Data: Να τα πάρει… το ποτάμι

Data: Να τα πάρει… το ποτάμι

Του Γιάννη Παλιούρη

Μέχρι το 2040, εκτιμάται ότι ο κόσμος θα έχει παραγάγει έως και 3 septillion (o αριθμός 3 ακολουθούμενα από 24 μηδενικά) bits πληροφοριών. Το μέγεθος αυτό από μόνο του είναι τρομακτικό. Ακόμα πιο τρομακτικό είναι το ότι η παραγωγή δεδομένων θα συνεχίσει να αυξάνεται με εκθετικό ρυθμό, καθώς αργά ή γρήγορα τα πάντα θα διασυνδεθούν μεταξύ τους. Το ασύλληπτο νούμερο παραγόμενων δεδομένων θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να χωρέσει στις συμβατικές δομές αποθήκευσης, με βάση το πυρίτιο.

Σε μια προσπάθεια να δώσουν λύση στο διαφαινόμενο αδιέξοδο, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Brown στις ΗΠΑ παρουσίασαν έναν διαφορετικό «σκληρό» δίσκο. Για την ακρίβεια παρουσίασαν έναν υγρό «σκληρό» δίσκο αφού κατόρθωσαν να αποθηκεύσουν επιτυχώς αρχεία εικόνας σε μεταβολώματα, δηλαδή μίγματα υγρών που αποτελούνται από σάκχαρα, αμινοξέα και διάφορα άλλα μικρά μόρια.

Ο αριθμός των μορίων μέσα στο υγρό προσδιορίζει και τον αριθμό των bits που μπορεί να συγκρατήσει κάθε μείγμα. Και αυτό γιατί κατά την καταγραφή των πληροφοριών, τα μόρια αρχίζουν να αντιδρούν μεταξύ τους, σχηματίζοντας νέες ενώσεις που είναι οι φορείς των πληροφοριών. Στη συνέχεια μικροσκοπικά σταγονίδια από χιλιάδες μίγματα τοποθετούνται σε μικρές μεταλλικές πλάκες. Μετά το «στέγνωμα», τα μόρια έχουν συγκρατήσει την πληροφορία, η οποία είναι άμεσα ανακτήσιμη μέσω μια σχετικά απλής χημικής ανάλυσης της σύνθεσης τους.

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε την τεχνική για την επιτυχή κωδικοποίηση και ανάκτηση αρχείων εικόνας μεγέθους έως και 2 kilobytes. Προφανώς πρόκειται για πολύ μικρά αρχεία σε σύγκριση με την ικανότητα των σύγχρονων συστημάτων αποθήκευσης. Είναι ωστόσο μια ακόμα ένδειξη ότι στο μέλλον η αποθήκευση δεδομένων ίσως βασιστεί σε υβριδικές λύσεις τεχνολογίας και βιολογίας.

Άλλωστε αυτή δεν ήταν η πρώτη αντίστοιχη προσπάθεια. Πριν λίγους μήνες η αμερικανική εταιρεία Catalog, δημιούργησε την πρώτη λειτουργική διάταξη η οποία θα επιτρέπει την οικονομικά συμφέρουσα εγγραφή δεδομένων σε αλυσίδες DNA. Ενώ η τεχνική έχει κατακτηθεί ήδη από το 2011, η εφαρμογή της είναι αστρονομικά ακριβή. Υπολογίζεται ότι η εγγραφή μόλις δύο DVD με περιεχόμενο υψηλής ευκρίνειας σε βιολογικό υλικό κοστίζει πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια!

Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Catalog, οι τεχνικοί της κατασκευάζουν ένα μηχάνημα (μεγέθους σχολικού λεωφορείου) που θα μπορεί να εγγράφει ένα terabyte δεδομένων ημερησίως, χρησιμοποιώντας 500 τρισεκατομμύρια μόρια DNA, με λογικό κόστος. Μάλιστα, σχεδιάζουν να δρομολογήσουν υπηρεσίες αποθήκευσης βιομηχανικής κλίμακας για εταιρείες πληροφορικής, τη βιομηχανία ψυχαγωγίας και τις κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ μέσα στα επόμενα χρόνια.

Τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Microsoft έχουν δηλώσει ότι σχεδιάζουν λειτουργικά συστήματα αποθήκευσης δεδομένων, βασισμένα στο DNA, εντός των επόμενων ετών.