Η ρητορική μίσους που εξαπολύει το συνονθύλευμα της φιλοπουτινικής και ψεκασμένης ακροδεξιάς και ακροαριστεράς μέσα στο κοινοβούλιο, θα πρέπει να μας προβληματίζει και να μας κινητοποιεί. Διότι περί ρητορικής μίσους πρόκειται. Δεν πρόκειται περί αντιπολιτευτικού λόγου.
Δεν πρόκειται περί παρουσίασης μιας πολιτικής πλατφόρμας. Πρόκειται περί μιας επιστροφής στη ρητορική των «αγανακτισμένων» της προηγούμενης δεκαετίας. Των θυμωμένων πολιτών που ζητούσαν κρεμάλες και των ασυνείδητων πολιτικών, που έκτιζαν καριέρες πατώντας πάνω σε αυτό το διάχυτο μίσος, λειτουργώντας ως λαθρέμποροι ψευδαισθήσεων.
Η ρητορική μίσους σκοτώνει. Αυτή η διαπίστωση δεν εμπεριέχει ούτε ένα ψήγμα υπερβολής. Και πρέπει να το έχουμε πάντα στο μυαλό μας. Ειδικά όταν πριν λίγες ημέρες, έκλεισαν εννέα χρόνια από τη δολοφονία της Τζο Κοξ, βουλευτού του Εργατικού Κόμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο έξω από το γραφείο της στο Μπέρσταλ του Δυτικού Γιόρκσαϊρ. Μια δολοφονία, αποτέλεσμα της ρητορικής μίσους που είχαν υιοθετήσει οι ακραίες πολιτικές δυνάμεις που στήριζαν το Brexit, δηλαδή την έξοδο του Η.Β. από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για πολλά χρόνια κτιζόταν η «συνείδηση» του Brexit που βασιζόταν πάνω στο αφήγημα ότι η χώρα τους είχε κλαπεί, ότι οι ίδιοι είχαν προδοθεί και ότι το μέλλον τους ήταν αδιέξοδο. Η οργή φούσκωνε, μέχρι που κάποια στιγμή η φούσκα έσπασε. Με αποτέλεσμα ένας μη πολιτικοποιημένος άνθρωπος να πυροβολήσει και να μαχαιρώσει μέχρι θανάτου, την 42χρονη βουλευτή, που αποτελούσε για τους Βρετανούς και όχι μόνο για τους Εργατικούς, σύμβολο ανθρωπιάς και αφοσίωσης.
Ένας μη πολιτικοποιημένος αλλά ψυχικά διαταραγμένος άνθρωπος, σπρώχτηκε από τη διάχυτη τοξική ρητορική μίσους και ανέλαβε μέσα στη νοσηρή του φαντασία την «αποστολή της εξόντωσης της άλλης εχθρικής και μισητής φωνής».
Η πολιτική, είναι ένα πολύ σκληρό άθλημα, με πολλά χτυπήματα κάτω από τη μέση. Ωστόσο, και εδώ υπάρχουν όρια. Οι εύκολες κατηγορίες για προδότες, για μειοδότες, για διεφθαρμένους και ξεπουλημένους, μπορεί να αποτελούν «ανέξοδα» επιχειρήματα που ανεβάζουν την κοινοβουλευτική ένταση και προσφέρουν τροφή για τα τηλεοπτικά σόου.
Ταυτόχρονα όμως αποτελούν το έναυσμα για την υπερδιέγερση του θυμικού και το καύσιμο για την οποιαδήποτε ανάφλεξη, που σύμφωνα με τους εμπνευστές και χρήστες της ρητορικής μίσους, μπορεί να τους προσφέρει δημοσκοπικά οφέλη. Ωστόσο, η υπερσυσσώρευση και το «τάισμα» της οργής, μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Σήμερα στη χώρα μας η πτώση της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη παρουσιάζεται από συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους, ως ζήτημα ζωής ή θανάτου. Ως ζήτημα εθνικής επιβίωσης. Διότι Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση του, σκοτώνουν και σκοπεύουν να σκοτώσουν και άλλους πολίτες, σχεδιάζουν να αφήσουν τη χώρα μισή και την άλλη μισή να την παραδώσουν στους Τούρκους, εμπλέκουν τη χώρα σε πολέμους, ξεπουλούν το δημόσιο πλούτο και υπονομεύουν το μέλλον της χώρας σε τομείς όπως η οικονομία, η παιδεία, το μεταναστευτικό κ.α. Και λέξεις όπως «δολοφόνος», «προδότης», «μειοδότης», «ξεπουλεμένος», «μιζαδόρος», χρησιμοποιούνται κατά κόρον από το περιβάλλον που υποστηρίζει αυτό το τοξικό αφήγημα και αυτή τη ρητορική μίσους.
