Ισχυροποιώντας τη Δημόσια Διοίκηση στην πράξη

Ισχυροποιώντας τη Δημόσια Διοίκηση στην πράξη

Η πολυπλοκότητα της σύγχρονης εποχής απαιτεί την ανάπτυξη σύνθετης σκέψης και δεξιοτήτων και κυρίως, αυτό που ο φιλόσοφος  Αϊζάια Μπερλίν αποκαλεί «αίσθηση της πραγματικότητας».  Ωστόσο, αυτή η «αίσθηση της πραγματικότητας» για να είναι αποτελεσματική, απαιτεί να παράγει και την αίσθηση της ανάγκης για δράση. Δεν υπάρχει πλέον χρόνος για “think tanks”, αλλά για “action tanks”. Μορφή τέτοιας αναγκαίας δράσης, αποτελεί και η αποτελεσματική νομοθέτηση σε κρίσιμους τομείς του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, κεντρικής και αποκεντρωμένης.

Υπό αυτό το πρίσμα, το Σχέδιο Νόμου που αφορά στην τροποποίηση του Κώδικα Eλληνικής Iθαγένειας, την επιλογή στελεχών στις διοικήσεις του Δημοσίου καθώς και σε ρυθμίσεις για την εύρυθμη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), συμβάλλει ουσιαστικά στη θεσμική ανάπτυξη της Δημόσιας Διοίκησης.  

Συγκεκριμένα, αναβαθμίζεται ποιοτικά η διαδικασία πολιτογράφησης και, κατ’ επέκταση, ενσωμάτωσης των αιτούντων στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας, σε πλήρη εναρμόνιση με το Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, με βάση το πόρισμα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, 30.000 περίπου αιτήματα για συνέντευξη βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης από μια σχετικά ολιγάριθμη διοικητική δομή, κρίνεται επιβεβλημένη η υιοθέτηση αλλαγών ώστε να διασφαλιστεί τόσο η ποιότητα στην αξιολόγηση των αιτημάτων όσο και ο συντονισμός των ενεργειών και η αξιοποίηση των ανθρωπίνων πόρων. 

Προς την κατεύθυνση της ποιότητας στην αξιολόγηση των αιτημάτων, θεσπίζεται το πιστοποιητικό επάρκειας γνώσεων ως προαπαιτούμενο για την αίτηση πολιτογράφησης. Ανάλογες πρακτικές έχουν άλλωστε παρατηρηθεί σε Γαλλία και Γερμανία. Αντικαθίσταται η λειτουργία της επιτροπής πολιτογράφησης από αδιάβλητη διαδικασία που περιλαμβάνει τη συνέντευξη ενώπιον δύο εκπαιδευμένων στελεχών της Γενικής Γραμματείας Ιθαγένειας και δημιουργείται Τράπεζα Θεμάτων προσβάσιμη ηλεκτρονικά στους αιτούντες. Επιπλέον, απλουστεύεται η εξέταση των αιτημάτων όσων κατάγονται από Έλληνα πολίτη και είναι κάτοχοι Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς ενώ, διευκολύνονται ειδικές κατηγορίες όπως άτομα τρίτης ηλικίας και άτομα με δυσκολίες γραφής και ανάγνωσης.

Προς την κατεύθυνση του συντονισμού των ενεργειών και της αξιοποίησης των ανθρωπίνων πόρων, αναβαθμίζεται η δομή της Γενικής Γραμματείας Ιθαγένειας, κυρίως με τη δημιουργία Γενικής Διεύθυνσης Ιθαγένειας η οποία, εν είδει συνδετικού κρίκου, αναλαμβάνει το έργο της έγκαιρης ενημέρωσης της Διοίκησης. 

Επιπλέον, με μια σειρά ρυθμίσεων που αποσυνδέουν την Κυβέρνηση από τη διαδικασία κρίσης των διοικήσεων του Δημοσίου, υπηρετείται η αρχή της αξιοκρατίας και, για ακόμα μία φορά, η αρχή της διαφάνειας. Για να επιτευχθεί αυτό, δημιουργείται επιτροπή αξιολόγησης, της οποίας το έργο, η σύνθεση και η διάρκεια προσδιορίζονται σαφώς, αποκλείοντας περιθώρια αυθαιρεσίας. Παράλληλα, βελτιώνεται η διαδικασία επιλογής των υποψηφίων, θεσπίζοντας ως ελάχιστες απαιτήσεις το πτυχίο ΑΕΙ, την 3ετή επαγγελματική εμπειρία και την ξένη γλώσσα και προσδιορίζοντας με διατάξεις τα πρόσθετα προσόντα ανά περίπτωση.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται επίσης στη διασύνδεση και, συνακόλουθα, την αποδοτικότητα των υπηρεσιών με τη θεσμοθέτηση της διαλειτουργικότητας του πληροφοριακού συστήματος μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών και του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων για τη λήψη δεδομένων απασχόλησης των απογεγραμμένων, θεραπεύοντας δυσλειτουργίες πολλών ετών και διευκολύνοντας την καθημερινή ζωή των εργαζομένων.

Τέλος, ενδεικτικές της σημασίας που αποδίδεται στο θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την Κυβέρνηση, θεωρούνται οι ρυθμίσεις που αφορούν τους ΟΤΑ.  Ειδικότερα, στη βάση ενίσχυσης της ανάπτυξης και ευρωστίας των Δήμων, προωθούνται ρυθμίσεις επίσπευσης της διαδικασίας απορρόφησης κονδυλίων, όπως ο περιορισμός του χρόνου υπογραφής των συμβάσεων, η δυνατότητα ανανέωσης ή παράτασης συμβάσεων προσωπικού για έργα χρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκούς ή διεθνείς πόρους αλλά και η υποστήριξη της οικονομικής λειτουργίας των νεοσύστατων Δήμων.

Καταληκτικά, η αξιοκρατία, η διαφάνεια, η δικαιοσύνη, η μείωση της γραφειοκρατίας και η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, διαμορφώνουν το θεσμικό πλαίσιο ώστε η λειτουργία του Δημόσιου Τομέα να αποτελέσει προστιθέμενη αξία στο κράτος και την κοινωνία. 

* Ο κ. Χρήστος Ταραντίλης είναι Βουλευτής Επικρατείας ΝΔ, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών