Η Ευρώπη υστερεί σε μεγάλο βαθμό έναντι των ΗΠΑ στον τομέα των δορυφορικών επικοινωνιών. Οι δυνατότητες εκτόξευσης της Ευρώπης είναι πιο περιορισμένες από εκείνες των ΗΠΑ και ο αστερισμός των 7.600 δορυφόρων της Starlink προπορεύεται κατά πολύ των αντίστοιχων ευρωπαϊκών.
Ως εκ τούτου, η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ, ειδικά για ορισμένες υπηρεσίες εκτόξευσης, μια αγορά που κυριαρχείται από την SpaceX.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας όμως επιθυμεί να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού.
Μιλώντας στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού πριν μια εβδομάδα, ο Μακρόν προέτρεψε την Ευρώπη να εντείνει τις επενδύσεις της στο διάστημα, υποστηρίζοντας ότι «το διάστημα έχει κατά κάποιο τρόπο γίνει ένα μέτρο διεθνούς ισχύος».
Κατά την ομιλία του τόνισε την ανάγκη για την επιταχυνόμενη ανάπτυξη δορυφόρων τύπου Starlink προκειμένου η Ευρώπη να μην μετατραπεί σε ουραγό των εξελίξεων στο νέο πεδίο ανταγωνισμού, το διάστημα.
Πράγματι, οι δαπάνες των ΗΠΑ και της Κίνας για το διάστημα επισκιάζουν τους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς και οι εμπορικοί πόλεμοι έχουν μπλοκάρει τις βιομηχανικές συνεργασίες.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος αναφέρει ότι οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν σχεδόν τα 2/3 του παγκόσμιου προϋπολογισμού για το διάστημα το 2023, ενώ η Ευρώπη μόλις το 11%.
Αν και αναμένεται οι προϋπολογισμοί για το διάστημα να ενισχυθούν από τα αμυντικά κονδύλια που εισρέουν στον τομέα, εντούτοις ο δημοσιονομικός χώρος για τη νέα ατζέντα του Μακρόν είναι περιορισμένος. Θα απαιτηθεί συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού κεφαλαίου και αυτό απαιτεί σημαντική προσπάθεια.
Ο Γάλλος πρόεδρος όμως διατηρεί την αισιοδοξία του και στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού μίλησε ανοικτά για τα σχέδια της Γαλλίας για έναν ευρωπαϊκό πρωταθλητή στην κατασκευή δορυφόρων και για μια ενεργητική ώθηση που θα εκτείνεται από τους εκτοξευτές έως την κατασκευή και τις υπηρεσίες.
Τα σχέδια αυτά οδήγησαν το γαλλικό κράτος να γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος του ανταγωνιστή της Starlink στην Ευρώπη, τη Eutelsat, επενδύοντας 1,35 δισ. ευρώ.
Προφανώς η Γαλλία θεωρεί την Eutelsat ως ένα στρατηγικό πλεονέκτημα στην προσπάθεια της ΕΕ για τεχνολογική κυριαρχία.
Όμως αν και η γαλλική Eutelsat συχνά παρουσιάζεται ως ο ευρωπαϊκός αντίπαλος της Starlink του Μασκ, εντούτοις έχει μεγάλο δρόμο να διανύσει μέχρι να μπορεί να σταθεί επί ίσοις όροις απέναντι στην Space X.
Ένα δύσκολο στοίχημα
Η Eutelsat έχει σήμερα κεφαλαιοποίηση αγοράς 1,68 δισ. ευρώ, πολύ χαμηλότερη από τις εκτιμήσεις για την αξία της SpaceX, ιδιοκτήτριας της Starlink, η κεφαλαιοποίηση της οποίας σύμφωνα με το ρεπορτάζ του CNBC είχε υπολογιστεί πέρυσι κατά τη διάρκεια μιας ιδιωτικής τοποθέτησης στα 350 δισ..
Σε μια προσπάθεια να φτάσει το Starlink, το οποίο ανήκει στην SpaceX, η γαλλική εταιρεία συγχωνεύτηκε με τη βρετανική δορυφορική επιχείρηση OneWeb το 2023, ενοποιώντας τη βιομηχανία δορυφορικών επικοινωνιών της περιοχής.
Όταν η Eutelsat ανακοίνωσε την επένδυση του γαλλικού κράτους την περασμένη εβδομάδα, η εταιρεία τόνισε τον ρόλο της ως «ο μόνος ευρωπαϊκός φορέας εκμετάλλευσης με πλήρως λειτουργικό δίκτυο LEO - δορυφόροι χαμηλής γήινης τροχιάς - καθώς και τον «στρατηγικό ρόλο του αστερισμού LEO στο μοντέλο της Γαλλίας για κυρίαρχη άμυνα και διαστημικές επικοινωνίες».
