Στις Συμπληγάδες του ενεργειακού κόστους τα νοικοκυριά

Στις Συμπληγάδες του ενεργειακού κόστους τα νοικοκυριά

Ο Αύγουστος φεύγει, τα προβλήματα έρχονται. Ακόμη και οι λάτρεις της παροιμίας «από Αύγουστο χειμώνα» δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι θα ερχόταν η στιγμή που τα νοικοκυριά θα έπρεπε να επιλέξουν: Πετρέλαιο θέρμανσης στα 1,6 ευρώ το λίτρο (με τα σημερινά δεδομένα); Φυσικό αέριο που ξεπέρασε την Πέμπτη τα 300 ευρώ; Ρεύμα με τιμή σχετικώς ανεκτή μόνο εξαιτίας της τεράστιας κρατικής επιδότησης ή ξύλο και pellet που ήδη πωλείται τουλάχιστον 30-40% ακριβότερα σε σχέση με πέρυσι;

Αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά το επόμενο διάστημα, αυτός θα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εφιάλτες των νοικοκυριών για το επόμενο εξάμηνο. Φθηνή λύση δεν υπάρχει, εκτός και αν τα νοικοκυριά επενδύσουν πολλές χιλιάδες ευρώ (π.χ με μια αντλία θερμότητας και ένα φωτοβολταϊκό, το κόστος της θέρμανσης σχεδόν εκμηδενίζεται και το νοικοκυριό απεγκλωβίζεται ουσιαστικά από την πορεία των τιμών της ενέργειας). Έτσι, αυτό που αναζητείται πλέον είναι το… λιγότερο κακό.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή φαίνεται να αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά που έχουν στραφεί στο φυσικό αέριο (περίπου 600.000 σε όλη την επικράτεια). Με την τιμή στα 300 ευρώ στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ, η λιανική θα διαμορφωθεί σε αδιανόητα υψηλά επίπεδα. Τον Σεπτέμβριο του 2021, η τιμή βάσει της οποίας τιμολογήθηκε το φυσικό αέριο, για τους καταναλωτές ήταν στα 0,044 ευρώ. Τον Αύγουστο του 2022 η τιμή έχει ήδη εκτοξευτεί στα 0,17 ευρώ, ενώ για τον Σεπτέμβριο θα αποτυπωθεί ο εφιάλτης καθώς θα δούμε τιμή πολύ πάνω από τα 0,2 ευρώ.

Υπάρχουν ακόμη σταθερά τιμολόγια με τα οποία μπορείς να κλειδώσει κάποιος την κιλοβατώρα στα 0,12 ευρώ, αλλά και πάλι μιλάμε για πολύ υψηλότερη τιμή σε σχέση με πέρυσι, ενώ είναι άγνωστο για πόσο θα προσφέρονται σταθερά τιμολόγια σε αυτά τα επίπεδα. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου στα οποία τέθηκε το θέμα αναγνώρισαν το μέγεθος του προβλήματος. Μπορεί η προσοχή όσον αφορά στο φυσικό αέριο να έχει πέσει στο κόστος παραγωγής του ρεύματος, ωστόσο υπάρχει και ο παράγοντας θέρμανση, όπως επίσης και ο ακόμη μεγαλύτερος παράγοντας που έχει να κάνει με το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων.

Οι επιδοτήσεις των 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα από το κράτος και οι εκπτώσεις από τη ΔΕΠΑ αναμένεται να συνεχιστούν και φέτος τον χειμώνα, ενώ αυξημένο αναμένεται ότι θα είναι και το επίδομα θέρμανσης. Ωστόσο, αν η τιμή του αερίου μείνει στα σημερινά επίπεδα, είναι πολύ πιθανό ότι θα δούμε γενικές συνελεύσεις πολυκατοικιών να αποφασίζουν τον δραστικό περιορισμό της λειτουργίας της θέρμανσης.

Στο πετρέλαιο, τα… σύννεφα άρχισαν να μαζεύονται και πάλι. Εκεί που το βαρέλι έπεφτε κάτω από τα 90 δολάρια, τώρα έχει αρχίσει να παίρνει και πάλι την ανιούσα. Επίσης, υπάρχει ακόμη ένα βαρίδι που λέγεται… ισοτιμία ευρώ/ δολαρίου. Από τη στιγμή που χάθηκε το «1 προς 1» η λιανική όλων των πετρελαιοειδών (και του πετρελαίου θέρμανσης) θα βγαίνει σε υψηλότερα επίπεδα.

Οι καταναλωτές δεν βλέπουν αυτή τη στιγμή την τιμή λιανικής του θέρμανσης, καθώς η πώληση θα ξεκινήσει μετά τις 15 Οκτωβρίου. Ωστόσο, τον Ιούνιο αυτή έφτασε σε εφιαλτικά επίπεδα άνω των 1,9 ευρώ ανά λίτρο. Με τα σημερινά επίπεδα, θα δούμε τιμές της τάξεως των 1,6-1,65 ευρώ. Το τι βέβαια θα ισχύει τον χειμώνα, θα εξαρτηθεί από την πορεία του πετρελαίου διεθνώς και φυσικά από την ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο.

Για το ρεύμα, δύο είναι τα καθοριστικά στοιχεία: Ποια συσκευή θα χρησιμοποιεί το νοικοκυριό (χειρότερα είναι τα ηλεκτρικά καλοριφέρ αμέσως μετά τα κλιματιστικά και τα καλύτερα από πλευράς κατανάλωσης οι αντλίες θερμότητας) και πόσο θα κοστίζει το ρεύμα. Με τα σημερινά δεδομένα η τελική τιμή λιανικής θα διαμορφώνεται γύρω στα 0,22 ευρώ αν συμπεριληφθούν όλες οι χρεώσεις. Αυτό φυσικά εξαρτάται από την αντοχή του κρατικού προϋπολογισμού. Ως πότε θα μπορούν να δίδονται επιδοτήσεις 2 δισ. ευρώ τον μήνα;