έχουν δικαίωμα να συλλαμβάνουν. Δεν είναι παράξενο, πως με αυτή την αυθαιρεσία στην πρακτική των συλλήψεων, οι υπηρεσίες που έχουν δικαίωμα σύλληψης, μεταξύ αυτών και οι υπηρεσίες της Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ. και ιδιαίτερα η αστυνομία, χάνουν την αίσθηση του μέτρου και εν μέρει πραγματοποιούν συλλήψεις χωρίς καμία αιτιολογία, δρώντας με βάση την αρχή: «πρώτα συλλαμβάνουμε και μετά ξεκαθαρίζουμε την υπόθεση». 

2. Για τη διευθέτηση της διενέργειας συλλήψεων:

Α) Απαγορεύεται η διενέργεια συλλήψεων από πρόσωπο που δεν είναι εντεταλμένα εκ του νόμου, εκπροσώπους, εργατικών επιτροπών, επαρχιακών και περιφερειακών εντεταλμένων, προέδρους αγροτικών επιτροπών, προέδρους κολχόζ και ενώσεων κολχόζ, γραμματείς κομματικών πυρήνων κ.λπ. 

Συλλήψεις μπορούν να διενεργούν μόνο οι υπηρεσίες της εισαγγελίας, της Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ, ή οι διοικητές των αστυνομικών τμημάτων. Οι ανακριτές μπορούν να διενεργούν συλλήψεις μόνο με προκαταρκτική έγκριση του εισαγγελέα. 

Β) Συλλήψεις που διενεργούνται από διοικητές αστυνομικών τμημάτων, θα μπορούν να επικυρώνονται ή να ακυρώνονται από τους Ειδικούς Εντεταλμένους της επαρχιακής Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ. ή την κατά τόπους εισαγγελία σε διάστημα όχι μεγαλύτερο των 48 ωρών από την σύλληψη.

Γ) Απαγορεύεται στις υπηρεσίες της εισαγγελίας, της Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ. και της αστυνομίας, να επιβάλουν την προδικαστική φυλάκιση του κατηγορουμένου για ήσσονος σημασίας παραπτώματα. 

3. Αναφορικά με τους καταδικασθέντες να γίνουν οι παρακάτω ενέργειες:

Α) όλοι οι καταδικασθέντες σε φυλάκιση μέχρι 3 να μετατραπεί η ποινή τους σε καταναγκαστικά έργα 1 έτους και η υπόλοιπη ποινή να ανασταλεί.

Β) Οι καταδικασθέντες σε ποινή από 3 έως 5 έτη να μεταταγούν στα εργατικά χωριά της Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ.

Γ) Οι καταδικασθέντες σε ποινές άνω των 5 ετών, να μεταταγούν σε στρατόπεδα της Ο.ΓΚΕ.ΠΕ.ΟΥ.

Δ) Κουλάκοι, καταδικασθέντες σε ποινή από 3 έως 5 έτη, υπόκεινται σε μεταγωγή σε εργατικά χωριά μαζί με τα προστατευόμενα μέλη τους.