Σε πλήρη ευθυγράμμιση με το χρονικό deadline που είχαν θέσει οι εμπλεκόμενοι με τις κρουαζιέρες και το yachting στην χώρα μας βρίσκεται η 14η Μαΐου που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση ως σημείο έναρξης του τουρισμού.
Το ενδιαφέρον των μεγάλων εταιρειών κρουαζιέρας είναι δεδηλωμένο όπως και η ψήφος εμπιστοσύνης από την CLIA με περισσότερες από πέντε εταιρείες κρουαζιέρας να δείχνουν σαφή προτίμηση της χώρας μας για homeport το φετινό καλοκαίρι και 12 εταιρείες να συμπεριλαμβάνουν νησιωτικούς προορισμούς της χώρας μας στο πρόγραμμα τους.
Βέβαια μέχρι στιγμής δεδηλωμένο ενδιαφέρον για homeporting είναι μόνο της Celestyal που έχει ανακοινώσει έναρξη δρομολογίων από τις 29 Μαΐου από το λιμάνι του Πειραιά, με την κρουαζιέρα 7 διανυκτερεύσεων «Ειδυλλιακό Αιγαίο» και στάσεις σε Κουσάντασι, Ρόδο, Σαντορίνη, Λαύριο, Μύκονο, Μήλο και Κρήτη.
Στις εταιρείες που αναμένεται να δούμε στις ελληνικές θάλασσες προσμετρώνται θυγατρικές των ομίλων Carnival, Royal Caribbean, Norwegian και MSC.
Το ενδιαφέρον των εταιρειών επιβεβαιώθηκε πλήρως στην τηλεδιάσκεψη του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη με εκπροσώπους τους και μελών της Διεθνούς Ένωσης Κρουαζιέρας (CLIA) καθώς το «παρών» έδωσαν στελέχη από πολλές μεγάλες εταιρείες της παγκόσμιας βιομηχανίας της κρουαζιέρας και συγκεκριμένα από τις Carnival Group, Celebrity Cruises/Royal Caribbean, Celestyal Cruises, Costa Cruises, Marella Cruises, MSC Cruises, Mystic Cruises, Norwegian Cruise Line, Ponant, Royal Caribbean Group, Silversea Cruises, TUI Cruises.
Ωστόσο, παρά τα θετικά μηνύματα τόσο από το έγκαιρο άνοιγμα της αγοράς όσο και από το σαφές ενδιαφέρον γιγάντων της παγκόσμιας κρουαζιέρας, αλλά και την αρχική εκτίμηση για πληρότητα 70%, η τρέχουσα σαιζόν αναμένεται να αποτελέσει αλλη μια δύσκολη χρονιά για τον θαλάσσιο τουρισμό στη χώρα μας καθώς κρουαζιέρα και yachting μετρούν ανεπανόρθωτες πληγές από το 2020 και περιμένουν επάνοδο στις επιδόσεις του 2019 τουλάχιστον σε μια τετραετία.
Όπως σημειώνει στο Liberal ο πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, Θεόδωρος Κόντες, στόχος του κλάδου είναι το 2021 να επαναφέρουμε ένα ικανοποιητικό ποσοστό περίπου 20% επιπλέον από τα αποτελέσματα του 2020, μειώνοντας έτσι τις απώλειες συγκριτικά με το 2019 από το 94% που έφθασαν την περυσινή χρονιά στο 74%.
Βασικός παράγοντας είναι το πρωτόκολλο που θα ακολουθηθεί και πόσο μειωμένες θα είναι οι πληρότητες των πλοίων, αλλά και η ανάκτηση της εμπιστοσύνης από την πλευρά των τουριστών. Επίσης κρίσιμος παράγοντας για το συνολικό αποτύπωμα της κρουαζιέρας στην οικονομία είναι το αν θα επιτρέπεται η απόβαση των τουριστών στα λιμάνια επίσκεψης και με ποιους όρους.
Με δεδομένο ότι εκτιμάται πως επιβάτες στην κρουαζιέρα θα είναι όσοι έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ, υπάρχει η πιθανότητα να έχουμε τουρίστες δύο ταχυτήτων.
