Ο αντικαπνιστικός είναι κοινωνική κατάκτηση

Η φωτογραφία είναι γνωστή και «έτρεξε» σε όλο το Διαδίκτυο. Ο κύριος με το τσιγάρο στο χέρι, σε γνωστό κοσμικό μαγαζί της Αθήνας, καταθέτει τον έρωτα του στα πόδια πασίγνωστης τραγουδίστριας. Η πρόκληση ήταν μεγάλη και παρενέβη ο αρμόδιος υπουργός Θάνος Πλεύρης για να διατάξει να επιβληθεί το προβλεπόμενο πρόστιμο στον επιχειρηματία. 

Θυμάμαι, όταν ο Α. Λοβέρδος στα τέλη του 2010 αποφάσισε να εφαρμόσει πιστά τον προϋπάρχοντα αντικαπνιστικό νόμο ουδείς πίστεψε πως αυτή η προσπάθειά του θα ήταν επιτυχής. Κι όμως, ο νόμος εφαρμόστηκε είτε με το μαλακό είτε με το άγριο. Μα πάνω απ' όλα γιατί η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών -τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα- πείστηκε για την ορθότητα του μέτρου. 

Και τότε ακούστηκαν οι γνωστές διαμαρτυρίες των καταστηματαρχών των χώρων εστίασης και διασκέδασης ότι χάνουν πελάτες από μαγαζιά που δεν τηρούν τον νόμο. Τελικά, οι φωνές αυτές έσβησαν και ο αντικαπνιστικός εφαρμοζόταν σε όλη τη χώρα. 

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, μέσα στο κλίμα μιας γενικευμένης προεκλογικής χαλαρότητας, πολλά ήταν τα μηνύματα πως ο συγκεκριμένος νόμος σε πολλές περιοχές, κυρίως της Αττικής, καταστρατηγούνταν, με την ανοχή της Πολιτείας. Μια ανοχή που εκφραζόταν στην ανυπαρξία ελέγχων. Οι δημόσιες διαμαρτυρίες υπήρχαν, πολλοί πελάτες έκαναν τα παράπονά τους στους επιχειρηματίες, αλλά κανένα αποτέλεσμα λόγω -όπως δικαιολογούνταν- του ανταγωνισμού. 

Το δυσάρεστο ήταν πως οι αρμόδιοι, ενώ έβλεπαν πως σιγά-σιγά ο αντικαπνιστικός ξηλωνόταν, αυτοί ήταν απλοί παρατηρητές των γεγονότων. Ώσπου ήρθε χριστουγεννιάτικα η γνωστή φωτογραφία που αποτελούσε πλέον μια καθαρή πρόκληση. Η Πολιτεία δεν μπορούσε να κλείσει τα μάτια της σε μια καραμπινάτη παράβαση που έκανε τον γύρο του Διαδικτύου με δεκάδες χιλιάδες views. 

Το ερώτημα είναι αν το αρμόδιο υπουργείο θα ευαισθητοποιηθεί, αν θα αρχίσει και πάλι τους ελέγχους για την τήρηση του αντικαπνιστικού ή αν θα εξαντληθεί στην επικοινωνιακή διαχείριση του συγκεκριμένου γεγονότος και τίποτα παραπέρα. Οι καιροί είναι δύσκολοι, γιατί οι ρυθμοί τους είναι προεκλογικοί, κάτι που προσφέρεται για κοινωνικές αυθαιρεσίες που δεν είναι τίποτα άλλο από παραβιάσεις υφιστάμενων νόμων. 

Ο Θάνος Πλεύρης βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Με τη νομιμότητα ή με την ψηφοθηρία; 

Βέβαια, το δίλημμα είναι πλασματικό γιατί τελικά την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου την επιθυμεί η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, απόδειξη πως τη σεβάστηκε επί μια και πλέον δεκαετία. Προσπαθώ να πω, ότι το πολιτικό κόστος από τη χαλαρότητα στην τήρηση του νόμου θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από τα μέτρα που θα εφαρμοστούν και πάλι για την τήρησή του. 

Στο κάτω - κάτω σε όλες τις πολιτισμένες χώρες του κόσμου το κάπνισμα σε κλειστούς δημόσιους χώρους απαγορεύεται. Αν πιστεύουμε πως η μοίρα μας είναι τριτοκοσμική μπορούμε αντί να κάνουμε πως δε βλέπουμε τις παραβιάσεις ενός νόμου, να τον καταργήσουμε. Θα είναι πολύ πιο έντιμο. 

Διαφορετικά, αν θέλουμε να λεγόμαστε πολιτισμένη χώρα, έλεγχοι παντού για την τήρηση του αντικαπνιστικού, που είναι μια κοινωνική κατάκτηση. Γιατί το να γυρίζεις σπίτι σου μετά από διασκέδαση και να μη μυρίζεις ολόκληρος τσιγαρίλα και να μην τσούζουν τα μάτια σου από τον καπνό, είναι όντως μια κοινωνική κατάκτηση.