Ολοένα και περισσότερα τα σημεία κινδύνου για τις αγορές
Shutterstock
Shutterstock

Ολοένα και περισσότερα τα σημεία κινδύνου για τις αγορές

Σχετικά ανόρεχτη εμφανίζεται η επενδυτική κοινότητα αυτή την εβδομάδα όσον αφορά την ανάληψη επενδυτικού κινδύνου, τουλάχιστον έως να ολοκληρωθεί σήμερα η σύσκεψη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.

Αν και αναμένεται η Fed να διατηρήσει αμετάβλητο το επιτόκιο αναφοράς, συνεπικουρούμενη από τις ενδείξεις αποδυνάμωσης της απασχόλησης, εντούτοις το ενδιαφέρον εστιάζεται στην ορολογία που θα χρησιμοποιήσει Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ στο συνοδευτικό κείμενο και στη συνέντευξη Τύπου που παραδοσιακά ακολουθεί.

Ειδικά η αγορά των ομολόγων είναι απόλυτα προσανατολισμένη στο πώς θα εκφραστεί ο Πάουελ. 

Αν τονίσει  περισσότερο τον σχετικώς υψηλό πληθωρισμό, πιθανόν οι αποδόσεις στη λήξη ομολόγων να διατηρηθούν υψηλές. Υπενθυμίζουμε ότι η απόδοση στη λήξη του 10ετούς ομολόγου ΗΠΑ διαμορφώνεται στο 4,348% με χθεσινό υψηλό στο 4,369%,  δηλαδή πλησίον του υψηλού του Αυγούστου που αποτελεί και την υψηλότερη απόδοση  από τον Νοέμβριο του 2007. 

Αν όμως ο Πάουελ δώσει έμφαση στη σταδιακά ασθενέστερη απασχόληση, τότε πιθανόν ν’ αρχίσει έστω μια μικρή αποκλιμάκωση των αποδόσεων στη λήξη κρατικών ομολόγων, με σημαντική περιοχή στο 3,75% (μέσος όρος 200 ημερών). 

Επιπλέον, ανοδική πίεση στις αποδόσεις των ομολόγων δημιουργεί και η αύξηση στις τιμές του πετρελαίου, καθώς απειλεί την όποια πρόοδο στην έστω μικρή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, η οποία με τη σειρά της απειλεί την παράταση της απόφασης της Fed να αφήσει το πόδι από το γκάζι της αύξησης των επιτοκίων και να κρατήσει στάση αναμονής, παγώνοντας τα επιτόκια στο 5,25% εως 5,50%. 

Ανησυχίες και στο στρατόπεδο των μετοχών

Με αρκετούς από τους ευρωπαϊκούς δείκτες να πλησιάζουν «διακριτικά» πάντα τον κινητό μέσο των 200 ημερών και τη μητέρα των αγορών, S&P500 να φλερτάρει αν και ακόμα πιο «διακριτικά», τον μέσο κινητό των 90 ημερών -τον 50άρη τον αποχαιρέτησε στα μέσα Αυγούστου- γίνεται αντιληπτό ότι η διάθεση για ρίσκο έχει αρχίσει να υποχωρεί και στις μετοχικές αγορές.

Οι φόβοι για προσγείωση της οικονομικής δραστηριότητας είναι ο κύριος υπαίτιος. Χθες μάλιστα δημοσιεύτηκε και η ενδιάμεση έκθεση του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την οποία  έπειτα από ένα ισχυρότερο ξεκίνημα το 2023, χάρη στην αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας και την άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό στην Κίνα, στο τρίτο τρίμηνο και τέταρτο τρίμηνο του 2023 η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί ξανά, τάση που θα επικρατήσει  και το 2024.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του  ΟΟΣΑ το παγκόσμιο ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί 3% το 2023 και 2,7% το 2024 από 3,3% το 2022.

Στις επιμέρους προβλέψεις, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι στις ΗΠΑ η ανάπτυξη δείχνει ανθεκτική φέτος, καθώς το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί 2,2% έναντι 2,1% πέρυσι, αλλά αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 1,3% το 2024, καθώς τα υψηλά επιτόκια θα περιορίσουν τη ζήτηση και παράλληλα θα εξαντλούνται οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις των Αμερικανών από την περίοδο της πανδημίας.

