Τι έκοψε τα «φτερά» του Πάουελ
Φωτογραφία αρχείου
Φωτογραφία αρχείου

Τι έκοψε τα «φτερά» του Πάουελ

Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς προχώρησε χθες στην έκτη αύξηση επιτοκίων από τον Μάρτιο, εναρμονισμένη απόλυτα με τις προσδοκίες της αγοράς.

Από τότε που ξεκίνησε ο τρέχον κύκλος σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, η Fed έχει αυξήσει συνολικά τα αμερικανικά επιτόκια κατά 375 μονάδες βάσης, ενώ κατά τη χθεσινή της ανακοίνωση επανέλαβε την πρόθεσή της να συνεχίσει τις αυξήσεις επιτοκίων με στόχο να επαναφέρει τον πληθωρισμό πέριξ του 2%.

Με τη νέα αύξηση των 75 μονάδων βάσης η Fed αύξησε το εύρος των επιτοκίων των Fed Funds στο 3,75% έως 4%. Αν σκεφτούμε ότι μόλις τον περασμένο Μάρτιο τα βασικά επιτόκια δανεισμού βρίσκονταν στο 0% έως 0,25%, κατανοούμε ότι πρόκειται για την πιο επιθετική αυστηροποίηση νομισματικής πολιτικής που έχει καταγραφεί στις ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1980. 

Το πιο σημαντικό γεγονός όμως της χθεσινής μέρας ήταν η συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την ανακοίνωση, καθώς η αγορά περίμενε το στίγμα των προθέσεων του Πάουελ για τις επόμενες συνεδριάσεις της Fed. 

Για την ακρίβεια η αγορά ανέμενε ότι ο κεντρικός τραπεζίτης θα άφηνε ανοιχτό το παράθυρο για μείωση του ρυθμού των αυξήσεων των επιτοκίων από τον Δεκέμβριο και μετά, ενώ θα άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο, ακριβώς έναν χρόνο μετά την έναρξη της αύξησης τους.

Για να γίνουμε ακόμα πιο συγκεκριμένοι, η αγορά ήταν προσηλωμένη όχι στην χθεσινή αύξηση των 75 μονάδων, που ήταν άλλωστε προεξοφλημένη, αλλά στο να επιβεβαιωθεί ότι η αύξηση του Δεκεμβρίου θα περιοριστεί στις 50 μονάδες βάσης, του Φεβρουαρίου στις 25 μονάδες βάσης, ενώ οι 25 μονάδες στη συνεδρίαση του Μαρτίου πιθανότατα να οριοθετήσουν και το τέλος της διαδρομής της αύξησης των επιτοκίων. 

Πολλοί αναλυτές άλλωστε θεωρούν ότι τα επίπεδα του 4,75% έως 5% θα είναι και τα τελικά επίπεδα των αμερικανικών επιτοκίων.Απ’ότι άφησε όμως ο Πάουελ να διαφανεί χθες, όλα τα ενδεχόμενα όσον αφορά το τελικό ύψος των επιτοκίων είναι ανοικτά.

Οι συμπληγάδες του Πάουελ

Οι ελπίδες ότι η Fed είναι έτοιμη να αφήσει το πόδι από το γκάζι πυροδότησαν ένα εντυπωσιακό ράλι στη Wall Street τον Οκτώβριο, με τον βιομηχανικό Dow να σημειώνει τις καλύτερες μηνιαίες του επιδόσεις από το 1976. 

Ο Πάουελ προσπαθώντας να μη διαψεύσει εντελώς τις προσδοκίες των αγορών -ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε στο παραπέντε για τις ενδιάμεσες προεδρικές εκλογές- άφησε μεν ένα παράθυρο ανοικτό όσον αφορά την επιβράδυνση του ρυθμού των αυξήσεων επιτοκίων στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου ή του Ιανουαρίου, αλλά επουδενί λόγο δεσμεύτηκε, σε μια απροκάλυπτη πρόθεση να κρατήσει όλες τις επιλογές του ανοιχτές μέχρι τον Δεκέμβριο. 

«Η Federal Reserve έχει ακόμη κάποια απόσταση να διανύσει προτού ολοκληρωθεί ο τρέχων κύκλος αύξησης των επιτοκίων...Οι αποφάσεις μας θα εξαρτηθούν από το σύνολο των εισερχόμενων δεδομένων και τις επιπτώσεις τους στις προοπτικές της οικονομικής δραστηριότητας...Είναι πολύ νωρίς για να σκεφτόμαστε να σταματήσουμε. Ο κόσμος όταν ακούει επιβράδυνση σκέφτεται την παύση. Είναι πολύ πρόωρο, κατά την άποψή μου, να σκεφτόμαστε ή να μιλάμε για παύση των αυξήσεων των επιτοκίων. Έχουμε δρόμο μπροστά μας» δήλωσε μεταξύ άλλων στη συνέντευξη Τύπου ο Τζερόμ Πάουελ, αμλύνοντας τις προσδοκίες ότι ενδέχεται να τερματιστεί σύντομα η ταχεία σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. 

