Νέες διαστάσεις λαμβάνει η προσπάθεια της κυβέρνηση της Λιβύης να αμφισβητήσει την πλήρως νόμιμη πρωτοβουλία της Ελλάδας να προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης, καθώς μαζί της συντάχθηκε και ο στρατηγός Χαφτάρ
Αφορμή αποτελεί ο διεθνής διαγωνισμός για την έρευνα και εκμετάλλευση δύο θαλάσσιων οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και η αμερικανική εταιρεία Chevron. Με ανακοινώσεις των «υπουργείων Εξωτερικών» τους, και οι δύο πλευρές ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να «παγώσει» τη διαδικασία, έως ότου υπάρξει συμφωνημένη λύση για τις θαλάσσιες ζώνες.
Για πρώτη φορά οι δύο αντίπαλες αρχές της Λιβύης εμφανίζονται να σχηματίζουν κοινό μέτωπο απέναντι στην Ελλάδα, με επίκεντρο την αξιοποίηση των ελληνικών θαλάσσιων οικοπέδων.
Αν και η ανακοίνωση της Βεγγάζης δεν αναφέρεται ρητά στο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, η συγκυρία και το περιεχόμενο της παρέμβασης εκτιμάται ότι επιτείνουν τις δυσκολίες ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στις αρχές Ιουλίου σε Τρίπολη και Βεγγάζη.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Βεγγάζης
«Δήλωση της κυβέρνησης της Λιβύης, Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας, σχετικά με την ελληνική ανακοίνωση για την έναρξη διεθνούς πρόσκλησης υποβολής αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές
Το Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της κυβέρνησης της Λιβύης εκφράζει τη βαθιά έκπληξη και ανησυχία του για όσα δημοσιεύθηκαν στο τεύχος (2025/3335/C) της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 12ης Ιουνίου 2025, σχετικά με το ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για άδειες εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νοτίως της Κρήτης, μέρος των οποίων υπόκειται σε ανεπίλυτη νομική διαμάχη με το κράτος της Λιβύης.
Το Υπουργείο επιβεβαιώνει το εγγενές και αναφαίρετο δικαίωμα της Λιβύης στην εξερεύνηση και αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της στις διεθνώς αναγνωρισμένες θαλάσσιες περιοχές της, σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία αποτελεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει όλες τις δραστηριότητες στους ωκεανούς και τις θάλασσες.
Το Υπουργείο τονίζει επίσης ότι οποιεσδήποτε δραστηριότητες προς εξερεύνηση ή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες περιοχές ή περιοχές που εμπίπτουν στη θαλάσσια δικαιοδοσία της Λιβύης, χωρίς την προηγούμενη και ρητή συγκατάθεσή του, θα θεωρούνται παράνομες και επιθετικές πράξεις και θα συνεπάγονται όλες τις συνακόλουθες νομικές ευθύνες βάσει του διεθνούς δικαίου. Η κλιμάκωση από την πλευρά της Ελλάδας θα επιδείνωνε τις εντάσεις στη Μεσόγειο και θα παρεμπόδιζε τις προσπάθειες προώθησης της σταθερότητας και της διεθνούς συνεργασίας με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό της κυριαρχίας και των κοινών συμφερόντων.
Ως εκ τούτου, το Υπουργείο καλεί την ελληνική κυβέρνηση: Να σταματήσει αμέσως όλες τις διαδικασίες που σχετίζονται με την προσφορά ή την ανάθεση οποιωνδήποτε έργων για εξερεύνηση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές που εμπίπτουν στα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης.Να απέχει από τη λήψη μονομερών μέτρων που θα μπορούσαν να βλάψουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης.
Να συμμετάσχει σε εποικοδομητικό και σοβαρό διάλογο με το κράτος της Λιβύης για την αναζήτηση δίκαιων και ισότιμων λύσεων στα ζητήματα, σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τα συμφέροντα όλων των μερών.
Το κράτος της Λιβύης διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματά του να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της κυριαρχίας του και των φυσικών πόρων του, σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους και κανόνες».
