Εδώ και πολλούς μήνες είναι φανερό πως η τιμή του αργού πετρελαίου στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων δυσκολεύεται πάρα πολύ να κινηθεί ανοδικά με διατηρήσιμο τρόπο. Παρά τις αφορμές που έχουν δοθεί από ειδήσεις που παλαιότερα θα εκτόξευαν την τιμή του, κάθε άνοδος είναι πολύ βραχύβια και σύντομα ξεφουσκώνει.
Ακόμα και η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν και οι ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές ιρανικές κινήσεις αντεπίθεσης δεν κατάφεραν να ανεβάσουν την τιμή του.
Μπορεί το ενδεχόμενο του κλεισίματος των στενών του Ορμούζ να τρομοκράτησε τη διεθνή κοινή γνώμη αλλά η τιμή του πετρελαίου δεν συγκινήθηκε εξίσου. Για όσους απόρησαν σχετικά, η απάντηση είναι πολύ απλή και διαφωτιστική.
Όπως είχε γράψει εκείνες τις ημέρες ο γνωστός αρθρογράφος του Bloomberg, Javier Blas, «Είτε υπάρξει εκεχειρία είτε όχι, ο κόσμος κολυμπάει στο πετρέλαιο», συμπληρώνοντας πως «ανεξάρτητα από την κατάσταση στη διαμάχη Ιράν - Ισραήλ, στην αγορά του αργού πετρελαίου υπάρχει υπερπροσφορά».
Στο άρθρο αυτό, το οποίο είχε δημοσιευθεί την 24η Ιουνίου, ο Blas υποστήριξε πως μετά το τέλος του καλοκαιριού θα αρχίσει να μειώνεται η ζήτηση στο Βόρειο Ημισφαίριο, η υπερπροσφορά θα γίνει ακόμα πιο φανερή και η τιμή του αργού πετρελαίου θα κατεβεί ακόμα περισσότερο.
Η τιμή του στα διεθνή χρηματιστήρια εκείνη την ημέρα ήταν σχεδόν η ίδια με την τωρινή, με το Brent να βρίσκεται λίγο κάτω από τα 70 δολάρια/βαρέλι και το αμερικανικό West Texas Intermediate στην περιοχή των 65 δολαρίων/βαρέλι.
Την 21η Ιουλίου, ο Blas επανήλθε στο θέμα υποστηρίζοντας πως τον Οκτώβριο θα αρχίσει να φαίνεται καθαρά η υπερπροσφορά, καθώς αφενός θα έχει αρχίσει να έρχεται στην αγορά η παραπάνω παραγωγή πετρελαίου μετά τις πρόσφατες αποφάσεις των μελών του ΟΠΕΚ για αύξηση της παραγωγής και αφετέρου θα έχει υποχωρήσει η ζήτηση από τα διυλιστήρια που παράγουν αυξημένη βενζίνη για να ικανοποιήσουν την αυξημένη καλοκαιρινή ζήτηση από τα αυτοκίνητα στο Βόρειο Ημισφαίριο.
Ο γνωστός αρθρογράφος δεν είναι βέβαια ο μόνος που πιστεύει πως υπάρχει πρόβλημα υπερπροσφοράς στην αγορά πετρελαίου. Σε χθεσινό ρεπορτάζ του Bloomberg είδαμε πως η Diamondback Energy (FANG NASDAQ), δηλαδή η μεγαλύτερη ανεξάρτητη εταιρεία παραγωγής πετρελαίου από τα σχιστολιθικά πετρώματα του Τέξας στις ΗΠΑ, ενημέρωσε τους μετόχους της πως αποφάσισε να μειώσει τις ετήσιες επενδυτικές δαπάνες της και να μειώσει τις εκτιμήσεις της για το επίπεδο παραγωγής.
Στο γράμμα προς τους επενδυτές, ο διευθύνων σύμβουλος Kaas Van’t Hof ανέφερε πως «η προβλεπόμενη αύξηση στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου στο δεύτερο μισό του 2025 δεν μπορεί να αγνοηθεί» και πως «σαν συνέπεια αυτού, σκοπεύουμε να κρατήσουμε αμετάβλητο το επίπεδο παραγωγής και να μειώσουμε τις δαπάνες μας».
Διαβάζοντας και ακούγοντας όλα αυτά, όχι μόνο από τον Blas και την Diamondback Energy, είναι λογικό να περιμένουμε πως τους επόμενους μήνες θα δούμε το πετρέλαιο να κινείται καθοδικά, καθώς το πρόβλημα της υπερπροσφοράς θα γίνεται όλο και πιο εμφανές.
Το πόσο πιο κάτω θα μπορούσε να πάει δεν είναι πολύ εύκολο να το πούμε, έχοντας όμως υπόψη μας αναλύσεις σχετικά με το πόσο μπορούν να αντέξουν χαμηλότερες τιμές οι μεγάλες διεθνείς εταιρείες και τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη, μπορούμε να υποθέσουμε πως μία κίνηση και των δύο ποικιλιών αργού πετρελαίου κάτω από τα 60 δολάρια/βαρέλι πρέπει να θεωρείται αρκετά πιθανή.
