Φόβοι για ντόμινο κρίσης σε real estate, ασφαλιστικές και τράπεζες
AP/Ethan Swope
AP/Ethan Swope
Πυρκαγιές στο Λος Άντζελες

Φόβοι για ντόμινο κρίσης σε real estate, ασφαλιστικές και τράπεζες

Η πυρκαγιά στο Pacific Palisades, μια γειτονιά του Λος Άντζελες που έχει καταστραφεί ολοσχερώς σχεδόν, θα μπορούσε να γίνει η πιο δαπανηρή στην ιστορία, όχι μόνο λόγω του αριθμού των κτιρίων που έχουν καταστραφεί, αλλά και λόγω του ότι οι κατασκευές στην περιοχή αυτή συγκαταλέγονται στα πιο ακριβά σπίτια του αμερικανικού έθνους, σύμφωνα με τον  Daniel Swain, κλιματολόγο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες.

Οι 9.000 οικιστικές μονάδες αυτής της γειτονιάς έχουν μέση αξία κατοικίας 3,1 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων ακινήτων ATTOM Data.

Η Pacific Palisades, μάλλον θα καταστεί ένα εμβληματικό όνομα του ασφαλιστικού εφιάλτη που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο οι ιδιοκτήτες, που κατοικούν σε περιοχές υψηλού κινδύνου για κλιματικές καταστροφές. 

Βλέπετε, ήδη περίπου 1.600 συμβόλαια στην περιοχή Pacific Palisades αποσύρθηκαν από την State Farm μόνο τον φετινό Ιούλιο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Ασφαλίσεων της Καλιφόρνια Μάικλ Σόλερ σε email της Πέμπτης στο CBS MoneyWatch. 

Πέρυσι, η ίδια εταιρεία σταμάτησε την κάλυψη για 72.000 σπίτια και διαμερίσματα στην πολιτεία.

Μια ανάλυση των ασφαλιστικών δεδομένων από το CBS San Francisco πέρυσι, διαπίστωσε ότι η State Farm απέρριψε επίσης περισσότερα από 2.000 συμβόλαια σε δύο άλλους ταχυδρομικούς κώδικες του Los Angeles, που περιλαμβάνουν τις γειτονιές Brentwood, Calabasas, Hidden Hills και Monte Nido. 

Ανοίγοντας το πλάνο, μεταξύ 2020 και 2022, οι ασφαλιστικές εταιρείες αρνήθηκαν να ανανεώσουν 2,8 εκατομμύρια συμβόλαια ιδιοκτητών σπιτιού στην πολιτεία, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από το υπουργείο Ασφαλίσεων της Καλιφόρνια. Αυτό περιλαμβάνει 531.000 σπίτια στην κομητεία του Los Angeles, όπου μαίνoνται αυτή τη στιγμή οι πυρκαγιές.

Ορισμένα από αυτά τα συμβόλαια δεν ανανεώθηκαν από τους ιδιοκτήτες κατοικιών, σύμφωνα με εμπορική ομάδα του ασφαλιστικού κλάδου. Όμως η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα συμβόλαια, ακυρώθηκαν από τους ασφαλιστές. 

Η τάση είναι εμφανής. Οι ασφαλιστές στην Καλιφόρνια αρνούνται να συντάξουν νέα συμβόλαια σε περιοχές που θεωρούν ότι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο πυρκαγιών, ήτοι σε ένα μεγάλο ποσοστό της πολιτείας.

Το γεγονός, όμως, ότι η αυξανόμενη απειλή των δασικών πυρκαγιών είχε ωθήσει ήδη τις ασφαλιστικές εταιρείες να αποσύρουν την κάλυψη τους στις μεγάλες περιοχές της Καλιφόρνια, δημιουργεί βάσιμους φόβους ότι μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές του Los Angeles θα οδηγηθούμε σε μια κρίση ασφαλιστικής κάλυψης για τους ιδιοκτήτες σε όλη την πολιτεία.

Από το 2019, περισσότεροι από 100.000 Καλιφορνέζοι έχουν χάσει την ασφάλισή τους, σύμφωνα με μια ανάλυση δεδομένων ασφάλισης του San Francisco Chronicle. H τάση των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, όπως η State Farm, η Allstate, η Farmers Insurance κ.α να εγκαταλείπουν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια της Καλιφόρνια ή να σταματούν την αναδοχή, αφήνει τους ιδιοκτήτες κατοικιών μόνο με την επιλογή της κάλυψης μέσω του ασφαλιστή έσχατης ανάγκης, του California Fair Access to Insurance Requirements Plan, γνωστό ως FAIR. 

Το σχέδιο FAIR παρέχει εν ολίγοις βασική ασφαλιστική κάλυψη πυρκαγιάς για ακίνητα σε περιοχές υψηλού κινδύνου, όταν οι παραδοσιακές ασφαλιστικές εταιρείες σταματήσουν να παρέχουν κάλυψη.