Για την Ευρωζώνη, προβλέπεται επιβράδυνση της ανάπτυξης από 3,4% το 2022 στο 0,6% φέτος και ένας λίγο υψηλότερος ρυθμός ανάπτυξης 1,1% το 2024. Αξίζει να σημειωθεί πως η Γερμανία είναι η μόνη από τις μεγάλες αναπτυγμένες χώρες που αναμένεται να καταγράψει ύφεση της τάξης του 0,2%.

Τέλος, η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας αναμένεται να συγκρατηθεί λόγω της υποτονικής εγχώριας ζήτησης και των διαρθρωτικών προβλημάτων στις αγορές ακινήτων, με το ΑΕΠ ν’ αυξάνεται 5,1% φέτος και 4,6% το 2024.

Οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ όπως και εκείνες πολλών οίκων που βλέπουν την παγκόσμια οικονομία να ρίχνει ταχύτητα, δεν ακολουθούν τίποτε άλλο από τις μακροοικονομικές ανακοινώσεις, οι οποίες όπως γνωρίζουν οι αναγνώστες της στήλης εδώ και εβδομάδες μόνο προβληματισμό προκαλούν.

Ακόμα και αυτή την εβδομάδα τα μάκρο συνεχίζουν να επιβαρύνουν την επενδυτική διάθεση. 

Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ ο δείκτης εμπιστοσύνης κατασκευαστών ακινήτων NAHB υποχώρησε τον Σεπτέμβριο σε χαμηλό (45, εκτίμηση: 49, Αύγουστος: 50) από τον Απρίλιο, καταδεικνύοντας χαμηλότερη δραστηριότητα στην αγορά ακινήτων. 

Την ίδια στιγμή οι ενάρξεις κατοικιών υποχώρησαν τον Αύγουστο σε επίπεδα που είχαν να παρατηρηθούν από τον Ιούνιο του 2020, με τα εξαιρετικά υψηλά επιτόκια της Fed να πιέζουν όλο και περισσότερο την αγορά.

Ειδικότερα, οι ενάρξεις κατοικιών στις ΗΠΑ υποχώρησαν κατά 11,3% μηνιαίως τον Αύγουστο, στις 1,283 εκατ. από τις 1,452 εκατ. τον Ιούλιο και εξαιρετικά χαμηλότερα από τη μέση εκτίμηση των αναλυτών για ήπια υποχώρηση στις 1,44 εκατ.

Η αγορά ακινήτων η αλήθεια είναι ότι προβληματίζει τους επενδυτές σε διεθνή βάση. Βλέποντας τα στατιστικά των κλάδων παρατηρεί κανείς ότι τις πτωτικές ημέρες της αγοράς οι  ισχυρότερες πιέσεις παρατηρούνται στις μετοχές καταναλωτικών αγαθών διαθέσιμου εισοδήματος και διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, ενώ ανθεκτικότητα παρουσιάζουν κυρίως οι κλάδοι ενέργειας, τεχνολογίας και στην Ευρώπη ο κλάδος των τηλεποικοινωνιών.   

Οι εξελίξεις από το μέτωπο του πληθωρισμού επίσης δεν είναι και οι καλύτερες, καθώς δείχνουν μια πολύ μικρή βελτίωση έως οριακή, παρά την επιθετική πολιτική νομισματικής σύσφιξης από την ΕΚΤ.

Χθες ανακοινώθηκαν στην Ευρωζώνη τα τελικά στοιχεία για τον πληθωρισμό του Αυγούστου, σύμφωνα με τα οποία οι τιμές αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 5,2% τον Αύγουστο, υποχωρώντας οριακά από το 5,3% του Ιουλίου. Στο δομικό μέρος του δείκτη, εξαιρουμένων δηλαδή των ευμετάβλητων τιμών προϊόντων όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα, η αναθεωρημένη μέτρηση της Eurostat της επιβεβαίωσε την προκαταρκτική μέτρηση, καθώς ο δομικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε με ρυθμό 5,3% ετησίως τον Αύγουστο, επιβραδύνοντας από το 5,5% του Ιουλίου. 

Η μεγαλύτερη ανοδική πίεση στον πληθωρισμό ασκήθηκε από τον κλάδο των υπηρεσιών, του οποίου οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,4% ετησίως, οι τιμές στην κατηγορία τρόφιμα, αλκοόλ, καπνός ενισχύθηκαν κατά 2%,  τα μη βιομηχανικά αγαθά ενισχύθηκαν κατά σχεδόν 1,2% ετησίως, ενώ αντίθετα οι τιμές της ενέργειας ήταν μειωμένες κατά 0,34% από πέρυσι. 