Όμως η συγκεκριμένη ρητορική δεν είναι ανώδυνη. Όταν περνάς μέρες, εβδομάδες, μήνες και χρόνια λέγοντας στους ανθρώπους ότι δολοφονούνται ή απειλούνται, ότι η πατρίδα τους έχει κλαπεί και ότι ξεπουλιέται, ότι έχουν προδοθεί απέναντι στους προαιώνιους εχθρούς, συσσωρεύεις ένα τεράστιο φόβο, χτίζεις μια εκρηκτική οργή που ξεπερνά τα πρόσκαιρα πολιτικά ή δημοσκοπικά οφέλη. Ουσιαστικά φτιάχνεις μια βόμβα και είναι θέμα χρόνου, το να βρεθεί κάποιος ασταθής για να την απασφαλίσει και να επιφέρει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.
Όταν υποθάλπεις και ενθαρρύνεις την οργή, δεν μπορείς εκ των υστέρων να εκπλήσσεσαι από τα αποτελέσματα που θα φέρει αυτή η οργή. Όταν για παράδειγμα για μήνες έχεις στήσει το παραμύθι με τη μεταφορά λαθραίων καυσίμων από την εμπορική αμαξοστοιχία στα Τέμπη με την κάλυψη του πρωθυπουργού και το παραμύθι με τη δολοφονία του γιού της δικαστικού στη Λάρισα και πάλι από τον πρωθυπουργό, όταν «πας να το μαζέψεις διότι δεν σου βγαίνει» και κάνεις πιρουέτες και κυβιστήσεις, δεν είναι απαραίτητο ότι όσοι πίστεψαν σε αυτό το παραμύθι θα το απορρίψουν κι αυτοί εν μια νυκτί.
Η ρητορική του μίσους με την οποία μπόλιασες τη σκέψη χιλιάδων πολιτών, που δόμησαν μέσω αυτής, την δική τους «αλήθεια» επί των γεγονότων για πολύ καιρό, δεν είναι εύκολο πλέον να την αποκηρύξουν.
Η ρητορική του μίσους είναι για πολλούς, ότι είναι οι βόμβες μολότοφ για τον Αλέξη Τσίπρα. Εξαρτάται δηλαδή σε ποια μεριά είσαι όταν πέφτουν οι μολότοφ. Εκεί που τις ρίχνουν ή εκεί που πέφτουν; Επομένως αν είσαι εσύ αυτός που χρησιμοποιεί τη ρητορική του μίσους κατά των άλλων είσαι μια χαρά. Αν όμως είσαι από την πλευρά που την υφίσταται, τότε ασ’ τα να πάνε.
Η ακατάσχετη ρητορική μίσους όπως προαναφέρθηκε μπορεί πράγματι να προσφέρει πρόσκαιρα δημοσκοπικά οφέλη του συνοθυλεύματος των ακροδεξιών, θρησκόληπτων, ψεκασμένων και ακροαριστερών κομμάτων της Βουλής, ωστόσο τραυματίζει την ίδια την κοινωνία, ενεργοποιεί φυγόκεντρες δυνάμεις και οπλίζει «ηθικά» αποσταθεροποιημένους και «ψυχικά» ευάλωτους συμπολίτες μας, ώστε να προβούν σε επικίνδυνες κινήσεις για ασήμαντες αφορμές.
Ο κίνδυνος είναι ορατός. Ιδίως όταν οι συνωμοσιολογικές ιστορίες που στηρίζουν τη ρητορική μίσους καταρρέουν και όσοι τις έχουν ενστερνιστεί, χάνουν ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Όπως για παράδειγμα συνέβη προχθές στη Βουλή. Όταν οι εμπνευστές των «παράνομων φορτίων και των λαθραίων καυσίμων», ουδόλως αναφέρθηκαν σε αυτά κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την «εσχάτη προδοσία» του πρωθυπουργού, αφήνοντας σε κατάσταση vertigo τους πολίτες που τους είχαν πιστέψει και τους είχαν στηρίξει.