Ήδη οι ιδιοκτήτες κατοικιών στο Pacific Palisades είχαν αρχίσει να στρέφονται στο σχέδιο FAIR, με περίπου 1.400 από τα 9.000 σπίτια της πόλης να καλύπτονται από το Σχέδιο αυτό το 2024, αριθμός υπερτετραπλάσιος από το 2023 σύμφωνα με στοιχεία των ασφαλιστικών εταιρειών.

Με άλλα λόγια, ήδη πριν από την καταστροφή στο Los Angeles, περίπου 1 στους 7 ιδιοκτήτες βασίζονταν στο Σχέδιο Fair. 

Ανερχόμενη τάση η αναστολή κάλυψης από τις ασφαλιστικές

Πρόκειται για μια προβληματική κατάσταση που εκτείνεται πέρα ​​από την Καλιφόρνια, καθώς παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες σπιτιού στη Φλόριντα, τη Λουιζιάνα και άλλες πολιτείες, ενώ ήδη στον αμερικανικό Τύπο έχουν ξεκινήσει αναλύσεις κατά πόσον μετά το πρόσθετο σοκ της πυρκαγιάς στο Los Angeles είμαστε μπροστά σε μια κλιμακούμενη κατάρρευση της αγοράς ασφάλισης κατοικιών, κάτι που αναρωτήθηκε δημόσια και ο γερουσιαστής Sheldon Whitehouse, Δημοκρατικός από το Ρόουντ Άιλαντ, την Πέμπτη στο X. 

Υπόψιν ότι ο συγκεκριμένος γερουσιαστής υπηρετεί στην Επιτροπή Προϋπολογισμού της Γερουσίας, η οποία τον περασμένο μήνα εξέδωσε έκθεση σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ασφαλιστική αγορά. 

Σύμφωνα με αυτή την έκθεση υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να στεκόμαστε μπροστά ακόμα και σε μια πλήρους κλίμακας οικονομική κρίση.

Με τις κλιματικές καταστροφές να αυξάνονται σε συχνότητα, ο ασφαλιστικός κλάδος εδώ και καιρό έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο συνυπολογίζει στα ασφάλιστρα τους κλιματικούς κινδύνους και ειδικότερα τις ακραίες καιρικές συνθήκες.

Σύμφωνα με την έκθεση της Γερουσίας, αυτό ωθεί ορισμένες ασφαλιστικές στην απόφαση να μην ανανεώνουν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια σε κομητείες που κινδυνεύουν περισσότερο από τους κλιματικούς κινδύνους, εν ολίγοις να προχωρούν σε αναστολή κάλυψης. 

Τα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι αυτή που οδηγεί τα αυξανόμενα ποσοστά μη ανανέωσης ασφαλιστήριων συμβολαίων όχι μόνο στην Καλιφόρνια, αλλά και στη Φλόριντα, τη Λουιζιάνα, το Τέξας, τη Νότια Νέα Αγγλία, τις Καρολίνες, το Νέο Μεξικό, την Οκλαχόμα, τη Χαβάη και άλλες πολιτείες σύμφωνα με την έκθεση της Γερουσίας. 

Όπου δε δεν γίνεται αναστολή κάλυψης, αυξάνονται κάθετα από χρόνο σε χρόνο τα ασφάλιστρα.  

Το θέμα, λοιπόν, μόνο τοπικό δεν είναι, καθώς ήδη αγγίζει σχεδόν 28 από τις 50 Πολιτείες των ΗΠΑ. 

Το καθηλωτικό συμπέρασμα της έκθεσης της Γερουσίας 

Το συμπέρασμα στην έκθεση της Γερουσίας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ασφαλιστική αγορά, είναι ενδεικτικό των τάσεων που διαγράφονται για το μέλλον: «Όλα αυτά προβλέπεται να οδηγήσουν σε πτώση της αξίας των ακινήτων σε κοινότητες όπου η ασφάλιση είναι αδύνατο να βρεθεί ή είναι απαγορευτικά ακριβή. Μια κατάρρευση, όμως, της αξίας των ακινήτων ενέχει πάντα τη δυνατότητα να προκαλέσει μια πλήρους κλίμακας οικονομική κρίση παρόμοια με αυτή που συνέβη το 2008».

Ο Whitehouse την Πέμπτη στο X ήταν ακόμα πιο καθηλωτικός: «Δείτε πώς λειτουργεί: Η κλιματική αλλαγή καθιστά τον κίνδυνο απρόβλεπτο, ο κίνδυνος καθιστά την ασφάλιση μη προσιτή ή μη διαθέσιμη, η έλλειψη ασφάλισης επηρεάζει την αξία των υποθηκών στα στεγαστικά δάνεια, οι αξίες των ακινήτων καταρρέουν...»

Όλα αυτά βέβαια σε βάθος χρόνου, καθότι προς το παρόν υπάρχει κάποια πιθανότητα για βραχυπρόθεσμη ανακούφιση. Τι εννοούμε: Οι ιδιοκτήτες κατοικιών στην Καλιφόρνια θα μπορούσαν να λάβουν βοήθεια από τον νέο κρατικό κανονισμό που εκδόθηκε λίγες μόλις ημέρες πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές και σύμφωνα με τον οποίο θα «απαιτείται» η αύξηση τις κάλυψης από τις ασφαλιστικές σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε πυρκαγιές. 

