Η επίθεση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων εναντίον των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν προκαλεί, όπως είναι επόμενο, «ντόμινο» σημαντικών αναταράξεων για τις αγορές. Στις ΗΠΑ, ο Dow Jones χάνει 0,91% στις 42.578,30 μονάδες, το Χρηματιστήριο Αθηνών υποχώρησε 1,06%, το πετρέλαιο ενδοσυνεδριακά σημείωσε άλμα έως 14%, ο χρυσός έφτασε σε νέα υψηλά και ο δείκτης φόβου VIX σημείωσε άλμα έως 16%. Οι αναλυτές Μαίρη Βενέτη, Μάνος Χατζηδάκης και Σπύρος Αλεξόπουλος αναφέρονται στην επόμενη μέρα των αγορών.
Μαίρη Βενέτη, Πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
Σημαντική επιδείνωση του επενδυτικού κλίματος προκάλεσε η αναζωπύρωση των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή, έπειτα από το στρατιωτικό πλήγμα του Ισραήλ σε στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Οι μετοχικοί δείκτες υποχώρησαν λελογισμένα, χωρίς, όμως, μέχρι στιγμής, να εκδηλώνεται πανικός, ενώ κάποια εκ των κρατικών ομολόγων και ο χρυσός ενισχύονται ως ασφαλή καταφύγια. Καθώς το Ιράν είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός εντός του OPEC, μεγάλη ήταν η ενίσχυση των τιμών του πετρελαίου. Για όσο υφίσταται η κλιμάκωση, οι τιμές του πετρελαίου είναι ένας καλός δείκτης άμεσης προεξόφλησης των εξελίξεων.
Η στρατιωτική επέμβαση του Ισραήλ σημειώθηκε εν μέσω διαπραγματεύσεων ΗΠΑ – Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και πριν από την προγραμματισμένη διπλωματική συνάντηση των δύο πλευρών στο Ομάν την Κυριακή.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται, λοιπόν, στο αν πραγματοποιηθεί η συνάντηση στο Ομάν και κατά πόσον θα μπορούσε να εκτονώσει την κατάσταση. Οι ανησυχίες επίσης εκτείνονται, πέραν της πιθανής μείωσης των 2,1 εκατ. βαρελιών πετρελαίου ημερησίως στις ιρανικές εξαγωγές, και στην πιθανότητα να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ, αν καταλήξουμε σε μια ευρύτερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή με εμπλοκή των μεγάλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών της περιοχής που είναι υπεύθυνες για το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Σε μια τέτοια εξέλιξη οι τιμές του πετρελαίου θα πάρουν «φωτιά» και οι επενδυτές θα πρέπει να προχωρήσουν σε κινήσεις αντιστάθμισης στα χαρτοφυλάκια τους.
Μάνος Χατζηδάκης, Υπεύθυνος τμήματος ανάλυσης Beta ΑΧΕΠΕΥ
Η διένεξη Ισραήλ-Ιράν βρίσκεται τις τελευταίες ώρες στο προσκήνιο, με σημείο αναφοράς των αγορών τις διακυμάνσεις στην τιμή του «μαύρου χρυσού».
Το Ιράν μπορεί να είναι ένα σχετικά μικρό μέγεθος πετρελαιοπαραγωγού, ωστόσο η γεωπολιτική θέση του είναι αυτή που επηρεάζει την μεταβολή της τιμής του αργού πετρελαίου. Το 4,8% της παγκόσμιας παραγωγής ή 4,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως παράγονται από το Ιράν. Στην μεγάλη εικόνα όμως το 31% της παγκόσμιας παραγωγής έρχεται από την ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου εκ των οποίων το 20% διακινείται με πλοία από τα στενά του Ορμούζ και το υπόλοιπο 11% από αγωγούς. Στο στενότερο σημείο τους, τα στενά έχουν πλάτος 29 ναυτικά μίλια (54 χιλιόμετρα).
