Η καμπύλη Λαφφέρ αλά ελληνικά

Ένας από τους ανθρώπους για τους οποίους αισθάνομαι ιδιαίτερα μεγάλη τιμή που είχα την τύχη να γνωρίσω και να συνεργαστώ μαζί τους, είναι ο αείμνηστος Leonard Liggio, καθηγητής νομικής στο George Mason University και εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Atlas Economic Research Foundation και ένας από τους πιο επιδραστικούς πολλαπλασιαστές και εκλαϊκευτές των ιδεών και της ιστορίας του φιλελευθερισμού.

Ο Λέοναρντ είχε το σπάνιο χάρισμα να πλαισιώνει ιστορικά με τρόπο συναρπαστικό τρέχοντα ζητήματα της ιστορίας και της πολιτικής. Μια συζήτηση για παράδειγμα μαζί του με αφορμή μια πρόταση φορολογικής μεταρρύθμισης των Ρεπουμπλικανών μπορούσε να οδηγήσει την επίκλησης κάποιας ιστορικής ομιλίας στη Γερουσία της αρχαίας Ρώμης.

Σε μια από αυτές τις συζητήσεις μας, που όπως μπορείτε να φανταστείτε τις επεδίωκα ενεργά, ο Λέοναρντ μου είπε για τον Αναστάσιο Α’ τον Δίκορο, Αυτοκράτορα του Βυζαντίου από το 491-518, τον οποίο μου ανέφερε τόσο λόγω της ελληνικής μου καταγωγής, όσο και ως ένα από τα πρωιμότερα παραδείγματα της καμπύλης Laffer.

Ο Αναστάσιος ακολούθησε μια σοφή οικονομική πολιτική. Παραλαμβάνοντας μια αυτοκρατορία με άδεια ταμεία, με εξοντωτική φορολόγηση και τεράστια, αναποτελεσματική γραφειοκρατία, πήρε τα εξής συγκεκριμένα μέτρα: μείωσε το φορολογικό βάρος και δημιούργησε μια κεντρική υπηρεσία φοροσυλλογής, αποκατέστησε το νομισματικό σύστημα με αξιόπιστες κοπες και βολικές υποδιαιρέσεις, και μεταρρύθμισε κάποιες δαπανηρές και αναποτελεσματικές πρακτικές όπως για παράδειγμα την σε είδος παροχή των όπλων και των πανοπλιών στους στρατιώτες, στους οποίους όρισε να χορηγούνται πλέον επαρκή χρηματικά ποσά ώστε να αγοράζουν οι ίδιοι τον εξοπλισμό τους αποτελεσματικότερα.

Αποτέλεσμα: Κατά τον θάνατό του τα ταμεία ήταν γεμάτα, μια σειρά από μεγάλα δημόσια έργα στην Κωνσταντινούπολη και αλλού είχαν ολοκληρωθεί, και κρίσιμες μάχες είχαν κερδηθεί από την αυτοκρατορία.

Ο Αναστάσιος κατέδειξε στην πράξη ότι η μείωση της φορολογίας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων, μια ιδέα που σε διάφορες ιστορικές εποχές επαναβεβαιώνεται και που σήμερα είναι γνωστή κυρίως από το έργο του Άρθουρ Λάφφερ.

Αξίζει λοιπόν ψάχνοντας έμπνευση για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της δικής μας εποχής και κοινωνίας, που κατά πάσα βεβαιότητα βρίσκεται κι αυτή στη λάθος πλευρά της καμπύλης Λάφφερ, να μελετήσουμε τις πολιτικές του σοφού αυτοκράτορα Αναστασίου! Αν λοιπόν κάποιος σας πει ότι πρέπει να αυξήσουμε τους φόρους για να αυξήσουμε τα δημόσια έσοδα, ότι ο πληθωρισμός βοηθά την οικονομία, ότι μια δαιδαλώδης πολιτική παροχών μπορεί να λύσει τα υπαρκτά προβλήματα της κοινωνίας, έχετε πλέον μια πολύ αυτοκρατορική απάντηση να αντιτάξετε.