Να σημειωθεί ότι το 2019 η συμβολή της κρουαζιέρας στην ελληνική οικονομία ξεπέρασε τα 700 εκατ. και οι προβλέψεις για το 2020 πριν την πανδημία είχαν τοποθετηθεί στο 1 δις. Ωστόσο, τελικά τα έσοδα εκτιμάται ότι δεν ξεπέρασαν τα 70 εκατ. ευρώ πέρυσι, ενώ για φέτος τα 200 εκατ. ευρώ θεωρούνται ένας εφικτός στόχος.
Το 2020 τόσο οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων όσο και ο αριθμός των επιβατών κατέγραψε μείωση κατά 95% σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ) σε 43 καταγεγραμμένους προορισμούς στη χώρα. Κατεγράφησαν 202 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, έναντι 3.899 αφίξεων το 2019 και 64.356 αφίξεις επισκεπτών έναντι 5.537.500 αφίξεων το 2019.
Ο ίδιος σημειώνει ότι η κρουαζιέρα για να ξεκινήσει τη λειτουργία της χρειάζεται τουλάχιστον 1 με 1,5 μήνα μέχρι να προετοιμαστούν κατάλληλα τα πλοία. Άρα μέχρι τον Μάιο θα πρέπει να έχουν δοθεί πρωτόκολλα και κανονισμοί για να εκκινήσει η διαδικασία.
Όσον αφορά την πορεία των κρατήσεων, δεν ακολουθεί προηγούμενες χρονιές καθώς λόγω της πανδημίας δεν υπάρχει σε όλες τις χώρες χρονοδιάγραμμα εξόδου των πολιτών ώστε να μπορέσει κάποιος να κάνει κράτηση, ενώ και οι εταιρείες δεν έχουν σχεδιάσει ακόμη δρομολόγια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Πειραιάς, η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Κέρκυρα και το Κατάκολο αποτελούν τους δημοφιλέστερους προορισμούς της χώρας ενώ συνολικά υπάρχουν 40 εθνικοί προορισμοί κρουαζιέρας.
Οι εταιρείες αναζητούν ανερχόμενους προορισμούς και οι δυνατότητες της Ελλάδας είναι μεγάλες λόγω της Πολυνησίας της και της μεγάλης της ακτογραμμής.
Τι γίνεται με το yachting
Από την άλλη πλευρά το yachting, αν και αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για την ελληνική οικονομία αφού συνεισφέρει άμεσα και έμμεσα το 1,4% του ΑΕΠ και έσοδα 800 εκατ. ευρώ και αν υπολογιστούν και τα έμμεσα το ποσό ανέρχεται στα 1,940 δισ. ευρώ, βυθίστηκε το 2020 και οι προβλέψεις για φέτος δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.
Όπως αναφέρουν στο Liberal κύκλοι της αγοράς, οι κρατήσεις είναι ανύπαρκτες, δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα ούτε πρωτόκολλο για την λειτουργία της αγοράς και ο εσωτερικός τουρισμός δεν μπορεί να στηρίξει τον κλάδο καθώς κινείται από 5-8% και αφορά μικρά σκάφη.
Βασικοί πελάτες του κλάδου είναι οι τουρίστες από τις ΗΠΑ και την Ρωσία, με τους Αμερικανούς να αντιπροσωπεύουν το 50%-60% των πελατών του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα και τον μέσο Αμερικανό να επιλέγει σκάφος 24-30 μέτρων, για 8 έως 12 άτομα, ξοδεύοντας την εβδομάδα από 40.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ.
Αν δεν επιστρέψουν τουρίστες αυτής της κλίμακας δεν μπορεί να υπάρξει ανάταση.
Σημειώνεται ότι ο ελληνικός στόλος σκαφών αναψυχής απαρτίζεται από επαγγελματικά σκάφη, όπως ιστιοπλοϊκά, catamaran, μηχανοκίνητα άνευ πληρώματος μέχρι 24 μέτρα, μηχανοκίνητα με πλήρωμα 6-15 άτομα και μίνι κρουαζιερόπλοια χωρητικότητας 49 ατόμων.
Τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με ολική ναύλωση και έχουν ελληνική σημαία είναι 5.036.