Στην μία πλευρά των στενών είναι το Ομάν και στην άλλη άκρη το Ιράν. Ένας ενδεχόμενος αποκλεισμός αυτού του περάσματος θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα αφού οι απώλειες τέτοιων ποσοτήτων από τις αγορές - και με δεδομένο τον μερικό αποκλεισμό της Ρωσίας από την προσφορά - θα σήμαινε μετατόπιση του σημείου ισορροπίας σημαντικά υψηλότερα με ότι αυτό συνεπάγεται για τον πληθωρισμό και τη στάση των κεντρικών τραπεζών. Τα υπόλοιπα σενάρια περί επιθέσεων σε βάθος χρόνου είναι σχετικά διαχειρίσιμα, στο παρελθόν τουλάχιστον η επίδραση τέτοιων γεγονότων είχε βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο στις αγορές. Επομένως, αν τελικώς η κατάσταση εκτονωθεί με κάποια αντίποινα που δεν θα δημιουργούν πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα η παρούσα συγκυρία ενδεχομένως να δημιουργεί ευκαιρίες εισόδου στην αγορά τόσο για βραχυπρόθεσμους όσο και για μακροπρόθεσμους επενδυτές.
Σπύρος Αλεξόπουλος, χρηματιστής, σύμβουλος επενδύσεων, συνδεδεμένος αντιπρόσωπος Fast Finance Α.Ε.Π.Ε.Υ.
Η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν ξυπνά και πάλι το γεωπολιτικό ρίσκο στις αγορές, οι οποίες προς το παρόν είναι σχετικά ψύχραιμες αλλά σαφώς προβληματισμένες για τη συνέχεια. Θα προτιμούσαν να δουν γρήγορα τη λήξη αυτού του επεισοδίου αλλά αυτό δεν φαίνεται πολύ πιθανό, γιατί προϋποθέτει ή την άμεση επίτευξη των ισραηλινών στόχων ή την πρακτική συνθηκολόγηση του Ιράν. Και τα αυτά ενδεχόμενα δεν μπορούν να αποκλειστούν, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα πιθανά αυτή τη στιγμή. Έτσι, το καλύτερο που μπορούν να εύχονται οι αγορές είναι να μην έχουμε σημαντική κλιμάκωση της κατάστασης.
Το χειρότερο ενδεχόμενο, το οποίο δεν θεωρείται όμως πολύ πιθανό, είναι αυτό του αποκλεισμού των στενών του Ορμούζ από το Ιράν. Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε σημαντικά προβλήματα στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, πολύ μεγαλύτερη άνοδο της τιμής του και σοκ στην παγκόσμια οικονομία. Είναι σαφές πως, αυτή την στιγμή, οι αγορές δεν προεξοφλούν αυτό το σενάριο.
Διαβάζοντας τον διεθνή Τύπο, πιθανολογούμε επίσης πως οι επενδυτές δεν περιμένουν πως τα πράγματα θα ηρεμήσουν άμεσα, πράγμα αρκετά λογικό αν ακούσει κανείς τις δηλώσεις και των δύο πλευρών. Αυτό που φαίνεται να θεωρούν ως το πιο πιθανό ενδεχόμενο είναι αυτό της συνέχισης των χτυπημάτων από πλευράς Ισραήλ και την εκδήλωση ιρανικών αντιποίνων που θα αντιμετωπιστούν σχετικά εύκολα από το Ισραήλ και δεν θα προκαλέσουν την εμπλοκή των ΗΠΑ και των αραβικών χωρών του Κόλπου.
Περιμένουν, δηλαδή, διατήρηση της αυξημένης έντασης στην περιοχή και της νευρικότητας στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Έτσι εξηγούνται οι σχετικά ήπιες πιέσεις στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, η ανοδική πορεία του χρυσού και το ανοδικό άλμα του αργού πετρελαίου, το οποίο κινείται όμως ακόμα μέσα σε ανεκτά πλαίσια. Όλα αυτά, βέβαια, με τα μάτια στραμμένα προς τη Μέση Ανατολή και τα αυτιά τεντωμένα.