Και μία κίνηση προς τα 55 δολάρια δύσκολα μπορεί να αποκλειστεί, ειδικά για την αμερικανική ποικιλία που συνήθως είναι λίγο πιο φθηνή από το Brent. Όμως, από εκεί και κάτω τα πράγματα αλλάζουν, καθώς είναι απολύτως βέβαιο πως πολλές μεγάλες εταιρείες θα προχωρήσουν σε περικοπή της παραγωγής τους για να μην αρχίσουν να καταγράφουν ζημιές από την πώληση του πετρελαίου τους.
Βλέποντας την Diamondback Energy την μείωση των επενδύσεων και να αποφασίζει να μην αυξήσει περαιτέρω την παραγωγή της, δεν χρειάζεται να σκεφθούμε πολύ για να καταλάβουμε πως αν το πετρέλαιο βρεθεί σχεδόν δέκα δολάρια κάτω από την τωρινή του τιμή, η συγκεκριμένη εταιρεία και οι ανταγωνίστριές της όχι μόνο δεν θα αυξήσουν την παραγωγή τους αλλά θα αρχίσουν την μείωσή της.
Είναι πολύ λογικό επίσης να σκεφθούμε πως και οι χώρες του ΟΠΕΚ, οι οποίες φαίνεται να έχουν σχεδόν ολοκληρώσει την διαδικασία επαναφοράς της παραγωγής σε φυσιολογικά επίπεδα, θα αρχίσουν και πάλι να σκέφτονται την μείωση της προκειμένου να αποφευχθεί ένα «ατύχημα» στην αγορά που θα φέρει την τιμή του αργού πετρελαίου κάτω και από τα 50 δολάρια/βαρέλι.
Πρέπει όμως να θεωρούμε βέβαιη την περαιτέρω υποχώρηση των τιμών; Μπορεί η πλειοψηφία των αναλυτών να εκτιμά πως η σχέση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς θα φέρει αναγκαστικά χαμηλότερες τιμές, υπάρχουν όμως και αντίθετες απόψεις. Σε προχθεσινό άρθρο του Barron’s είδαμε πως η Helima Croft της RBC Capital Markes και η Natasha Kaneva της J.P.Morgan βλέπουν τα πράγματα κάπως διαφορετικά.
Η Croft θεωρεί πως αν οι χρηματιστηριακές αγορές πραγματικά πίστευαν πως η παραγωγή θα αυξηθεί τόσο πολύ, η τιμή του πετρελαίου θα ήταν ήδη πολύ χαμηλότερα.
Η ίδια εκτιμά πως πολλές χώρες του ΟΠΕΚ στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αυξήσουν αρκετά γρήγορα την παραγωγή τους, για τεχνικούς λόγους, και υποθέτει πως η αύξηση της παραγωγής στην πραγματικότητα είναι μικρότερη από την εξαγγελθείσα από τον ΟΠΕΚ.
Η Kaneva πιστεύει πως η Σαουδική Αραβία δεν έχει αυτή την στιγμή την τεχνική δυνατότητα να αυξήσει γρήγορα την παραγωγής, εκτιμώντας και αυτή πως η πραγματική αύξηση της παραγωγής είναι αρκετά πιο μικρή από αυτήν που αναμενόταν με βάση τις ανακοινώσεις του ΟΠΕΚ.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, αν πραγματικά η αύξηση παραγωγής από τον ΟΠΕΚ ήταν της τάξης των 2,2 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, τότε η τιμή του πετρελαίου θα ήταν ήδη αρκετά πιο χαμηλή, καθώς η υφιστάμενη ζήτηση δεν επαρκεί για να την απορροφήσει ομαλά.
Τι θα γίνει λοιπόν από εδώ και πέρα; Ποια άποψη είναι η σωστή;. Προφανώς, δεν μπορούμε να απαντήσουμε εύκολα σε αυτό το ερώτημα, θα παρατηρήσουμε όμως πως στην ουσία δεν υπάρχει διαφωνία μεταξύ των δύο παραπάνω απόψεων σχετικά με το τι θα γίνει αν η αύξηση της παραγωγής των χωρών του ΟΠΕΚ φτάσει πραγματικά στα 2,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως.
Η τιμή του πετρελαίου θα πέσει αρκετά πιο κάτω από τα τωρινά επίπεδα, πιθανώς κοντά στα επίπεδα που περιγράψαμε νωρίτερα.
Το αν θα γίνει αυτό ή όχι θα εξαρτηθεί από το πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι τα 2,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως. Στην περίπτωση που οι traders των χρηματιστηριακών αγορών πετρελαίου αλλάξουν άποψη και πάψουν να έχουν επιφυλάξεις για το επίπεδο της αύξησης της παραγωγής του ΟΠΕΚ, τότε η περιοχή τιμών από τα 55 μέχρι τα 60 δολάρια/βαρέλι θα είναι η επόμενη στάση και για το West Texas Intermediate και για το Brent.
Αν λοιπόν σε μερικές μέρες ή εβδομάδες δούμε μία νέα ισχυρή πτώση στις αγορές πετρελαίου, θα ξέρουμε πως οι επενδυτές και οι traders αποφάσισαν πως ο ΟΠΕΚ λέει την αλήθεια. Ας κάνουμε λίγη υπομονή και, όπως πάντα, η αγορά θα μας δείξει τον δρόμο.
