Νέα πανελλαδική έρευνα της Plum, σε συνεργασία με την Palmos Analysis, καταγράφει την έντονη μεταβολή στις οικονομικές συνήθειες των πολιτών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Το ελληνικό καλοκαίρι παραδοσιακά συνδέεται με εικόνες χαλάρωσης, αποδράσεων και ήλιου. Ωστόσο, η πραγματικότητα για πολλούς Έλληνες το καλοκαίρι του 2025 είναι λιγότερο ρομαντική και περισσότερο οικονομικά πιεστική. Νέα πανελλαδική έρευνα της Plum, σε συνεργασία με την Palmos Analysis, καταγράφει την έντονη μεταβολή στις οικονομικές συνήθειες των πολιτών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, φέρνοντας στην επιφάνεια μια αλήθεια που δύσκολα αγνοείται: όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, τόσο «ζεσταίνεται» και το πορτοφόλι.
Η Plum αποκαλύπτει ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων δεν προετοιμάζεται οικονομικά για τις διακοπές του. Συγκεκριμένα, το 28% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι δεν αποταμιεύει ή δεν προϋπολογίζει καθόλου εκ των προτέρων, ενώ μόλις το 13% σχεδιάζει από τόσο νωρίς ώστε να ξεκινήσει την αποταμίευση πάνω από έξι μήνες πριν. Ειδικά οι κάτοικοι της Βόρειας Ελλάδας και των νησιών εμφανίζουν μικρότερη τάση προγραμματισμού, καθώς έως και ένας στους τρεις δηλώνει πως δεν κάνει οικονομική προετοιμασία.
Η τήρηση προϋπολογισμού αποτελεί μια άλλη μεγάλη πρόκληση. Μόνο το 26% των ερωτηθέντων κατάφερε να παραμείνει εντός των οικονομικών ορίων που είχε θέσει, ενώ το 25% παραδέχεται ότι υπερέβη τον προγραμματισμένο προϋπολογισμό του. Ένα επιπλέον 22% δηλώνει πως λειτουργεί περισσότερο με μια «γενική αίσθηση» του κόστους, χωρίς αυστηρή παρακολούθηση. Οι άνδρες εμφανίζουν υψηλότερη τάση υπέρβασης του προϋπολογισμού (28%) σε σχέση με τις γυναίκες (22%), ενώ πιο συνεπής ηλικιακή ομάδα είναι εκείνη των 45 έως 54 ετών, με ποσοστό συμμόρφωσης στο 34%. Στον αντίποδα, οι ηλικίες 25 έως 34 ετών εμφανίζονται ως οι πιο «ανέμελες», με αυξημένη συχνότητα υπέρβασης.
Συχνό φαινόμενο η ακύρωση διακοπών
Το πιο ανησυχητικό εύρημα, ωστόσο, αφορά εκείνους που δεν καταφέρνουν να κάνουν διακοπές καθόλου. Το 50% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι έχει αναβάλει ή ακυρώσει τουλάχιστον μία φορά τα σχέδιά του για καλοκαιρινές διακοπές λόγω οικονομικών δυσκολιών, ενώ σχεδόν ένας στους τρεις δήλωσε ότι αυτό έχει συμβεί επανειλημμένα.
Όταν προκύπτουν απρόοπτα έξοδα μέσα στο καλοκαίρι, κάτι διόλου σπάνιο, οι Έλληνες καταφεύγουν κατά κύριο λόγο στις αποταμιεύσεις τους, με ποσοστό 42%. Το 32% μειώνει τις δαπάνες του σε άλλους τομείς για να ανταποκριθεί, ενώ το 18% απευθύνεται σε συγγενείς ή φίλους για οικονομική στήριξη. Το 16% στρέφεται σε πιστωτικές κάρτες ή δάνεια, επιλέγοντας λύσεις που, όπως σημειώνει η Μαίριλυ Μητροπούλου της Plum, ενδέχεται να αποδειχθούν μακροπρόθεσμα επιζήμιες λόγω του κόστους αποπληρωμής.
Παράλληλες έρευνες επιβεβαιώνουν αυτή την εικόνα και δίνουν ακόμα περισσότερες διαστάσεις στο φαινόμενο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες φέτος επέλεξαν είτε να μην κάνουν διακοπές καθόλου είτε να περιορίσουν σημαντικά τη διάρκεια και το κόστος τους. Ο μέσος όρος των διακοπών κυμαίνεται στις 11 ημέρες, ενώ σημαντική είναι η στροφή προς φθηνότερες μορφές διακοπών, όπως η διαμονή σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και η αυτοπαρασκευή φαγητού, με στόχο τον περιορισμό των εξόδων. Μάλιστα, σχεδόν οι μισοί δηλώνουν ότι κατά τη διάρκεια των διακοπών τους αποφεύγουν φαγητό σε εστιατόρια και προτιμούν να μαγειρεύουν οι ίδιοι.
Η έρευνα της Focus Bari δείχνει επίσης ότι η μέση δαπάνη ανά άτομο για τις καλοκαιρινές διακοπές ανέρχεται στα 446 ευρώ για περίπου εννέα ημέρες, δηλαδή περίπου 50 ευρώ ανά ημέρα. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό, σχεδόν 25%, δεν προγραμματίζει καθόλου διακοπές, κυρίως λόγω οικονομικών περιορισμών και αβεβαιότητας για το υπόλοιπο του έτους.
Οι προτάσεις των ειδικών επικεντρώνονται στη συστηματική αποταμίευση καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, στον ρεαλιστικό και έγκαιρο προγραμματισμό των διακοπών και στη μείωση της εξάρτησης από πιστωτικά μέσα.
