Οι μετοχές των ιαπωνικών εταιρειών Mitsui και Mitsubishi υποχώρησαν την Τετάρτη μετά τις απειλές του πρώην προέδρου της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ προς την Ιαπωνία ότι θα χάσει τις προμήθειες ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι μετοχές της Mitsui είχαν χάσει 5,7% ενώ οι μετοχές της Mitsubishi υποχώρησαν 5,4% μέχρι το μεσημέρι.
Η Ιαπωνία «δεν θα έχει ούτε πετρέλαιο ούτε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, καθώς και καμία συμμετοχή στο έργο Σαχαλίνη -2 LNG», έγραψε ο Μεντβέντεφ, πλέον αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, την Τρίτη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι δηλώσεις του έγιναν αφότου ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα ανέφερε κατά τη διάρκεια ομιλίας του το Σαββατοκύριακο ότι οι χώρες της Ομάδας των Επτά (G7) συμφώνησαν να περιορίσουν την τιμή του ρωσικού πετρελαίου στο μισό περίπου του τρέχοντος επιπέδου.
Οι ηγέτες της G7 συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα να διερευνήσουν την επιβολή απαγόρευσης μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου που έχει πωληθεί πάνω από μια συγκεκριμένη τιμή σε μια προσπάθεια να μειώσουν τα έσοδα της Μόσχας προκειμένου να αποδυναμώσουν την πολεμική της μηχανή, αλλά δεν έθεσαν με ακρίβεια το πλαφόν που σκέφτονται να επιβάλουν.
Η Ρωσία ανακοίνωσε την Παρασκευή ένα διάταγμα με το οποίο αποκτά τον πλήρη έλεγχο του έργου φυσικού αερίου και πετρελαίου Σαχαλίνη-2, μια κίνηση που θα μπορούσε να εξωθήσει τη Shell και τους Ιάπωνες επενδυτές σε έξοδο. Το έργο Σαχαλίνη-2 είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα LNG στον κόσμο και περίπου το 60% του LNG που προμηθεύει με μακροπρόθεσμα συμβόλαια αποστέλλεται στην Ιαπωνία. Η Mitsui και η Mitsubishi κατέχουν μερίδια 12,5% και 10% στο έργο αντίστοιχα.
Για τη Shell, τα πράγματα είναι σχετικά απλά καθώς έχει ήδη αρχίσει την αποχώρησή της από όλες τις δραστηριότητές της στη Ρωσία. Εδώ και αρκετές εβδομάδες είχε αρχίσει την αναζήτηση αγοραστή για το μερίδιό της στη SEIC, το οποίο, θεωρητικά αξίζει περίπου 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς Τύπου, η Shell πλέον πιθανολογεί πως δεν θα καταφέρει να πάρει ούτε δεκάρα, καθώς εκτιμά πως βρισκόμαστε μπροστά σε μία διαδικασία απαλλοτρίωσης.
Με τις δύο ιαπωνικές επιχειρήσεις, η κατάσταση είναι διαφορετική. Παρά το γεγονός πως η Ιαπωνία συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία επιβολής κυρώσεων, η Mitsui και η Mitsubishi είχαν δηλώσει σαφώς πως δεν επιθυμούσαν να αποχωρήσουν από τις δραστηριότητές τους στη «Σαχαλίνη – 2». Η απόφασή τους δεν ήταν τυχαία και είχε τη σαφή έγκριση της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Το γιατί δεν είναι καθόλου δυσεξήγητο: η Ιαπωνία προμηθεύεται από τη Ρωσία περίπου το 9% του φυσικού αερίου που χρησιμοποιεί, και το μεγαλύτερο μέρος αυτού έρχεται από τη «Σαχαλίνη – 2». Αν η ροή φυσικού αερίου από τη Σαχαλίνη σταματήσει ξαφνικά, τότε η χώρα θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα ενεργειακής επάρκειας.
Οι δυτικές εταιρείες - συνέταιροι των Ρώσων σε πετρέλαιο και αέριο
Ποια είναι όμως τα δεδομένα για τις υπόλοιπες δυτικές εταιρείες που είναι εκτεθειμένες στη ρωσική οικονομία;
Ο διεθνής ενεργειακός κολοσσός BP επέλεξε να εγκαταλείψει τη Ρωσία αφού οι δυτικές χώρες επέβαλαν αυστηρές κυρώσεις σε εταιρείες και ιδιώτες μετά τη στρατιωτική επίθεση της Μόσχας στην Ουκρανία. Η BP, ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη Ρωσία, δήλωσε ότι εγκαταλείπει το μερίδιό της στην κρατική εταιρεία πετρελαίου Rosneft με κόστος έως και 25 δισ. δολάρια, συρρικνώνοντας τα αποθέματά της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο μισό. Η Shell, όπως προείπαμε ετοιμάζεται να ακολουθήσει το παράδειγμα της.
Οι δυτικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν έχουν τον ίδιο βαθμό έκθεσης στον αντίκτυπο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν έχουν διαχειριστεί όλες με τον ίδιο τρόπο τη νέα κατάσταση, σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει το πρακτορείο Reuters.
BASF
Η γερμανική χημική εταιρεία BASF είναι συνιδιοκτήτης της Wintershall Dea – ενός από τους χρηματοδότες του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 του οποίου η λειτουργία έχει διακοπεί – με τον όμιλο επενδυτών LetterOne του Ρώσου δισεκατομμυριούχου, Μικαίλ Φρίντμαν. Η BASF υποστηρίζει επίσης ότι παράγει το 1 % των πωλήσεων του ομίλου από τη Ρωσία.