Ο απώτερος στόχος αυτού του νέου κανονισμού ήταν να βγάλει τους ιδιοκτήτες από το σχέδιο FAIR, σύμφωνα με το γραφείο του Επιτρόπου Ασφαλίσεων της Καλιφόρνια, Ricardo Lara, καθότι το μέσο κόστος ασφάλισης στο πρόγραμμα FAIR είναι περίπου 3.200 δολάρια, ήτοι περισσότερο από το διπλάσιο του τυπικού κόστους για έναν ιδιοκτήτη σπιτιού στην Καλιφόρνια.

Ο νέος κανονισμός απαιτεί από τις ασφαλιστικές εταιρείες να προσφέρουν κάλυψη σε περιοχές υψηλού κινδύνου, κάτι που το κράτος δεν έχει κάνει ποτέ, ανέφερε ο Lara σε δήλωση του. Οι ασφαλιστές θα πρέπει να αρχίσουν να αυξάνουν την κάλυψή τους κατά 5% κάθε δύο χρόνια έως ότου φτάσουν το 85% του μεριδίου αγοράς τους. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε 20 σπίτια στα 100 που επιλέγει μια ασφαλιστική να καλύψει, θα πρέπει να καλύψει και άλλα 17 σε μια περιοχή υψηλού κινδύνου. 

Σε αντάλλαγμα για την αύξηση των καλύψεων στις περιοχές υψηλού κινδύνου, το κράτος θα επιτρέψει στις ασφαλιστικές εταιρείες να μετακυλίσουν το κόστος της αντασφάλισης στους καταναλωτές της Καλιφόρνια. 

Στο σημείο αυτό να εξηγήσουμε ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες συνήθως αγοράζουν αντασφάλιση για να αποφύγουν τεράστιες πληρωμές σε περίπτωση φυσικών καταστροφών ή και γενικότερα μεγάλων καταστροφών. Η Καλιφόρνια είναι η μόνη πολιτεία που δεν επιτρέπει το κόστος της αντασφάλισης να βαρύνει τους ασφαλισμένους, σύμφωνα με το γραφείο του Lara. 

Οι πολέμιοι του κανόνα λένε ότι θα μπορούσε να αυξήσει τα ασφάλιστρα κατά 40%, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει καταρτίσει ακόμα μια ανάλυση κόστους για πιθανές επιπτώσεις στους καταναλωτές. 

Τουτέστιν, ακόμα και αν αυτός ο κανονισμός μείνει άθικτος από τη νέα κυβέρνηση Τραμπ, δεν γλυτώνει τους ιδιοκτήτες από την αύξηση του κόστους ασφάλισης.

Ένα κόστος που σε ορισμένες περιοχές ανάλογα τους δείκτες επικινδυνότητας για ακραία καιρικά φαινόμενα και καταστροφές, μπορεί να γίνει δυσβάσταχτο.

Γίνεται κατανοητό δε ότι αν ο συγκεκριμένος κανονισμός δεν εφαρμοστεί μετά τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η ανεξέλεγκτη πυρκαγιά στο Los Angeles, είτε ακόμα και λόγω πολιτικών αντιπαράθεσεων, τότε οι εξελίξεις μπορεί να είναι ακόμα πιο άμεσες, καθώς οι ασφαλιστικές θα μπορούν ελεύθερα να αποσυρθούν εντελώς από κάποιες περιοχές και δεν αναφερόμαστε μόνο στις ΗΠΑ.

Σε ένα τέτοιο σενάριο τα κράτη θα πρέπει να παρέμβουν για να αναλάβουν τον κίνδυνο, κάτι που συνεπάγεται κόστος για τους φορολογούμενους και επιβάρυνση των δημοσιονομικών. Και επειδή ζούμε σε έναν κόσμο με τεράστια δημόσια χρέη, νομοτελειακά πρέπει να υπάρξει ένα όριο σε αυτή την επιβάρυνση. Τουτέστιν, αναγκαστικά λιγότερη κάλυψη.

Όπως όμως είπε και ο Whitehouse στο Χ: «Η κλιματική αλλαγή καθιστά τον κίνδυνο απρόβλεπτο, ο κίνδυνος καθιστά την ασφάλιση μη προσιτή ή μη διαθέσιμη, η έλλειψη  ασφάλισης  επηρεάζει την αξία των υποθηκών στα στεγαστικά δάνεια, οι αξίες των ακινήτων καταρρέουν...» 

Σε βάθος χρόνου, αυτά δεν είναι καλά νέα για κανέναν, συμπεριλαμβανομένου του κόσμου των ομολόγων και των αγορών. Υπό στενή παρακολούθηση λοιπόν οι εξελίξεις στη στεγαστική και ασφαλιστική αγορά των ΗΠΑ.

Μαίρη Βενέτη

[email protected]

Aποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.