Η Ακαδημία Πλάτωνος θα αναβαθμιστεί αρχαιολογικά και θα αποκτήσει Μουσείο Αθηνών

Η Ακαδημία Πλάτωνος θα αναβαθμιστεί αρχαιολογικά και θα αποκτήσει Μουσείο Αθηνών

Ο αρχαιολογικός χώρος- αρχαιολογικό άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος προστατεύεται απολύτως και θα αναβαθμιστεί, το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών θα ανεγερθεί μέσα σε αυτόν και κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει ως προς το μεγάλο αυτό πρόγραμμα που «τρέχει» από το υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο Αθηναίων. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο έχει απόλυτη ανάγκη η υποβαθμισμένη περιοχή και θα υλοποιηθεί με όλες τις δυνάμεις των εμπλεκομένων μερών. Αυτό διαβεβαίωσε στη Βουλή η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

Η υπουργός έδωσε απολύτως σαφή απάντηση στην ερώτηση της Βουλευτού του ΜΕΡΑ 25 Αγγελικής Αδαμοπούλου με θέμα: «Η Ακαδημία Αθηνών για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Ακαδημίας Πλάτωνος». Πράγματι, όπως είπε, η Ακαδημία κατέχει 56 ακίνητα (οικόπεδα) τα οποία της κληροδοτήθηκαν από το μέλος της Παναγιώτη Αριστόφρονα. Ο Αριστόφρων τα αγόραζε για να διεξαχθούν εκεί ανασκαφές, όπως και έγινε. Επομένως, τα δικαιώματα κυριότητας της Ακαδημίας στον αρχαιολογικό χώρο ουδόλως θίγονται από την εκτέλεση της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης, που έχει υπογραφεί, μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δήμου Αθηναίων με αντικείμενο την προστασία και ανάδειξη του κηρυγμένου από το 1937 αρχαιολογικού χώρου, που έχει, επίσης, χαρακτηριστεί και ως άλσος το 1979. Στον χώρο υπάρχουν επίσης 157 ακίνητα τα οποία απαλλοτριώθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού χαρακτήρισε ανυπόστατα τα περί μη σεβασμού των δικαιωμάτων κυριότητας της Ακαδημίας Αθηνών, ξεκαθαρίζοντας ως προς τις ιδιοκτησίες ότι: «Η έκταση της Ακαδημίας Πλάτωνος αποτελεί, ήδη από το 1937, χαρακτηρισμένο αρχαιολογικό χώρο και περιλαμβάνει ακίνητα με διαφορετική προέλευση και δύο - σήμερα - ιδιοκτησίες. Κάποια προέρχονται από εκτάσεις που είχε αγοράσει ο Παναγιώτης Αριστόφρων το 1929 και κατέλειπε με διαθήκη  στη σύζυγό του και, μετά το θάνατό της, στην Ακαδημία Αθηνών, τα οποία αποτελούν ιδιοκτησία της, η οποία ούτε αμφισβητείται ούτε θίγεται. Αυτά είναι 56 ακίνητα. Το Ελληνικό Δημόσιο έχει απαλλοτριώσει επιπλέον 157, το Υπουργείο Υποδομών παλαιότερα, το Υπουργείο Πολιτισμού στη συνέχεια. Σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο, λοιπόν, τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι προστατεύονται και αναδεικνύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι ενέργειες του οποίου σχετίζονται με την ίδια την υπόσταση των μνημείων ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο ιδιοκτήτης και φυσικά δεν θίγουν ούτε αμφισβητούν δικαιώματα κυριότητας».

Η Ακαδημία Αθηνών, έχοντας θορυβηθεί από δημοσιεύματα ανυπόστατα, πλήρως ανυπόστατα, και όχι από το ίδιο το κείμενο της Σύμβασης, θέλησε να επισημάνει με επιστολή της προς τους συμβαλλομένους ότι ναι μεν έχει επιτρέψει τη χρήση από την Αρχαιολογική Υπηρεσία της έκτασης των ακινήτων του Αριστόφρονα, διατηρεί, όμως, την κυριότητα επ’ αυτών, τυχόν, δε, μεταβολή του χαρακτήρα της έκτασης ως αρχαιολογικού και ως άλσους δεν μπορεί να λάβει χώρα, χωρίς την ενημέρωση και έγκρισή της.

