Οι τρεις συμπληγάδες του Μητσοτάκη
Φωτογραφία αρχείου
Φωτογραφία αρχείου

Οι τρεις συμπληγάδες του Μητσοτάκη

Από την επίσημη αφετηρία της προεκλογική περιόδου, το βήμα της ΔΕΘ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει ότι οι συντεταγμένες στην πυξίδα του δεν περιλαμβάνουν πρόωρες κάλπες, ανασχηματισμό και αλλαγή του εκλογικού νόμου. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο πρωθυπουργός με τον χειρισμό του πηδαλίου της κυβερνητικής πορείας έως στις εκλογές του 2023 καλείται να υποσκελίσει τρεις σκοπέλους.  

Τα αχαρτογράφητα νερά της ενεργειακής κρίσης και η αντιμετώπιση των επιδεινούμενων επιπτώσεων της στο διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων αποτελούν τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο.  Οι Κασσάνδρες για την πορεία που θα διαγράψουν οι τιμές του φυσικού αερίου ανεβάζουν έτι περαιτέρω και τον δείκτη δυσκολίας για τη φόρμουλα που θα χρησιμοποιηθεί απέναντι στις αυξήσεις που θα επέλθουν.  Είναι σαφές ότι το μέγεθος των επιβαρύνσεων είναι αδύνατο να καλυφθεί στο σύνολο τους, ειδικά όσον αφορά στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.

Το εθνικό μοντέλο για τους επόμενους μήνες, όπως έχει ξεκαθαριστεί, θα διατηρήσει τον χαρακτήρα της οριζόντιας στήριξης αλλά θα υπάρξουν προσαρμογές.  Αυτές θα αφορούν στις μειωμένες ελαφρύνσεις που θα δικαιούνται όσοι έχουν υψηλές καταναλώσεις,  καθώς θα υπάρχει κλίμακα ως προς το ύψος της επιδότησης. Τα στελέχη της κυβέρνησης  μιλούν για αναγκαία προσαρμογή που αποσκοπεί να αυξηθεί ο βαθμός προστασίας των πιο ευάλωτων πολιτών ενώ ταυτόχρονα θα διατηρεί και τις αντοχές του κρατικού προϋπολογισμού, οι οποίες δοκιμάζονται.

Κατά πληροφορίες τα επόμενα 24ωρα θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια της ενίσχυσης της οποίας θα τύχουν 700 χιλιάδες νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για τη θέρμανση τους. «Θα κάνουμε τα πάντα» είναι η κυβερνητική επωδός και υπό αυτό το πρίσμα, ως επικρατέστερη εμφανίζεται η εκδοχή μιας απευθείας επιδότηση στους λογαριασμούς ώστε να απορροφηφθεί το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης.  Η κυβερνητική προετοιμασία θα διέλθει και από τη δοκιμασία για τη διασφάλιση της επάρκειας, η οποία όπως διαμηνύεται σε όλους τους τόνους, δεν αμφισβητείται. Από την άλλη όμως δε διαφεύγει της προσοχής η ανησυχία για τις πιθανές επιπτώσεις εάν κλείσει η στρόφιγγα του  αγωγού Tourkstream.

Στον καμβά της ενεργειακής κρίσης το τοπίο γίνεται πιο δυστοπικό και από την επιβεβαίωση, όπως λέγεται από συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, της παρομοίωσης για το υπερωκεάνιο που στρίβει, την οποία χρησιμοποιεί συχνά ο πρωθυπουργός για να αναδείξει την ταχύτητα με την οποία λαμβάνονται οι ευρωπαικές αποφάσεις. Οι ελληνικές κεραίες είναι στραμμένες στον παρασκηνιακό μαραθώνιο που εξελίσσεται στους κόλπους της ΕΕ, ώστε να ισχυροποιηθεί ο πόλος εντός των «27», που προκρίνει πιο δραστικές λύσεις στην αγορά του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας για να δημιουργηθούν τα αναγκαία αντίβαρα στις απώλειες που καταγράφουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες.

Κομβικό ρόλο για την τροχιά που θα διαγράψουν οι ευρωπαϊκές αποφάσεις εκτιμάται ότι θα διαδραματίσουν τα επικείμενα ραντεβού των ευρωπαίων ηγετών, στην Πράγα στις 6 και 7 Οκτωβρίου και η προγραμματισμένη Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες στις 20 και 21 του μήνα. Παρότι πνέει άνεμος αισιοδοξίας από την άλλη θεωρείται ότι η καθυστερημένη, ευρωπαϊκή αντίδραση θα αργήσει να γίνει αισθητή και στους ευρωπαίους πολίτες.  

