Του Αλέξανδρου Σκούρα
Μερικές φορές δεν έχει σημασία τι θες να πεις αλλά τελικά το τι λες. Στην περίπτωση της διεύθυνσης του MyMarket και της περίφημης πλέον ανακοίνωσης προς τους εργαζομένους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ορισμένες βασικές, ευρύτατα αποδεκτές αλήθειες χάθηκαν μέσα στον απόηχο της ηθικής αγανάκτησης.
Αλήθεια 1η: Η εργασία - ανεξαρτήτως μισθού - σε κάνει πιο χαρούμενο από ότι η ανεργία
Ανεξαρτήτως μισθού, η εργασία, ως δραστηριότητα, έχει θετικότατες συνέπειες στην ευτυχία, η οποία συνήθως ορίζεται ως η υποκειμενική ευζωία (δηλαδή ο βαθμός ικανοποίησης από τη ζωή τους που δηλώνουν οι συμμετέχοντες σε έρευνες όπως το World Happiness Survey). Η αλήθεια αυτή είναι παγκόσμια και διαπερνά κουλτούρες, ηπείρους, έθνη και θρησκείες. Όπως είναι αναμενόμενο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε χειρωνακτικές δουλειές είναι κατά κανόνα λιγότερο ικανοποιημένοι από τους “γραφιάδες”, όμως ακόμα και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει καμία σύγκριση με τις καταστροφικές συνέπειες της ανεργίας.
Το παρακάτω γράφημα, από το Harvard Business Review αποτυπώνει αρκετές από αυτές τις διαφορές:
Αλήθεια 2η: Τα 0 ευρώ τον μήνα είναι πολύ λιγότερα από τα 300
Η διευθύντρια του MyMarket που κυκλοφόρησε την διαβόητη ανακοίνωση, ενδέχεται να διευθύνει υπαλλήλους με πτυχία και μεταπτυχιακά. Δεν υπάρχει τίποτε επιλήψιμο σε αυτό, αλλά πρέπει να παραδεχτούμε ότι είναι μεγάλη ειρωνεία για την ίδια την διευθύντρια το να μην ξέρει ότι το 300% του μηδέν είναι το μηδέν και όχι το 300 (για όσους το χάσατε, η ανακοίνωση ανέφερε ότι “το 300 ευρώ σε σχέση με το μηδέν είναι 300% περισσότερο). Επί της ουσίας, κανείς φυσιολογικός άνθρωπος δεν χαίρεται με τις δυσκολίες των συνανθρώπων του.
Οι μισθοί των 300 ευρώ, ακόμα και αν αφορούν θέσεις ημιαπασχόλησης, αποτελούν μία μαύρη σελίδα για την κοινωνία και την οικονομία μας. Όμως, όσο και αν κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν, τα 300 ευρώ είναι προτιμότερα από τα μηδέν. Για αυτό άλλωστε και τόσοι πολλοί συμπολίτες μας εργάζονται για αυτά τα ποσά.
Αλήθεια 3η: Ο κατώτατος μισθός δεν είναι λύση
Πριν λίγες μέρες ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση πανηγύριζαν για την αύξηση του κατώτατου μισθού, τον οποίο παρουσίασαν ως ένα φιλολαϊκό και φιλο-εργατικό μέτρο. Αν οι κυβερνήτες μας νομίζουν ότι μπορούν να “διορθώσουν” τις αδικίες της αγοράς μέσω νόμων, τότε μπορούμε να πούμε ότι άθελά τους προκαλούν ακόμα περισσότερους ανέργους και εργαζομένους των 300 ευρώ. Οι μισθοί σε μία οικονομία τείνουν να συμβαδίζουν (άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο) με την παραγωγικότητα και τον ανταγωνισμό. Η αύξηση του κατώτατου μισθού με σταθερή την παραγωγικότητα είναι ένα πρόσθετο κόστος στις ήδη υπερφορολογούμενες επιχειρήσεις.
Ένας λογικός τρόπος αντίδρασης σε αυτό το πρόσθετο κόστος είναι να περαστεί η αύξηση στους καταναλωτές με τη μορφή υψηλότερων μισθών. Ένας άλλος είναι η μείωση των ωρών απασχόλησης ή η κατάργηση θέσεων εργασίας. Τα πρώτα δείγματα από την εργάνη δείχνουν ότι η αγορά δεν αντέδρασε θετικά στις εξαγγελίες της κυβέρνησης. Τα δύο παρακάτω διαγράμματα της Εργάνης δείχνουν το ποσοστό των εργαζομένων σε καθεστώς ημιαπασχόλησης και την αύξηση της ανεργίας κατά τον πρώτο μήνα εφαρμογής του κατώτατου μισθού σε σχέση με τον ίδιο μήνα κατά τα προηγούμενα χρόνια. Τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά και επιβεβαιώνουν όσους πιστεύουν ότι οι καλύτεροι μισθοί θα έρθουν με την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