Η φράση δε «Έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο μπροστά μας και τα εισερχόμενα δεδομένα από την τελευταία μας συνεδρίαση υποδηλώνουν ότι το τελικό επίπεδο των επιτοκίων θα είναι υψηλότερο από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως» ήταν αυτή που οδήγησε τη Wall σε εκτεταμένες απώλειες.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι ο πρόεδρος της Fed διευκρίνισε ότι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι πόσο υψηλά θα διαμορφωθούν τελικά τα επιτόκια και για πόσο χρονικό διάστημα θα διατηρηθούν εκεί και όχι τόσο το πότε θα περιοριστεί ο ρυθμός των αυξήσεων, προσδοκία που άλλωστε ο Πρόεδρος της Fed τη χαρακτήρισε «πρόωρη».

Στην ουσία λοιπόν ο Πάουελ «γείωσε» διακριτικά τις προσδοκίες της αγοράς, υποδεικνύοντας ότι ναι μεν η Κεντρική Τράπεζα δεν αποκλείεται να κόψει κάποια στιγμή λίγο ρυθμό στο ύψος των αυξήσεων των επιτοκίων, ώστε να δοθεί ο χρόνος να «εμπεδωθεί» το αποτέλεσμα της νομισματικής πολιτικής από την οικονομία, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δε συνεπάγεται ότι φτάσαμε στην τελική ευθεία της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. 

Όσον αφορά δε την πιθανότητα επιβράδυνσης, ο Πάουελ δεν ανέλαβε καμία δέσμευση. Δεν θα μπορούσε άλλωστε, γιατί πολύ απλά δεν είναι στο χέρι του.

Τα στοιχεία του πληθωρισμού τους επόμενους μήνες θα υποδείξουν αν η μέτρηση του Σεπτεμβρίου σηματοδοτεί ότι ο πληθωρισμός έχει φτάσει στο απόγειο του –ο ετήσιος ρυθμός σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου κινείται στο 8,2%- ή θα αυξηθεί και άλλο. 

Η εξέλιξη αυτή είναι ο παράγοντας που θα καθορίσει στην πραγματικότητα αν και κατά πόσο θα βάλει φρένο στη σύσφιξη νομισματικής πολιτικής η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και όχι οι προσδοκίες/απαιτήσεις των χρηματαγορών.

Υπάρχει πιθανότητα ο πληθωρισμός να έφτασε στην κορύφωση του; 

Η αλήθεια είναι ότι μεγάλο μέρος των αυξήσεων των τιμών οφείλεται στο υψηλό κόστος της ενέργειας. Στις ΗΠΑ οι αυξήσεις αυτές είναι πιο ελεγχόμενες, καθώς η χώρα εξαρτάται περισσότερο από την εγχώρια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου, υπάρχει μια σχετική αισιοδοξία.

Από την άλλη, η αναδιάταξη των εφοδιαστικών αλυσίδων στα πλαίσια της αποπαγκοσμιοποίησης θα συνεχιστεί και όπως επανειλημμένως τονίζουμε είναι μια διαδικασία εξ’ορισμού πληθωριστική.

Επιπλέον, η αγορά εργασίας πιθανότατα να μη δώσει στη Fed ισχυρό κίνητρο για να μετριάσει σύντομα τη νομισματική σύσφιξη.

Βλέπετε, παρά την επιβράδυνση της ευρύτερης οικονομίας μετά τις διαδοχικές και επιθετικές αυξήσεις των αμερικανικών επιτοκίων από την Fed, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες για τις νέες θέσεις εργασίας έδειξαν ότι στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν τον Οκτώβριο με ρυθμό που ξεπέρασε τις εκτιμήσεις των αναλυτών.

Συγκεκριμένα, η έκθεση για την απασχόληση του ερευνητικού ινστιτούτου ADP έδειξε ότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις πρόσθεσαν άλλες 239.000 θέσεις εργασίας τον προηγούμενο μήνα, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών για 195.000 θέσεις.

Επιπλέον σημειώθηκε νέο άλμα στις ανοιχτές θέσεις εργασίας, επιβεβαιώνοντας ακόμα περισσότερο την ισχυρή εικόνα της αγοράς.

Τα στοιχεία αυτά βγήκαν λίγες μόλις ώρες πριν τη συνέντευξη Τύπου του Πάουελ, κόβοντας τα φτερά στον Πρόεδρο της Fed, καθώς η ισχυρή αγορά εργασίας μπορεί να σηματοδοτήσει νέες αυξήσεις μισθών, κάτι που θα βάλει «κόντρα» στις προσπάθειες της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ να ελέγξει το ράλι τιμών.

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.