Σε δραστική αναπροσαρμογή της στρατηγικής τους εξαναγκάζονται πλέον οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων στην Κίνα που κάποτε έγιναν διάσημοι με τις γιγαντιαίες δημόσιες εγγραφές εταιρειών στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το CNBC, πέρα από την κλιμάκωση στις σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας και την οικονομική επιβράδυνση του «κόκκινου δράκου», έχουν καταγραφεί τρεις σημαντικοί λόγοι που έχουν οδηγήσει στην εξέλιξη αυτή και είναι οι εξής:
Από το αμερικανικό δολάριο στο κινεζικό γιουάν
Το επιχειρηματικό μοντέλο για τα γνωστά venture capitals στην Κίνα, όπως η Sequoia και η Hillhouse, περιελάμβανε συνήθως την άντληση κεφαλαίων σε δολάρια από πανεπιστημιακά κληροδοτήματα, συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλες πηγές στις ΗΠΑ - γνωστά στον κλάδο ως limited partners. Αυτά τα χρήματα στη συνέχεια πήγαιναν σε νεοσύστατες επιχειρήσεις στην Κίνα, οι οποίες τελικά επεδίωκαν μέσω δημοσίων εγγραφών (IPO) να εισαχθούν στα χρηματιστήρια των ΗΠΑ ή της Κίνας προσφέροντας υπεραξίες στους επενδυτές. Τώρα πολλοί από αυτούς τους επενδυτές έχουν σταματήσει να επενδύουν στην Κίνα, καθώς η Ουάσινγκτον αυξάνει τον έλεγχο στις ροές αμερικανικών κεφαλαίων που υποστηρίζουν προηγμένη κινεζική τεχνολογία και γίνεται πιο δύσκολο για τις κινεζικές εταιρείες να εισαχθούν στις ΗΠΑ.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές Venture Capitals στην Κίνα πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές, όπως η Μέση Ανατολή, ή, όλο και περισσότερο, κεφάλαια που συνδέονται με την κινεζική οικονομία. Η στροφή προς τα εγχώρια κεφάλαια σηματοδοτεί επίσης την αλλαγή του νομίσματος αναφοράς.
Αυξημένοι έλεγχοι επί των εταιρειών που εισάγονται στη Wall Street
Η Ουάσινγκτον και το Πεκίνο έλυσαν το 2022 μια μακροχρόνια διαμάχη που μείωσε τον κίνδυνο να διαγραφούν οι κινεζικές εταιρείες από τα αμερικανικά χρηματιστήρια. Όμως, μετά την αποτυχία της εισαγωγής του κινεζικού «κολοσσού» μεταφορών ταξί στις ΗΠΑ, Didi, το καλοκαίρι του 2021, οι δύο χώρες αύξησαν τον έλεγχο των εταιρειών με έδρα την Κίνα που θέλουν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Παράλληλα, το Πεκίνο απαιτεί πλέον από τις εταιρείες με μεγάλο όγκο δεδομένων χρηστών - των διαδικτυακών καταναλωτών στην Κίνα - να λαμβάνουν έγκριση από τη ρυθμιστική αρχή για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, μεταξύ άλλων μέτρων, προτού εισαχθούν στο Χονγκ Κονγκ ή στις ΗΠΑ.
Μόνο μια χούφτα εταιρείες με έδρα την Κίνα - και ελάχιστες μεγάλες - έχουν εισαχθεί στις ΗΠΑ μετά την ΑΜΚ της Didi. Η εταιρεία εισήλθε στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το καλοκαίρι του 2021, παρά τις αναφερθείσες ρυθμιστικές ανησυχίες. Το Πεκίνο διέταξε αμέσως έρευνα που ανάγκασε τη Didi να αναστείλει προσωρινά τις εγγραφές νέων χρηστών και τις λήψεις εφαρμογών. Η εταιρεία αποσύρθηκε από το χρηματιστήριο αργότερα το ίδιο έτος.
Αλλαγή προσανατολισμού στα deals
Αντί για τους τομείς που απευθύνονται στον καταναλωτή, οι κινεζικές αρχές έδωσαν έμφαση στη στήριξη της βιομηχανικής ανάπτυξης, όπως η μεταποίηση υψηλής ποιότητας και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το 2023, οι 20 μεγαλύτερες συμφωνίες venture capitals για εταιρείες με έδρα την Κίνα αφορούσαν κυρίως τη μεταποίηση και δεν περιλάμβαναν καμία επιχείρηση ηλεκτρονικού εμπορίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του PitchBook. Το 2019, πριν από την πανδημία, οι κορυφαίες συμφωνίες περιλάμβαναν μερικές εταιρείες διαδικτυακών αγορών ή καταναλωτικών προϊόντων που βασίζονται στο διαδίκτυο, καθώς και κάποιες νεοφυείς εταιρείες ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Η αλλαγή είναι ακόμη πιο έντονη σε σύγκριση με την έκρηξη γύρω από την εποχή που ο «κολοσσός» των διαδικτυακών αγορών Alibaba μπήκε στο χρηματιστήριο το 2014. Οι 20 μεγαλύτερες συμφωνίες venture capitals για εταιρείες με έδρα την Κίνα το 2013 αφορούσαν κυρίως το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις υπηρεσίες λογισμικού, σύμφωνα με τα στοιχεία της PitchBook.
Κίνα: Ο ασθενής «κόκκινος δράκος»
Ωστόσο, υπάρχει το ζήτημα της ανάπτυξης της ίδιας της Κίνας, ιδιαίτερα καθώς τα κρατικά κεφάλαια και οι πολιτικές διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο στις επενδύσεις στον τεχνολογικό τομέα.
Όπως εκτιμούν οι ειδικοί της αγοράς, το 2022, οι επενδύσεις private equity fund και venture capitals στην Κίνα μειώθηκαν στο μισό, ενώ παρουσίασαν περαιτέρω κάμψη το 2023. Οι ιδιώτες και οι ξένοι φορείς ήταν οι πρώτοι που αποσύρθηκαν, οπότε η σκηνή των επιχειρηματικών κεφαλαίων έγινε ακόμη πιο κρατικά ελεγχόμενη και επικεντρώθηκε στις προτεραιότητες της κεντρικής κυβέρνησης.
Σε αυτό, ακριβώς, το σημείο ελλοχεύει ο κίνδυνος η επιστήμη και η τεχνολογία να καταστούν περισσότερο κρατικά κατευθυνόμενες και ευθυγραμμισμένες με τις προτεραιότητες του Πεκίνου. Αυτό θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό βραχυπρόθεσμα, αλλά είναι σίγουρο ότι θα αποθαρρύνει μακροπρόθεσμα την εξασφάλιση ενός ακμαίου περιβάλλοντος καινοτομίας.
Επιμέλεια - Νοηματική απόδοση: Χρήστος Θ. Παναγόπουλος
Με πληροφορίες από CNBC