Ανοίγοντας το πλάνο στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 5,9% από το 6,1% του Ιουλίου. Πρόκειται επίσης για μια πολύ μικρή πρόοδο σε σχέση με την επιθετική πολιτική της ΕΚΤ.

Οι γεωπολιτικές εντάσεις συνεχίζουν να αυξάνονται

Χθες η είδηση ότι το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε «αντιτρομοκρατικές» δραστηριότητες στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ προκειμένου να αποκαταστήσει τη συνταγματική τάξη και να εκδιώξει τα αρμενικά στρατεύματα, έκανε τον γύρο του κόσμου, προμηνύοντας νέες πολεμικές περιπέτειες τη στιγμή που ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μοιάζει σαν ένα βιβλίο δίχως τέλος. 

Οι δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου έχουν εμπλακεί ήδη σε δύο πολέμους για τον έλεγχο του ορεινού θύλακα, ο δεύτερος εκ των οποίων, το 2020, είχε ως αποτέλεσμα την ήττα των αρμενικών δυνάμεων και σημαντικά εδαφικά κέρδη για το Αζερμπαϊτζάν.

Μια όξυνση της κατάστασης είναι κάτι που μας αφορά, δεδομένου ότι εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακολουθούμενη από τη διακοπή του μεγαλύτερου μέρους των εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας στην Ευρώπη, ενίσχυσε και πάλι το ενδιαφέρον για το αέριο και το πετρέλαιο  του Αζερμπαϊτζάν.

Υπενθυμίζουμε ότι το Αζερμπαϊτζάν διαθέτει πλούσια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, γεγονός που το κατατάσσει σε κορυφαία περιφερειακή ενεργειακή δύναμη της Ευρώπης. 

Ξεκίνησε να εξάγει φυσικό αέριο στην Τουρκία το 2006, ενώ οι εξαγωγές στην Ευρώπη ξεκίνησαν  τον Νοέμβριο του 2020, μετά την ολοκλήρωση του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP), του τελευταίου τμήματος του «Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου».

Τον Ιούλιο του 2022 ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπέγραψαν ένα μνημόνιο-ορόσημο βάσει του οποίου το Αζερμπαϊτζάν δεσμεύτηκε να αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε «τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως» έως το 2027.

Το  Αζερμπαϊτζάν λοιπόν  αποτελεί μία απο τις βασικότερες πύλες μεταφοράς ενέργειας στην Ευρώπη, καθώς -εκτός από πληθώρα κοιτασμάτων- έχει τις χαμηλότερες τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου στην αγορά και ως εκ τούτου, μια ακόμα μεγαλύτερη κλιμάκωση της  έντασης ανάμεσα σε Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία για τον διαφιλονικούμενο θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν είναι κάτι που μας αφήνει αδιάφορους.

Το φαινόμενο El Niño είναι εδώ

Χθες η Αυστραλιανή Μετεωρολογική Υπηρεσία ανακοίνωσε τη δημιουργία του καιρικού φαινομένου El Niño στον Ειρηνικό Ωκεανό, ένα φαινόμενο που θα συμβάλει στην υπερθέρμανση των ωκεανών καθώς σχετίζεται με την άνοδο της θερμοκρασίας και τις έντονες ξηρασίες.

Η άφιξη του El Niño θα αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα να καταρριφθεί το ρεκόρ μέγιστης θερμοκρασίας και να προκληθεί ακραία ζέστη σε πολλές περιοχές του κόσμου και στους ωκεανούς. 

Υπενθυμίζουμε ότι πρόκειται για ένα φυσιολογικό κλιματικό φαινόμενο που εμφανίζεται κατά μέσο όρο κάθε δύο έως επτά χρόνια και τα επεισόδια συνήθως διαρκούν εννέα έως δώδεκα μήνες.

Σχετίζεται με την αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας των ωκεανών στον κεντρικό και ανατολικό τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό, με αυξημένες βροχοπτώσεις σε περιοχές της νότιας Λατινικής Αμερικής, των νότιων Ηνωμένων Πολιτειών, του Κέρατος της Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας, ενώ μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ξηρασίες στην Αυστραλία, την Ινδονησία, σε περιοχές της Νότιας Ασίας και στην Κεντρική Αμερική.

(Σ.Σ: Σχετικά με το φαινόμενο  El Niño και την εξέλιξη του πληθωρισμού μπορείτε να διαβάσετε εδώ). 

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.