Στο σφυρί περίφημες εικόνες της Ελλάδας μέσα από τον φακό του Henri Cartier – Bresson

Στο σφυρί περίφημες εικόνες της Ελλάδας μέσα από τον φακό του Henri Cartier – Bresson

Ο οίκος Sotheby's βγάζει ένα θησαυρό φωτογραφιών του Cartier-Bresson από τη συλλογή του Peter Fetterman, διάσημου γκαλερίστα, συλλέκτη και μακροχρόνιου φίλου του σημαντικού Γάλλου φωτογράφου. Η δημοπρασία είναι ανοιχτή για υποβολή προσφορών έως τις 16 Δεκεμβρίου.

Στον ψηφιακό μας κόσμο η ευκολία του «κλικ» έχει κάνει τη φωτογραφία προσιτή στο πλατύ κοινό, συνηθίζοντας το βλέμμα σε εικόνες, στις οποίες δεν αφιερώνουμε παρά ελάχιστα δευτερόλεπτα. Μπορεί να μοιραζόμαστε αμέτρητη ποσότητα από εικόνες ικανές να μας συγκινήσουν, σπάνια όμως θα αφεθούμε στη δύναμη και την αλήθεια που φανερώνουν. Ευτυχώς, που υπάρχουν οι μπροστάρηδες της φωτογραφικής τέχνης, οι κορυφαίοι Δάσκαλοι που άνοιξαν δρόμο στις ψηφιακές τέχνες και, με την υπογραφή του ονόματός τους, «αναγκάζουν» το κοινό να δει για ποιο λόγο οι φωτογραφίες τους έγιναν κτήμα του σύγχρονου πολιτισμού.

Ένας τέτοιος δημιουργός είναι ο Henri Cartier-Bresson ο οποίος ταξίδεψε όλο τον κόσμο, βγάζοντας εικόνες που άφησαν ανεξίτηλο σημάδι στην ιστορία της φωτογραφίας και της φωτοδημοσιογραφίας (ήταν ένας από τους ιδρυτές του διεθνούς πρακτορείου Μάγκνουμ). Έξι δεκαετίες από τη λαμπρή καριέρα του καλλιτέχνη, αποτυπώνουν οι 95 φωτογραφίες που βγάζει αυτές τις μέρες σε δημοπρασία ο οίκος Sotheby’s στη Νέα Υόρκη. Μεταξύ αυτών και εικόνες που αποτυπώνουν μια άλλη Ελλάδα.

Το πάθος του Cartier-Bresson για τη φωτογραφία γεννήθηκε το 1932 όταν απέκτησε μια Leica 35 mm, τη φωτογραφική μηχανή χειρός που έφερε επανάσταση στη φωτογραφία του εικοστού αιώνα και τον βοήθησε να συλλαμβάνει οποτεδήποτε κι οπουδήποτε τις φωτογραφικές του λήψεις. «Έβρισκα σ' αυτή τη μηχανή ένα τέλειο εργαλείο για γρήγορα σκίτσα και την εξάσκηση του βλέμματος πάνω στη ζωή. Πήγαινα σκαλίζοντας, δεν υπάρχει άλλη λέξη, οσμιζόμουνα με τη μηχανή που δεν την άφηνα ποτέ από τον καρπό μου. Το βλέμμα μου περνούσε από συνεχή ακτινογραφία τη ζωή. Τότε αισθάνθηκα πολύ κοντά στον Προυστ όταν λέει στο τέλος της Αναζήτησης ότι η ζωή, η πραγματική ζωή που ξαναβρίσκεις πάλι, είναι η Λογοτεχνία. Για μένα ήταν η Φωτογραφία. 'Οσο με αφορά, το να φωτογραφίζω είναι ένας τρόπος κατανόησης που δεν μπορεί να διαχωριστεί από τα άλλα μέσα οπτικής έκφρασης. Είναι ένας τρόπος να φωνάζω, να απελευθερώνομαι, και όχι να αποδεικνύω ή να επιβεβαιώνω τη δική μου ιδιαιτερότητα. Είναι τρόπος ζωής» θα πει.

Ο Καρτιέ Μπρεσόν γεννήθηκε στο Σαντελού-αν-Μπρι (1908) στο διαμέρισμα Σεν-ε-Μαρν της Γαλλίας και ήταν ο μεγαλύτερος από τα πέντε αδέρφια του. Ο πατέρας του ήταν ένας πλούσιος παραγωγός κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, του οποίου τα νήματα ήταν σε κάθε γαλλικό σετ ραπτικής. Η οικογένεια Καρτιέ Μπρεσόν κατοικούσε σε μεγαλοαστική συνοικία του Παρισιού και του παρείχε τα μέσα για να αναπτύξει τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του.

Η σχέση του με τη φωτογραφία ξεκίνησε από τη ζωγραφική. «Είχα πάντοτε ένα πάθος για τη ζωγραφική. Όταν ήμουν παιδί, ζωγράφιζα τις Πέμπτες και τις Κυριακές και τις υπόλοιπες ημέρες ονειρευόμουν ότι ζωγραφίζω» ομολογεί ο ίδιος. Το 1927, σε ηλικία 19 ετών, μπήκε σε μία ιδιωτική σχολή καλών τεχνών και στην Lhote Academy, το Παριζιάνικο στούντιο του κυβιστή ζωγράφου και γλύπτη André Lhote. Ο Λοτ έπαιρνε τους μαθητές του στο Μουσείο του Λούβρου για να μελετήσουν κλασική τέχνη και επισκέπτονταν συχνά Παριζιάνικες γκαλερί για να δουν μοντέρνα τέχνη. Το ενδιαφέρον του Καρτιέ Μπρεσόν για την τέχνη της εποχής του συνδυαζόταν με το θαυμασμό του για τα κλασικά έργα και θεωρούσε τον Λοτ ως τον καθηγητή φωτογραφίας του χωρίς φωτογραφική μηχανή.

Από το 1930 αρχίζει να ταξιδεύει και να φωτογραφίζει. Ινδία, Κίνα, Ινδονησία, Κούβα, Μέξικο, Καναδάς, Ιαπωνία είναι μερικές από τις χώρες που επισκέφθηκε και αποτύπωσε σε πολλές από τις σημαντικότερες φωτογραφίες του. Είναι ο πρώτος δυτικός φωτογράφος που του επιτρέπεται να φωτογραφίσει στην ΕΣΣΔ. Την Ελλάδα επισκέφθηκε δύο φορές στις δεκαετίες του '50 και του '60. Εκτός από το αστικό τοπίο, απαθανάτισε παραδοσιακές φορεσιές, εργασίες που χάθηκαν στο χρόνο, αλλά και τη νησιωτική Ελλάδα προτού αρχίσει να αλλοιώνεται από τα πλήθη των τουριστών. Ανάμεσα στις ελληνικές λήψεις, η «Σίφνος», η «Ήπειρος» και η Αθήνα με τις διπλές «Καρυάτιδες» πρόκειται να δημοπρατηθούν στις 16 Δεκεμβρίου.

Περισσότερα για την πώληση με τίτλο «The World of Henri Cartier-Bresson: Photographs from the Personal Collection of Peter Fetterman» μπορείτε να δείτε εδώ.