Η υπογειοποίηση του συνολικού μήκους των υπογείων καλωδίων της χώρας, ώστε να ξεμπερδέψουμε δια παντός με τον κίνδυνο των μπλακ άουτ, μεταφράζεται σε έργο ασύλληπτου κόστους.
Μικρά ωστόσο τμήματα του δικτύου, της τάξης των 2.000-3.000 χιλιομέτρων, εκεί όπου διαχρονικά παρατηρούνται τα μεγαλύτερα προβλήματα, θα μπορούσαν να υπογειοποιηθούν, παρ' ότι και εδώ το κόστος ξεπερνά τα 200 εκατ ευρώ.
Σε αυτή την λογική εντάσσεται και η ανάθεση μελέτης για τις περιοχές όπου θα υπογειοποιηθούν κατά προτεραιότητα τα ηλεκτρικά δίκτυα στην οποία προχωρά ο ΔΕΔΔΗΕ, στου οποίου το πρόγραμμα έχουν ενταχθεί ευρείες υπογειοποιήσεις καλωδίων άνω των 2.000 χλμ. για τα επόμενα χρόνια.
Το είχε αναφέρει προ μηνός στην Βουλή ο υπ. ΠΕΝ Κ.Σκρέκας, αναφερόμενος σε τρεις κατηγορίες άμεσης προτεραιότητας. Στην πρώτη, ανήκουν περιοχές όπως τα δάση στα οποία διέρχονται γραμμές μέσης τάσης, (δρυμός της Πάρνηθας και βουνά της Εύβοιας). Στην δεύτερη, εντάσσονται οικισμοί και σημεία πόλεων με πυκνή βλάστηση, όπως ο βόρειος τομέας της Αττικής και περιοχές της Εύβοιας, ενώ στην τρίτη, υπάγονται περιοχές με παραδοσιακούς και ελκυστικούς στον τουρισμό προορισμούς, όπως οικισμοί σε νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου.
Το αρχικό πρόγραμμα υπογειοποίησης του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το υπουργείο έχει προτείνει ένα μεγάλο μέρος του να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Από εκεί και πέρα, για να υπογειοποιηθεί ολόκληρο το εθνικό δίκτυο και των 243.000 χιλιομέτρων του ΔΕΔΔΗΕ θα χρειαζόταν ένα μικρό ΕΣΠΑ, δηλαδή κονδύλια κοντά στα 18 δισ ευρώ, γεγονός που καθιστά εξαρχής το εγχείρημα ανέφικτο.
Ένα τέτοιο project θα σήμαινε ετήσιο κόστος 2 δισ ευρώ, τα οποία θα έπρεπε να βρεθούν είτε μέσω προϋπολογισμού, είτε να επωμιστούν μέρος του βάρους οι καταναλωτές. Άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο, βάζοντας κάτω τα νούμερα, βλέπουν ότι ένα τέτοιο φαραωνικό έργο ακόμη και αν σπάσει σε βάθος χρόνου, δεν μπορεί να καλυφθεί χρηματοδοτικά. Εκτός και αν μέρος της δαπάνης μετακυλίονταν στους χρήστες του δικτύου, κάτι που θα ήταν απαγορευτικό.
Τα κόστη
Για να αντιληφθεί κανείς ποια είναι τα κόστη, σήμερα η κατασκευή ενός χιλιομέτρου δικτύου Μέσης Τάσης στο εναέριο δίκτυο στοιχίζει 30.000 ευρώ. Αν αυτό γίνει υπόγειο, τότε το κόστος εκτινάσσεται στα 100.000 ευρώ. Δηλαδή δυόμισι φορές πάνω.
Αντίστοιχα στην Χαμηλή Τάση, το κόστος κατασκευής ενός χιλιομέτρου στο εναέριο δίκτυο κινείται στα 25.000 ευρώ. Αν αυτό υπογειοποιηθεί, τότε η τιμή εκτοξεύεται στα 70.000 ευρώ.
Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Ότι αν αφαιρέσουμε από τα 240.000 χλμ του ΔΕΔΔΗΕ, το 10% των δικτύων που είναι ήδη υπόγεια, τότε απομένουν 216.000 χλμ. Πολλαπλασιάζοντας αυτά τα 216.000 χλμ με ένα μέσο κόστος 85.000 ευρώ/ χλμ, με βάση την αναλογία των γραμμών Μέσης και Χαμηλής Τάσης, τότε προκύπτει ότι πανελλαδικά η υπογειοποίηση θα κόστιζε 18,3 δισ ευρώ.
Το ερώτημα είναι ποιος θα επωμιζόταν σε μια τέτοια περίπτωση τα βάρη;
Τμήμα των κεφαλαίων θα μπορούσε να προέλθει από ευρωπαϊκά προγράμματα, εφόσον συναινούσε η Κομισιόν. Ένας δεύτερος τρόπος, θα ήταν να μετακυλισθεί το κόστος στους καταναλωτές. Διαιρώντας τα 18 δισ. ευρώ με τα περίπου 7 εκατομμύρια ρολόγια της χώρας, προκύπτει στη δεκαετία ένα κόστος γύρω στα 2.600 ευρώ ανά πελάτη ή 260 ευρώ το χρόνο.
Κατανέμοντας το ποσό αυτό στους έξι διμηνιαίους λογαριασμούς ρεύματος, αναλογούν επιπλέον 40-45 ευρώ ανά λογαριασμό. Δεδομένου ότι ο μέσος λογαριασμός σήμερα κινείται στα επίπεδα των 150 ευρώ το δίμηνο, μια επιβάρυνση 45 ευρώ θα σήμαινε αύξηση 30%.