Με τον ενεργειακό πόλεμο του Πούτιν σε πλήρη εξέλιξη, η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει και άλλον έναν ακήρυχτο πόλεμο στα σύνορα της. Η Τουρκία εργαλειοποιεί εκ νέου το μεταναστευτικό αυξάνοντας την πίεση στον Έβρο, αλλά και στο Αιγαίο. Κυβερνητικά στελέχη δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα και κυρίως την προσπάθεια της Άγκυρας να δημιουργήσει μια παραμορφωμένη εικόνα για τα πραγματικά γεγονότα. Ένα συνοριακό επεισόδιο είναι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο μεγαλύτερος κίνδυνος τους επόμενους μήνες, καθώς ο χειμώνας αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για αυξημένες ροές μεταναστών που θα επιχειρήσουν να περάσουν παράνομα τα σύνορα.

Η άλλη πηγή ανησυχίας στα εθνικά αποτελεί μια ενδεχόμενη κλιμάκωση επί του πεδίου. Τα σενάρια αντίδρασης που έχουν εκπονήσει οι Έλληνες επιτελείς αφορούν και σε μια πρόκληση που θα εκδηλωθεί ταυτόχρονα στο τρίγωνο της ελληνικής ΑΟΖ, με την επιστροφή του Ορούτς Ρέις στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Καρπάθου, Ρόδου και Καστελόριζου και την αποστολή του Αμπντούλχαμίτ Χαν στο βόρειο τμήμα του θαλασσοτεμαχίου 6 της Κυπριακής ΑΟΖ.  Όσο πλησιάζουν οι εκλογές στην Τουρκία εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί το κρεσέντο της προκλητικότητας προς εσωτερική κατανάλωση. Η ελληνική πλευρά είναι σε επιφυλακή για κάθε ενδεχόμενο, αν και η εκτίμηση που υπάρχει προς το παρόν είναι ότι η ένταση δεν θα μεταφερθεί στο πεδίο. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στην οποία θα παραστούν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών αυτή την εβδομάδα αποτελεί άλλο ένα βήμα στο οποίο η ελληνική πλευρά θα αποδομήσει το τουρκικό αφήγημα. Τόσο στις συναντήσεις με τους ομολόγους τους όσο και από το βήμα του ΟΗΕ θα καταδείξουν τον αναθεωρητισμό που εκπέμπει η άλλη πλευρά του Αιγαίου κατ αντιστοιχία με τα όσα πράττει η Ρωσία στην Ουκρανία.

Τα σύννεφα όμως πυκνώνουν και στο εσωτερικό, πολιτικό μέτωπο.  

Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι η  αντιμετώπιση της αγανάκτησης που δημιουργεί στους πολίτες η πολυεπίπεδη κρίση της ενέργειας να μην πυροδοτήσει κοινωνικές αναταραχές στην οποία θα αναζητηθούν ερείσματα από την αντιπολίτευση. Την αγωνία αυτή εξέφρασε και από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός που τόνισε ότι δεν πρέπει «να γίνει τυφλή, αναζητώντας εσωτερικές ευθύνες για εξωγενείς επιθέσεις».   

Η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος με τις αυξήσεις στις συντάξεις και τον κατώτατο μισθό είναι ένας τρόπος για την θωράκιση των πολιτών, όπως σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη. Αν είναι αρκετό θα φανεί τους επόμενους μήνες και ανάλογα τις εξελίξεις που διαμορφώνει το διεθνές οικονομικό περιβάλλον. 

Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας δημιουργούν αισιοδοξία σε ορισμένους συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη ότι θα προσφέρουν την δυνατότητα για επιπλέον παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της αύξησης των εισοδημάτων. Θεωρούν δεδομένο, όμως, ότι η αντιπολίτευση θα κάνει ότι μπορεί προκειμένου να υποδαυλίσει εσωτερική σταθερότητα για εκλογικά οφέλη.

Σε αυτό πλαίσιο, στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου, εντάσσουν και τις αναταραχές που σημειώνονται σε ορισμένα πανεπιστήμια με αφορμή την πανεπιστημιακή αστυνομία. Βλέπουν ότι η αντιπολίτευση εκμεταλλεύεται την δυνατότητα που έχει με μικρές ομάδες εντός των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων να δημιουργεί εντάσεις και να καλλιεργεί ένα κλίμα αμφισβήτησης των κυβερνητικών πολιτικών.