Η Wintershall Dea και η Gazprom εργάζονται από κοινού στο έργο παραγωγής φυσικού αερίου Achimov Development.
CHEVRON
Η Chevron έχει μερίδιο 15% στην Κοινοπραξία αγωγών Κασπίας (CPC), έναν αγωγό που εκτείνεται από το Καζακστάν σε έναν ρωσικό τερματικό σταθμό της Μαύρης Θάλασσας που χρησιμοποιείται για την εξαγωγή του αργού της Chevron. Διαχειρίζεται επίσης άλλες θυγατρικές που συνεργάζονται με ρωσικές εταιρείες.
ENGIE
Η γαλλική εταιρεία φυσικού αερίου είναι ένας από τους πέντε συγχρηματοδότες του Nord Stream 2 της Gazprom και έχει μερίδιο στον Nord Stream 1 μαζί με τους Wintershall Dea και Gasunie.
ENI
Η ιταλική εταιρεία και η Gazprom έχουν η καθεμία μερίδιο 50% στον αγωγό φυσικού αερίου Blue Stream προς την Τουρκία.
EQUINOR
Ο ενεργειακός όμιλος EQNR, ο οποίος ανήκει κατά πλειοψηφία στο νορβηγικό κράτος, δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα αρχίσει να εκχωρεί τις κοινοπραξίες του στη Ρωσία. Έχει μειοψηφικά μερίδια σε τρία ρωσικά κοιτάσματα πετρελαίου.
Το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας, το μεγαλύτερο στον κόσμο, θα εκποιήσει επίσης τα ρωσικά περιουσιακά του στοιχεία, αξίας περίπου 2,80 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
EXXONMOBIL
Το βασικό περιουσιακό στοιχείο της διεθνούς εταιρείας πετρελαίου στη Ρωσία είναι το έργο παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου Sakhalin-1 στον Ειρηνικό. Η ExxonMobil εμπορεύεται επίσης πετροχημικά προϊόντα στη Ρωσία που χρησιμοποιούνται από τοπικές βιομηχανίες, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της.
Μια θυγατρική της ExxonMobil έχει 7,5 % συμμετοχή στην Κοινοπραξία Caspian Pipeline (CPC), η οποία εξάγει πετρέλαιο από το Καζακστάν μέσω του ρωσικού λιμανιού Novorossiisk στη Μαύρη Θάλασσα. Η εταιρεία αποχώρησε από πολλές κοινοπραξίες στη Ρωσία μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα το 2014.
HALLIBURTON
Η μονάδα Ευρασίας της Halliburton δραστηριοποιείται στη Ρωσία και την Ουκρανία. Η εταιρεία προειδοποίησε τον Φεβρουάριο καθώς αυξήθηκαν οι εντάσεις ότι η ικανότητά της να συμμετέχει σε ορισμένα μελλοντικά έργα στη Ρωσία ή να συνεργάζεται με ορισμένους Ρώσους πελάτες εξαρτάται από το εάν η εμπλοκή της θα περιοριζόταν ως αποτέλεσμα των κυρώσεων των Ηνωμένων Πολιτειών ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
OMV
Η εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου OMV είναι ένας από τους πέντε χρηματοδότες του Nord Stream 2 και είναι ο κύριος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου της Αυστρίας. Έχει μερίδιο 24,99% στο ρωσικό κοίτασμα φυσικού αερίου Yuzhno-Russkoye.
SHELL
Η αγγλο-ολλανδική εταιρεία πετρελαίου είναι ένας από τους μεγαλύτερους απευθείας ξένους επενδυτές στη ρωσική οικονομία. Κατέχει το 27,5% του έργου υγροποιημένου φυσικού αερίου Sakhalin-2, το οποίο έχει ετήσια δυναμικότητα 11 εκατομμυρίων τόνων και βρίσκεται υπό την διαχείριση της Gazprom. Επίσης, είναι ένας από τους πέντε συγχρηματοδότες του Nord Stream 2. Η Shell έχει επίσης συμφέροντα στο πετρελαϊκό έργο Salym Petroleum με την Gazprom Neft και μια επιχείρηση για την ανάπτυξη υδρογονανθράκων στην Αρκτική χερσόνησο Gydan. Τη Δευτέρα, η Shell δήλωσε ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει από τις ρωσικές συνεργασίες της.
TOTALENERGIES
Η γαλλική εταιρεία κατέχει μερίδιο 19,4% στη Novatek, τον μεγαλύτερο παραγωγό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) της Ρωσίας. Έχει μερίδιο 20% στο έργο Yamal LNG καθώς και 10% συμμετοχή στο Arctic LNG 2, το οποίο έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει την παραγωγή του την ερχόμενη χρονιά. Η εταιρεία κατέχει επίσης μερίδιο 49% στην κοινοπραξία Terneftegas, η οποία αναπτύσσει το χερσαίο πεδίο εξόρυξης και συμπύκνωσης αερίου Termokarstovoye και 20% συμμετοχή στο χερσαίο κοίτασμα πετρελαίου Kharyaga, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της. Έχει αποκτήσει το 10 % σε κόμβους μεταφόρτωσης LNG στο Murmansk και την Kamchatka.
UNIPER
Η γερμανική εταιρεία κοινής ωφέλειας έχει έκθεση 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων στο Nord Stream 2, μαζί με πέντε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στη Ρωσία με συνολική ισχύ 11,2 γιγαβάτ, που παρέχουν περίπου το 5 % των συνολικών ενεργειακών αναγκών της Ρωσίας. Η Uniper και ο μέτοχος της Fortum κατέχουν μαζί 12 εργοστάσια παραγωγής ενέργειας στη Ρωσία και απασχολούν 7.000 άτομα εκεί.
