3 Rooms: Χορεύοντας τη ζωή και τον «μικρό θάνατο»
Εθνική Λυρική Σκηνή

3 Rooms: Χορεύοντας τη ζωή και τον «μικρό θάνατο»

Η παλαιά πινακίδα με την φθαρμένη επιγραφή «Nothing Eternity» στέκει σαν σκιάχτρο στο βάθος, ψηλά επί της σκηνής της αίθουσας «Σταύρος Νιάρχος» στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Και κάτω από την επισήμανση ότι τίποτε δεν είναι αιώνιο, χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ και σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού ΕΛΣ πάλλονται (τρέχουν, πέφτουν, σηκώνονται) όπως οι έφηβοι και οι νέοι που έχουν όνειρα, αγωνιούν για το αύριο ενώ οι εξελίξεις συμβάλουν στην αλλαγή του κόσμου –σε μια αλλαγή ερήμην τους με τους ίδιους να καλούνται να μένουν πιστοί σε όσα επιθυμούν. 

Ανακαλύπτουν τη φύση και την παράδοση. Το σώμα τους ερμηνεύει τη χορογραφία του διευθυντή του Μπαλέτου της ΕΛΣ, Κωνσταντίνου Ρήγου, η μουσική που τους συνεπαίρνει είναι του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ, Γιώργου Κουμεντάντη, το δε έργο «Το ισοκράτημα ενός παιδιού». 

Ξεκινά με μια μελωδία που έρχεται από την Ανατολή ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο, συνεχίζεται με νότες συνώνυμες της ανακάλυψης της φύσης και ολοκληρώνεται με έναν πολεμικό Χορό από τον Πόντο στον οποίο συμμετέχει ο χορευτής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Ντανίλο Ζέκα. Ντυμένος στα μαύρα και καλυμμένο μέρος του προσώπου του με μαύρο χρώμα, εν αντιθέσει με των υπολοίπων: λευκό χρώμα στο πρόσωπο και γκρι ενδυμασία (κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης). 

Η παρουσία τους σε συνδυασμό με το σκηνικό (Κων. Ρήγος) και τον φωτισμό της Ελευθερίας Ντεκώ στα χρώματα του μπλε, πράσινου και κίτρινου φέρει ένα άρτιο αποτέλεσμα. Εκτός από την ταμπέλα, το σκηνικό του ασπρόμαυρου και εγκαταλελειμμένου κόσμου συνθέτουν το χορταράκι και συντρίμμια που δεν είναι άλλα από τις ηπείρους της Γης, όπως διαπιστώνουμε προς το τέλος της χορογραφίας οπότε και με ειδικό μηχανισμό ανυψώνονται.

Στιγμιότυπο από το έργο «Το ισοκράτημα ενός παιδιού». Πηγή: Facebook / Greek National Opera – Εθνική Λυρική Σκηνή

Το σκηνικό της επόμενης χορογραφίας, «Petite mort» του καλλιτεχνικού διευθυντή του Nederlands Dans Theater (1975-1999), Γίρζι Κύλιαν, είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Τη σκηνή γεμίζουν χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ, οι οποίοι, υπό τον ήχο κοντσέρτων για πιάνο του Μότσαρτ παρουσιάζουν ποιητικά την ερωτική πράξη. 

«Στα γαλλικά, και σε κάποιες άλλες γλώσσες, η αίσθηση αυτή περιγράφεται ως ''μικρός θάνατος''. Και ίσως πράγματι να ισχύει το ότι η στιγμή της απόλαυσης (ή η στιγμή όπου είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια νέα ζωή) μας υπενθυμίζει το γεγονός ότι οι ζωές μας έχουν σχετικά σύντομη διάρκεια και ότι ο θάνατος δεν βρίσκεται ποτέ πολύ μακριά μας» αναφέρει –μεταξύ άλλων– στο σημείωμά του ο Κύλιαν.

