Το παρατεταμένο lock down φαίνεται να οδηγεί σε εκτροχιασμό τον φετινό προϋπολογισμό. Σύμφωνα με πληροφορίες τα πρώτα στοιχεία από την πορεία των εσόδων του Μαρτίου είναι άκρως ανησυχητικά, ενώ ήδη οι δαπάνες φαίνεται να έχουν ξεφύγει, καθώς ο λογαριασμός για τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών που έχουν πληγεί, έχει ξεπεράσει τις αρχικές εκτιμήσεις.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας παραδέχθηκε χθες ότι η εικόνα του Μαρτίου δεν είναι καλή προειδοποιώντας ότι η κατάσταση θα εξακολουθήσει να είναι προβληματική για το δίμηνο Απριλίου–Μαΐου. Η αιτία είναι ότι στο βασικό σενάριο του προϋπολογισμού δεν είχε ενσωματωθεί το λουκέτο σε τόσο μεγάλο κομμάτι της οικονομίας και για τόσο διάστημα.
Το κόστος του οποίου ανέρχεται σε 725 εκατ. ευρώ την εβδομάδα. Η κατάσταση στα δημόσια οικονομικά ήταν ελαφρώς καλύτερη το πρώτο δίμηνο του έτους για τεχνικούς λόγους, καθώς τα έσοδα «πριμοδοτήθηκαν» από την παράταση που είχε δοθεί στην εξόφληση των τελών κυκλοφορίας.
Το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων δηλαδή ο συνολικός λογαριασμός που προκύπτει από την υστέρηση των εσόδων σε συνδυασμό με τις αυξημένες δαπάνες για την κάλυψη των εκτάκτων μέτρων, αποτελεί μάλλον «μαύρο κουτί». Και τούτο διότι στο σκέλος των δαπανών τα μέτρα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση είναι κοστολογημένα με ακρίβεια (και θα φθάσουν τα 11,6 δισ. ευρώ από 7,5 δισ. ευρώ που προβλεπόταν αρχικώς) οπότε δεν αναμένονται εκπλήξεις.
Όμως τα έσοδα αποτελούν το μεγάλο άγνωστο καθώς η πορεία τους σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από παράγοντες που είναι απρόβλεπτοι (ταχύτητα εμβολιασμού, τουριστική κίνηση κ.ό.κ). Πλέον έχει γίνει αντιληπτό ότι ο προϋπολογισμός εδώ και 13 μήνες λειτουργεί με πολύ λιγότερα έσοδα, τα οποία καλύπτονται από το «ταμείο» της χώρας».
Το Ταμείο, ή αλλιώς τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας κυμαίνονται στα 30 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 15 δισ. ευρώ αποτελούν το λεγόμενο σκληρή μαξιλάρι, το οποίο η κυβέρνηση δεν μπορεί να το αγγίξει. Παρά τις πιεστικές συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία η κυβέρνηση επέμεινε στην δέσμευση της να «θυσιάσει» ένα μέρος από τα διαθέσιμα αυτά για την πληρωμή 3,3 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην ουσία τα έσοδα από την πρώτη έξοδο του Δημοσίου στις αγορές για το 2021 με το 10ετές ομόλογο θα κατευθυνθούν για την πρόωρη αποπληρωμή των δόσεων που οφείλει η χώρα στο ΔΝΤ για τα έτη 2021 και 2022. Η θυσία αυτή σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών έγινε στο βωμό της βιωσιμότητας του χρέους. Με δεδομένο ότι τα αυξημένα ελλείμματα διογκώνουν περαιτέρω το δημόσιο χρέος, η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ βοηθάει να διατηρείται χαμηλά το κόστος δανεισμού ώστε να καλυφθούν οι έκτακτες δαπάνες με μικρότερο κόστος.
Η μη επαναφορά της ρήτρας διαφυγής το 2022 σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δίνει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να συνεχίσει για μία ακόμη χρονιά την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική προκειμένου να στηρίξει την κοινωνία. Αυτό άλλωστε κάνουν και οι περισσότερες χώρες. Για παράδειγμα, η Γερμανία προσανατολίζεται να φέρει στη Βουλή συμπληρωματικό Προϋπολογισμό προκειμένου να αυξήσει περαιτέρω για φέτος το δημόσιο χρέος κατά 60 δισ. ευρώ στα 240 δισ. ευρώ.
Όμως η πρόσφατη εμπειρία έδειξε με οδυνηρό τρόπο ότι στην Ευρωζώνη ότι οι αδύναμοι δεν εξομοιώνονται με τους ισχυρούς. Επομένως, την επόμενη ημέρας της πανδημίας η Γερμανία δεν θα βρεθεί στην ίδια θέση με την Ελλάδα. Ήδη το Χρέος της Ελλάδας έχει ξεπεράσει τα 340 δισ. ευρώ (σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης θα φθάσει τα 370 δισ. ευρώ) και απ' ότι φαίνεται ο φετινός προϋπολογισμός θα το τροφοδοτήσει τουλάχιστον με πρόσθετα 10 δισ. ευρώ τουλάχιστον.
