Τα ισόβια και οι αλλαγές στον ποινικό κώδικα

Τα ισόβια και οι αλλαγές στον ποινικό κώδικα

Αναρτήθηκαν για διαβούλευση στο διαδίκτυο οι τροπολογίες του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας με τις οποίες κατά την επιεική έκφραση του κ. Υπουργού Δικαιοσύνης θα αποκατασταθούν οι αστοχίες που προκάλεσαν στο σύστημα απονομής ποινικής Δικαιοσύνης οι νέοι Π.Κ. και Κ.Π.Δ., που ψηφιστήκαν εσπευσμένα από την προηγουμένη κυβέρνηση και που είχαν ως αποτέλεσμα λόγω της αναδρομικότητας του επιεικέστερου ποινικού νόμου την επιεική αντιμετώπιση σοβαρών αδικημάτων, που προκάλεσαν την κοινή γνώμη.

Με τις τροπολογίες προβλέπονται αυστηρότερες ποινές για τα μέγιστης κοινωνικής απαξίας ειδεχθή εγκλήματα, όπως η ποινή της ισόβιας κάθειρξης για τα εγκλήματα της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, της ληστείας μετά φόνου, του ομαδικού βιασμού και του βιασμού σε βάρος ανηλίκου.

Αυστηροποίηση των διατάξεων για βαριά σωματική βλάβη, στην έννοια της οποίας εντάσσεται η μόνιμη παραμόρφωση, για την οποία προβλέπεται ποινή κάθειρξης μέχρι δεκαπέντε ετών, της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, της έμφυλης βίας, της εμπορίας ανθρώπων και της διεύρυνση του αξιοποίνου στα κοινώς επικίνδυνα αδικήματα, όπως εμπρησμού, έκρηξης, πλημμύρας, παράνομης αλιείας σε χωρικά ύδατα, εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος, κατά των ανηλίκων κ.λπ. Επίσης, αυξάνονται για ορισμένα κακουργήματα το ελάχιστο όριο της εκτίσεως της ποινής και ο τρόπος υπολογισμού της για την υφ’ όρο απόλυση εκ των φυλακών και η αποφυλάκιση τω κρατουμένων για σοβαρά εγκλήματα με βραχιολάκι.

Η διακήρυξη, ότι για τα παραπάνω αδικήματα επιβάλλεται μόνο ισόβια κάθειρξη είναι ψευδεπίγραφη, γιατί ποτέ στη χώρα μας (πλην μιας περιπτώσεως) τα ισόβια δεν είναι ισόβια, καθόσον αφενός μετά την έκτιση 16 ετών φυλάκισης, που θα γίνουν 18, ο κατάδικος μπορεί να απολυθεί υφ’όρο, αφετέρου οι προβλεπόμενες από το νόμο για κάθε αδίκημα ποινές μειώνονται σημαντικά στα πλαίσια του άρθρου 83Π.Κ.με την αναγνώριση από το δικαστήριο των στο άρθρο 84 Π.Κ. ελαφρυντικών περιστάσεων.

Κατά τη γνώμη μου και επειδή το ζήτημα δεν έχει λυθεί ακόμα με απόφαση της Ολομέλειας Α.Π. και από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου 84 Π.Κ.- «οι ποινές μειώνονται στις περιπτώσεις που συντρέχουν ελαφρυντικές περιστάσεις, που θεωρούνται, α) ότι ο υπαίτιος έζησε σύννομα ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα, που δεν αποκλείεται από μόνη την προηγούμενη καταδίκη του για ελαφρό πλημμέλημα» - σε συνδυασμό με τη νέα διατύπωση του άρθρου 84 Π.Κ., που φαίνεται ότι κατάργησε την αναγνώριση των ελαφρυντικών περιστάσεων από την κρίση του δικαστηρίου, που προέβλεπε το ίδιο άρθρο του παλιού Π.Κ. και την αναφορά σε προηγούμενη καταδίκη, που σημαίνει ανάγνωση του ποινικού μητρώου, φοβάμαι, ότι υπάρχει βάσιμη περίπτωση να γίνει δεκτό από τα δικαστήρια, ότι οι ελαφρυντικές περιστάσεις του σύννομου βίου αναγνωρίζονται οριζόντια με μόνη την προσαγωγή του λευκού ή με ελαφρές καταδίκες ποινικού μητρώου. Με αποτέλεσμα σχεδόν σε όλους τους υπόδικους να χορηγούνται οι παραπάνω ελαφρυντικές περιστάσεις.

Στο σημείο αυτό πρέπει να παρατηρήσω, ότι πολλές φορές το ποινικό μητρώο που αναγιγνώσκεται κατά τη δίκη, δεν απεικονίζει την πραγματική ποινική κατάσταση του κατηγορουμένου για το προ του εγκλήματος χρονικό διάστημα, γιατί οι καταδικαστικές αποφάσεις καταχωρούνται σε αυτό, όταν καταστούν αμετάκλητες, συνήθως για τα κακουργήματα σε χρονικό διάστημα δεκαπέντε ετών από την πράξη.

Θεωρώ, ότι για την πιο δίκαιη και ουσιαστική απόδοση της δικαιοσύνης με τη λήψη σύγχρονων και όχι παρωχημένων γεγονότων, πρέπει να επαναφερθεί η διατύπωση του άρθρου 84 του παλιού Π.Κ. και κατόπιν κρίσεως του δικαστηρίου να αναγνωρίζονται ως ελαφρυντικές περιστάσεις, ότι ο υπαίτιος έζησε ως το χρόνο, που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή.

Πρέπει να επισημάνουμε, ότι οι παραπάνω ρυθμίσεις λόγω της συνταγματικής απαγόρευσης αναδρομικής εφαρμογής των δυσμενέστερων ποινικών διατάξεων, θα ισχύσουν για τα αδικήματα, που θα τελεστούν κατά το μετά την ψήφιση και δημοσίευση του σχετικού νόμου χρονικό διάστημα.

Σε γενικές γραμμές οι παραπάνω ρυθμίσεις μαζί με κάποιες άλλες διατάξεις, που πρέπει να θεσπισθούν, ως προς τη διαδικασία παροχής αδείας εξόδου από τις φυλακές και την επαναφορά των διατάξεων για τους υπότροπους και τους καθ΄ έξη εγκληματίες, που είχαν καταργηθεί με τον νέο Π.Κ., αν συνδυασθούν με την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, ασφαλώς θα επιφέρουν θετικά αποτελέσματα στον πόλεμο κατά το εγκλήματος.

*Λέανδρος Τ.Ρακιντζής Αρεοπαγίτης ε.τ.