Σημαντικό ρόλο στην χορογραφία έχουν η επιθετικότητα, η ενέργεια και η σιωπή –θυμόμαστε τον ήχο των σπαθιών στις στιγμές που επικρατούσε, όπως και το οπτικό, κινησιολογικό αποτέλεσμα ενός μεγάλου μεγέθους καφετί πανιού που «ταξίδευε» μέχρι την άκρη της σκηνής και χανόταν ξανά στο βάθος της.

Στιγμιότυπο από το έργο «Petite mort». Πηγή: Facebook / Greek National Opera – Εθνική Λυρική Σκηνή

Το τελευταίο μέρος του τρίπτυχου χορού «3 Rooms», με τίτλο «Minus 16» του Οχάντ Ναχαρίν (χορογραφία, κοστούμια) περιλαμβάνει διαφορετικά είδη μουσικής: από τον Ντημ Μάρτιν έως το μάμπο, την τέκνο και την παραδοσιακή ισραηλινή μουσική, καθώς και μουσική των Βιβάλντι και Σοπέν. 

Εκκινεί ενώ τα φώτα της αίθουσας είναι ακόμη αναμμένα και οι θεατές επιστρέφουν σταδιακά στις θέσεις τους μετά από ολιγόλεπτο διάλειμμα. Τον εναρκτήριο ρυθμό δίνει ένας από τους χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ, ώσπου σβήνουν τα φώτα και τα βλέμματα όλων στρέφονται αποκλειστικά στη σκηνή.

«Η ψευδαίσθηση της ομορφιάς και μια λεπτή γραμμή διαχωρίζει την τρέλα από τη λογική. Ο πανικός πίσω από το χαμόγελο…» ακούμε προτού οι χορευτές παραταχθούν μπροστά στις καρέκλες τους και ξεκινήσει η χορογραφία.

Κατά τη διάρκειά της οι χορευτές αφαιρούν και πετούν στο κέντρο της σκηνής, το σακάκι, τα παπούτσια, το πουκάμισο και το παντελόνι τους. Κινούνται μπροστά από την καρέκλα τους, κάθονται σε αυτή και ανοίγουν διάπλατα τα χέρια τους. Εξαίρεση ο χορευτής στα δεξιά που σε κάθε άνοιγμα χεριών πέφτει επί σκηνής και σταδιακά σηκώνεται ξανά.

Στιγμιότυπο από το έργο «Minus 16». Πηγή: Facebook / Greek National Opera – Εθνική Λυρική Σκηνή

Το μουσικό κομμάτι φέρνει σε διάλογο κομμάτια από τον κόσμο της κλασικής, παραδοσιακής και της ποπ κουλτούρας, καταργώντας το όρια μεταξύ κοινού και χορευτών με έναν απρόβλεπτο τρόπο: οι χορευτές κατεβαίνουν στην πλατεία της αίθουσας, πλησιάζουν το κοινό που βρίσκεται στις θέσεις του διαδρόμου και το προσκαλεί να ανέβει επί σκηνής και να χορέψει μαζί τους.

Μυώντας το κοινό –όρθιο ή καθισμένο– σε διάφορους ρυθμούς μουσικής, με τρόπο τέτοιο ώστε η μικρή εκείνη στιγμή να καταγραφεί στη ζωή, λαμβάνονταν υπ όψιν και την επιγραφή «Nothing Eternity» στο «Ισοκράτημα ενός παιδιού».

Κάπως έτσι, ολοκληρώθηκε η παράσταση του τρίπτυχου χορού «3 Rooms» την οποία παρακολουθήσαμε σε μία από τις τέσσερις sold out παραστάσεις της (15-16, 18-19/2). Η παραγωγή είχε επίσης ανεβεί τον Μάϊο του 2022. 

Με την παραγωγή αυτή, ο Κων. Ρήγος επιχειρεί έναν δημιουργικό διάλογο στη σύγχρονη γλώσσα του χορού με δύο από τις σημαντικότερες μορφές του χορού παγκοσμίως: τον κορυφαίο Τσέχο χορογράφο Γίρζι Κύλιαν και τον διεθνώς αναγνωρισμένο Ισραηλινό χορογράφο Οχάντ Ναχαρίν.