Σύμφωνα με τους αναλυτές η επένδυση της Γαλλίας στην Eutelsat δείχνει ότι η χώρα αντιμετωπίζει πλέον την Eutelsat λιγότερο σαν εμπορική εταιρεία τηλεπικοινωνιών και περισσότερο σαν έναν πάροχο κρίσιμων υποδομών διπλής χρήσης.
Ωστόσο, η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ανταγωνιστή του Starlink δεν θα είναι εύκολο κατόρθωμα.
Βλέπετε, για χρόνια η Εutelsat προσπαθεί να δημιουργήσει μια ευρωπαϊκή εναλλακτική λύση στην δορυφορική ευρυζωνική υπηρεσία Starlink του Μασκ. Ακόμα και με την τελευταία εισροή κεφαλαίου από το γαλλικό κράτος, η Eutelsat συνεχίζει να υστερεί σε σχέση με την Starlink σε διάφορους βασικούς τομείς, όπως το κεφάλαιο, η απόδοση παραγωγής, η πρόσβαση στην εκτόξευση, το φάσμα και τα τερματικά χρηστών.
Ειδικοί στον κλάδο των επικοινωνιών δήλωσαν στο CNBC ότι η Eutelsat θα μπορούσε να ενισχύσει τις προσπάθειες της Ευρώπης να δημιουργήσει έναν κυρίαρχο πάροχο δορυφορικού διαδικτύου, μόνο μετά από μια σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε δορυφόρους χαμηλής γήινης τροχιάς, LEO.
Όμως ακόμα και έτσι, οι πιθανότητες της Eutelsat να επιτύχει ισοτιμία με την Starlink στο τμήμα μαζικής δορυφορικής ευρυζωνικής σύνδεσης εντός των επόμενων πέντε ετών παραμένουν περιορισμένες, δεδομένης της απαράμιλλης παγκόσμιας κλίμακας της SpaceX σε υποδομές LEO.
Βλέπετε, ο βραχίονας OneWeb της Eutelsat λειτουργεί συνολικά μόλις 650 δορυφόρους LEO, ήτοι το 8,5% του παγκόσμιου αστερισμού δορυφόρων της Starlink, ο οποίος αποτελείται από 7.600 δορυφόρους.
Για να προσφέρει λοιπόν μεγαλύτερη χωρητικότητα και κάλυψη, η Eutelsat πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των δορυφόρων στο διάστημα, ένα έργο που καθίσταται πιο δύσκολο λόγω του γεγονότος ότι πολλοί από τους δορυφόρους της OneWeb πλησιάζουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους και θα πρέπει πρώτα να αντικατασταθούν πριν αυξηθεί το μέγεθος του αστερισμού.
Παρ ’όλα αυτά, η εταιρεία έναντι της ακατέργαστης χωρητικότητας του αστερισμού, βρίσκεται σε καλή θέση για να επιτύχει σε ευρωπαϊκά κυρίαρχα, ευαίσθητα στην ασφάλεια και επιχειρηματικά τμήματα που δίνουν προτεραιότητα στον δικαιοδοτικό έλεγχο και την κυριαρχία.
Οι εκτιμήσεις της Fitch
Όσον αφορά τώρα το ερώτημα αν θα μπορούσε η Eutelsat να αντικαταστήσει το Starlink στην Ευρώπη, η απάντηση είναι ότι είναι ένα στοίχημα που θα απαιτήσει χρόνο, αυξημένες κυβερνητικές επενδύσεις για την υποστήριξη του ευρωπαϊκού δορυφορικού τομέα και εκτεταμένη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού κεφαλαίου.
Όπως και να έχει, έχει ενδιαφέρον η παρακολούθηση της, δεδομένου ότι η Εutelsat είναι ένα από τα κύρια οχήματα της Ευρώπης προκειμένου να ανταγωνιστεί το Starlink του Μασκ και να αποκτήσει την ανεξαρτησία της στις δορυφορικές επικοινωνίες.
Την ίδια στιγμή, η πρόσφατη αύξηση κεφαλαίου με τη συμμετοχή του γαλλικού κράτους μετριάζει τις ανησυχίες για τη χρηματοδότηση: Η Eutelsat εκτιμά ότι θα χρειαστεί περίπου 4,2 δισ. ευρώ έως το 2032, για να διασφαλίσει τη συνέχεια του αστερισμού δορυφόρων πρώτης γενιάς της OneWeb και να χρηματοδοτήσει τη συνεισφορά της στο έργο IRIS2.
Μόνο η OneWeb χρειάζεται χρηματοδότηση 2-2,2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2029, την οποία καλύπτει εν μέρει η πρόσφατη αύξηση κεφαλαίου 1,35 δισ. ευρώ.
Η Fitch αναμένει ότι ο συνδυασμός της χρηματοδότησης με χρέος στην OneWeb και των ταμειακών ροών που δημιουργούνται από την ESA, θα καλύψει το μεσοπρόθεσμο στρατηγικό σχέδιο μέχρι το οικονομικό έτος 2029, παρά την αρνητική ελεύθερη ταμειακή ροή της OneWeb. Ως εκ τούτου αναθεώρησε τις προοπτικές σε σταθερές από αρνητικές.