حول المطالبة اليونانية بمنح تصاريح استكشاف واستغلال الهيدروكربونات في مناطق بحرية متنازع عليها.. وزارة الخارجية بحكومة #حماد تؤكد على حقها الأصيل وغير قابل للتصرف وفقاً لأحكام اتفاقية الأمم المتحدة، مشددة على أن أي أنشطة للتنقيب في المناطق المتنازع عليها أو تكون ضمن اختصاص ليبيا… pic.twitter.com/kcZArzskox
— شبكة الرائد الإعلامية (@arraedlgplus) June 20, 2025
Η απάντηση της Αθήνας στην αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων από τη Λιβύη
Υπενθυμίζεται ότι την Πέμπτη η κυβέρνηση της Τρίπολης προέβηκε σε αβάσιμους ισχυρισμούς περί «διαφιλονικούμενων» θαλάσσιων ζωνών.
Επικαλούμενο ανυπόστατες αξιώσεις που εδράζονται στο ανυπόγραφο και διεθνώς απομονωμένο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το ΥΠΕΞ της Λιβύης αμφισβήτσε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, χαρακτηρίζοντας την ελληνική πρωτοβουλία ως παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.
Επικαλούμενο το διεθνές δίκαιο, αλλά αγνοώντας πλήρως τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), την οποία η Ελλάδα εφαρμόζει απαρέγκλιτα, κάλεσε τη χώρα μας να επιδείξει υπευθυνότητα και επικαλείται τις ιστορικές σχέσεις των δύο χωρών, ζητώντας ενίσχυση του διαλόγου για «δίκαιες και ισόρροπες λύσεις» στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι «οι μονομερείς ενέργειες» οδηγούν σε ένταση και αποσταθεροποίηση στην περιοχή.
Η «ηχηρή» απάντηση της Αθήνας
«Η Ελλάδα ασκεί στην πράξη τα κυριαρχικά της δικαιώματα με σταθερή προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», ξεκαθάρισαν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος για την προκήρυξή του διεθνούς διαγωνισμού για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης, μετά την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, το οποίο ισχυρίστηκε ότι υπάρχει «σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων» της χώρας.
«Η ελληνική κυβέρνηση δεν εγκαταλείπει τον διάλογο, πάντοτε όμως στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας», ανέφεραν οι ίδιες πηγές, οι οποίες και πρόσθεσαν πως η αντίδραση αυτή «είναι η απτή απόδειξη ότι εμείς δεν φοβόμαστε να ασκήσουμε το κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Διευκρίνιζαν, μάλιστα, πως το επόμενο διάστημα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, θα επισκεφθεί κανονικά τη Λιβύη, όπως είχε προγραμματιστεί.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του υπουργείου εξωτερικών της Λιβύης
«Το Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης παρακολουθεί με ανησυχία το υπ’ αριθμ. 3335 δημοσίευμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδόθηκε στις 12 Ιουνίου 2025, σχετικά με την ανακοίνωση των ελληνικών αρχών για διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών, με σκοπό την έκδοση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης — εκ των οποίων ορισμένες εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες που τελούν υπό διαφωνία με το λιβυκό κράτος.
Το Υπουργείο τονίζει ότι τα εν λόγω βήματα συνιστούν σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης. Ως εκ τούτου, δηλώνει ρητά τις επιφυλάξεις του και την απόλυτη αντίθεσή του, επισημαίνοντας ότι οποιαδήποτε ερευνητική ή εκμεταλλευτική δραστηριότητα στις εν λόγω περιοχές, χωρίς προηγούμενη νομική συμφωνία που να σέβεται τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, είναι απαράδεκτη.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης επιβεβαιώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Λιβύη επιδιώκει διαρκώς τη διατήρηση της Ανατολικής Μεσογείου ως πεδίου συνεργασίας, ειρήνης και κοινής ανάπτυξης για όλα τα γειτονικά κράτη, και ότι οι μονομερείς ενέργειες δεν οδηγούν παρά σε περισσότερη ένταση και περιπλοκή.
Με βάση τις παραπάνω επιφυλάξεις και ενστάσεις, ελπίζουμε ότι οι ελληνικές αρχές θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα με υπευθυνότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ των δύο λαών. Καλούμε δε σε ενίσχυση του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης, με στόχο την εξεύρεση δίκαιων και ισόρροπων λύσεων, οι οποίες να βασίζονται στους κανόνες του διεθνούς δικαίου και να διασφαλίζουν τα συμφέροντα όλων των πλευρών».