Το Υπουργείο Πολιτισμού επειδή συνεργάζεται με την Ακαδημία, ήλθε άμεσα σε συνεννόηση και εξήγησε την πραγματικότητα. Ότι, δηλαδή, η Προγραμματική Σύμβαση σε καμία περίπτωση δεν θίγει ιδιοκτησιακά ζητήματα, αλλά στοχεύει στην ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου, μεγάλο τμήμα των μνημείων, του οποίου οφείλονται σε ανασκαφές του ίδιου του Αριστόφρονα, καθώς και σε ανασκαφές που πραγματοποίησαν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες με χρηματοδότηση της συζύγου του.

Το Μουσείο Αθηνών

Ως προς τη δημιουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών στον αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος, το οποίο αποτελεί όραμα δεκαετιών των υπηρεσιών του Υπουργείου με σκοπό την ανάδειξη της ιστορίας της πόλης μέσα από χιλιάδες εξαιρετικά σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να εκτεθούν αλλού, η Λίνα Μενδώνη, δήλωσε ότι δεν τίθεται θέμα επαναχωροθέτησης του Μουσείου. «Το Μουσείο χωροθετήθηκε το 2002 δια νόμου και έχουν ολοκληρωθεί όλες οι κατά νόμον διαδικασίες. Το 2011, μετά την έγκριση του κτηριολογικού προγράμματος και των μουσειολογικών αρχών, εκπονήθηκε η αναγκαία γεωτεχνική μελέτη στον χώρο ανέγερσης του Μουσείου. Το 2012 εγκρίθηκαν το τροποποιημένο κτηριολογικό πρόγραμμα και οι τεχνικές προδιαγραφές για το κτήριο. Η εκπόνηση των μελετών προβλέπεται στην Προγραμματική Σύμβαση. Επομένως, δεν τίθεται θέμα επαναχωροθέτησης του Μουσείου». 

Απαντώντας σχετικά με το οικόπεδο ιδιοκτησίας της REDS Α.Ε του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, η Λίνα Μενδώνη διευκρίνισε ότι πρόκειται για 6,5 στρέμματα και όχι 60, όπως αναφέρεται στην ερώτηση. Το ακίνητο κηρύχθηκε απαλλοτριωτέο τo 2011, με σκοπό όχι τη χωροθέτηση του Μουσείου Αθηνών, αλλά τη δημιουργία υποστηρικτικών δομών του Μουσείου (π.χ. υπόγειο πάρκινγκ).

Ας συμπληρώσουμε εδώ ότι το υπουργείο ενήργησε σωστά, καθώς οι ιδιοκτήτες ζητούσαν την ανέγερση κτιρίου πολλών κυβικών μέτρων, όπως είχαν δικαίωμα. Η απαλλοτρίωση προσφέρει έναν επιπλέον κενό χώρο, τον οποίο και το αρχαιολογικό άλσος και η περιοχή έχουν ανάγκη.

Ως προς τις προσπάθειες του Υπουργείου για την ανάδειξη και προστασία της Ακαδημίας Πλάτωνος, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού ανέφερε ότι είναι σταθερές και επίπονες με σκοπό την αξιοποίηση και ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής. «Σήμερα, οι προσπάθειές μας, μετά τις ενέργειες της περιόδου 1999-2005 και 2010-2015, και την απραξία του ΣΥΡΙΖΑ, προσανατολίζονται σε τρεις βασικούς άξονες: Την ολοκλήρωση της απαλλοτρίωσης ακινήτων εντός του σημερινού Αρχαιολογικού Χώρου, την οποία κάνουμε. Την κατάργηση της ισχύουσας χρήσης «Βιοτεχνικό Πάρκο» (ΒΙΟ.ΠΑ.), την οποία προσπαθούμε. Την ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου και την ίδρυση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, που υλοποιούμε στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το αρχαιολογικό υλικό που φυλάσσεται σε αρχαιολογικές αποθήκες από ανασκαφές στην Αθήνα είναι πολύ μεγάλο και πολύ σημαντικό. Αναφέρουμε ότι μονάχα από τις ανασκαφές του μετρό, ήρθαν στο φως περί τα 50.000 αρχαία, ανάμεσα στα οποία πολλά πολύτιμα από κάθε άποψη. Το κοινό έχει δει ελάχιστα από αυτά σε μια μοναδική έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με τίτλο «Η πόλη κάτω από την πόλη» η οποία είχε σπάσει ρεκόρ επισκεπτών, σε επιμέλεια Λιάνας Παρλαμά και Νικολάου Σταμπολίδη.