Τα 1,35 δισ. λοιπόν του γαλλικού δημοσίου ενίσχυσαν τον ισολογισμό του ομίλου, ο οποίος αναμένεται να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση δορυφόρων και να βελτιώσει την πρόσβαση του στις αγορές χρέους και τη χρηματοδότηση της ECA.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το ρίσκο μιας επένδυσης στον Όμιλο δεν είναι μεγάλο.Η OneWeb συνεχίζει να δημιουργεί αρνητικά EBITDA και η πρόοδος στην αύξηση των εσόδων μέχρι στιγμής είναι αργή.
Ωστόσο, τα επόμενα τρία έως τέσσερα χρόνια αναμένεται ότι η αύξηση των εσόδων θα προέλθει από την ολοκλήρωση των επίγειων σταθμών, τα δικαιώματα προσγείωσης στην Ινδία και τη σταδιακή εκτόξευση της επόμενης γενιάς δορυφόρων, και ο Όμιλος θα επωφεληθεί από τις γεωπολιτικές αλλαγές, οι οποίες έχουν φέρει στο προσκήνιο την ανάγκη για κυρίαρχες λύσεις στην άμυνα και τις επικοινωνίες.
Ως εκ τούτου, με την αύξηση του εξοπλισμού πελατών και της κάλυψης επίγειων υποδομών, αναμένεται η OneWeb να δημιουργήσει θετικά EBITDA από το οικονομικό έτος του 2028.
Οι φήμες για την Ουκρανία και οι εκτιμήσεις της διοίκησης
Νωρίτερα φέτος, υπήρχαν φήμες ότι η Eutelsat ήταν υποψήφια για να αντικαταστήσει την Starlink στην Ουκρανία. Υπενθυμίζουμε ότι επί χρόνια, η Starlink προσέφερε στον στρατό της Ουκρανίας τις υπηρεσίες δορυφορικού διαδικτύου για να βοηθήσει στην πολεμική προσπάθεια εν μέσω της συνεχιζόμενης εισβολής της Ρωσίας.
Οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας όμως επιδεινώθηκαν μετά την εκλογή του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και υπήρξαν αναφορές ότι οι Αμερικανοί διαπραγματευτές είχαν θέσει το ενδεχόμενο διακοπής της πρόσβασης της Ουκρανίας στο Starlink.
Η Γερμανία εγκατέστησε 1.000 τερματικούς σταθμούς της Eutelsat στην Ουκρανία τον Απρίλιο με στόχο να παρέχει μια εναλλακτική λύση -και όχι αντικατάσταση- για τους 50.000 τερματικούς σταθμούς της Starlink στην Ουκρανία.
Έκτοτε, οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας έχουν κάπως καταλαγιάσει και η Starlink παραμένει ο κύριος πάροχος δορυφορικού ευρυζωνικού δικτύου για τον ουκρανικό στρατό.
Είναι προφανές ότι η Εutelsat δεν μπορεί να αναλάβει τη δυνατότητα συνδεσιμότητας για ολόκληρη την Ουκρανία και όλους τους πολίτες.Παρόλο που η Eutelsat έχει αυξήσει τις επενδύσεις σε δορυφόρους LEO με τη μονάδα OneWeb, οι ειδικοί λένε ότι οι τεχνικές αρχιτεκτονικές και τα τροχιακά σχέδιά της είναι τελικά διαφορετικά από αυτά της Starlink, και η OneWeb θα πρέπει να επενδύσει σε δορυφόρους δεύτερης γενιάς.
Υπάρχουν όμως και προτερήματα. Η Eutelsat λειτουργεί έναν αστερισμό δορυφόρων γεωστατικής τροχιάς –GEO- πέραν των LEO. Οι δορυφόροι GEO βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη σε πολύ μεγαλύτερο υψόμετρο από τους αντίστοιχους LEO και συνήθως μπορούν να καλύψουν μεγαλύτερη έκταση με λιγότερους δορυφόρους.
Ως εκ τούτου, οι δορυφόροι μεγαλύτερου υψομέτρου της Eutelsat αξιοποιούνται για εξειδικευμένες περιπτώσεις χρήσης, όπως η πολική κάλυψη για εταιρείες και ερευνητικές εγκαταστάσεις σε απομακρυσμένες περιοχές όπως η Γροιλανδία και η Αλάσκα.
Ειδικό βάρος έχουν επίσης οι δηλώσεις της Eutelsat ότι σχεδιάζει να «βασιστεί στις βελτιώσεις λειτουργίας της» με ένα «διαφοροποιημένο μοντέλο go-to-market» και «ισχυρή ευρωπαϊκή αγκυροβόληση». Σημείωσε επίσης ότι η βρετανική κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τις επενδύσεις της στην Eutelsat «εν ευθέτω χρόνω».
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.