Στον παγκόσμιο «χάρτη» των startups, η κυριαρχία των ΗΠΑ είναι ξεκάθαρη και για το 2025 αλλά οι χώρες της Ασίας έχουν αρχίσει να μειώνουν το χάσμα που τις χωρίζει από τις αμερικανικές, βρετανικές και ισραηλινές νεοφυείς επιχειρήσεις.
Τα παραπάνω προκύπτουν από την αναλυτική έκθεση της StartupBlink, μιας παγκόσμιας ερευνητικής πλατφόρμας για την οικονομική καινοτομία.
Στο Startup Ecosystem Report 2025 που δημοσιεύτηκε στα τέλη του Μαΐου, καταγράφονται τα οικοσυστήματα startups σε 1.473 πόλεις και 118 χώρες παγκοσμίως.
Για την κατάταξη, ελήφθησαν υπόψιν δεκάδες παράμετροι και τρεις μεγάλες κατηγορίες:
- Ποσότητα (μέτρηση του επιπέδου δραστηριότητας του οικοσυστήματος),
- Ποιότητα (αξιολόγηση του αντίκτυπου και της επιτυχίας της δραστηριότητας στο οικοσύστημα) και
- Επιχειρηματικό περιβάλλον (αξιολόγηση του βαθμού στον οποίο οι συνολικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων).
Η έκθεση σημειώνει πως ο δείκτης Startup Ecosystem Index «χρησιμοποιείται ετησίως από εκατοντάδες χιλιάδες ιδρυτές startup, επενδυτές, κυβερνήσεις, εταιρείες και άλλους ενδιαφερόμενους για να υποστηρίξει κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με τη μετεγκατάσταση, τις επενδύσεις και τη στρατηγική».
Ξεχωρίζει η ανάπτυξη της Ασίας
Για το 2025 και σε σχέση με την αντίστοιχη έκθεση της StartupBlink το 2024, καταγράφεται ετήσια ανάπτυξη του παγκόσμιου οικοσυστήματος λίγο κάτω από το 21%.
Ανά τις μεγάλες γεωγραφικές περιοχές, η ισχυρότερη ετήσια άνοδο εμφανίστηκε στην περιοχή της Ασίας - Ειρηνικού (+27,4%), ακολουθούμενη από την Ευρώπη (+26,2%), τη Μέση Ανατολή-Αφρική (+24,9%), τη Λατινική Αμερική-Καραϊβική (+19,1%) και τη Βόρεια Αμερική (+15,7%).
Σε πιο τοπικό επίπεδο, η περιοχή της Κεντρικής Ασίας σημείωσε με μεγάλη διαφορά τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο (+43,3% σε σχέση με το 2024).
Χαρακτηριστικό της ανόδου που εμφάνισε σε ετήσιο επίπεδο το σύνολο της Ασίας, είναι πως μεταξύ των 5 υποπεριοχών με την ισχυρότερη ετήσια άνοδο στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος βρίσκουμε και την Ανατολική Ασία και την Νοτιοανατολική Ασία.
Ανά κλάδο
Ανά κλάδο της οικονομίας, οι τομείς της τεχνολογίας τροφίμων, του hardware και του Internet of Things (IoT), καθώς και της ενέργειας και του περιβάλλοντος είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενοι, με αύξηση άνω του 40% στον αριθμό των νεοσύστατων επιχειρήσεων.
Ο τομέας των μεταφορών παρουσιάζει τη βραδύτερη θετική ανάπτυξη, με αύξηση μικρότερη του 1%.
Ο τομέας της τεχνολογίας στην εκπαίδευση (EdTech) είναι ο μόνος που παρουσιάζει μείωση, με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης -2,3%.
ΗΠΑ, Βρετανία και Ισραήλ στην κορυφή - Με «φόρα» η Ασία
Σχετικά με τις κορυφαίες χώρες στο παγκόσμιο οικοσύστημα καινοτομίας, το Big 3 (ΗΠΑ, Βρετανία και Ισραήλ) έχουν ξεκάθαρο προβάδισμα, αλλά με τη Σιγκαπούρη να βρίσκεται στην 4η θέση της λίστας, μειώνοντας τη διαφορά.
Η έκθεση σημειώνει πως ενώ στην κορυφαία 10άδα υπάρχουν 4 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σουηδία, Γερμανία, Γαλλία και Ολλανδία), «για άλλη μια χρονιά, καμία χώρα της ΕΕ δεν κατάφερε να μπει στην πρώτη πεντάδα, γεγονός που δείχνει ότι η ΕΕ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει δυσκολίες στον παγκόσμιο ελίτ κλαμπ».
Ο κίνδυνος αποδυνάμωσης για τις ΗΠΑ
Στην αναφορά για τις ΗΠΑ, υπογραμμίζεται πως «το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων των ΗΠΑ είναι ο πιο δυναμικός κόμβος στον κόσμο για την επαναστατική καινοτομία, προσφέροντας ένα ανοιχτό, παγκόσμιο διαδίκτυο και απαράμιλλες ευκαιρίες για επέκταση».
Ωστόσο, σημειώνεται πως ενώ η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ είναι έντονα φιλοεπιχειρηματική και με άτομα της τεχνολογίας να διαμορφώνουν τις βασικές οικονομικές πολιτικές (βλέπε Ίλον Μασκ), «οι εμπορικές διαταραχές που προκαλούνται από τους δασμούς δημιουργούν παγκόσμιες ανεπάρκειες, καθιστώντας πιο δύσκολη την επέκταση και τις διεθνείς πωλήσεις των νεοφυών επιχειρήσεων και των εταιρειών των ΗΠΑ»
Σχετικά με τους δασμούς του Τραμπ, η έκθεση σημειώνει πως «οι ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει μια προληπτική στάση απέναντι στην τεχνολογική άνοδο της Κίνας, με στόχο να προστατεύσουν το προβάδισμά τους στον τομέα της τεχνολογίας, ιδίως σε τομείς που σχετίζονται με τον στρατό.
Ωστόσο, εταιρείες όπως η DeepSeek δείχνουν ότι οι νεοφυείς επιχειρήσεις της Κίνας συνεχίζουν να καινοτομούν με ταχείς ρυθμούς παρά τους περιορισμούς, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να μειώσουν το προβάδισμα των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ έχτισαν την κυριαρχία τους πατώντας στους διευρυμένους ορίζοντες και την ευελιξία. Η απομάκρυνση από αυτές τις αρχές μπορεί να εξασθενήσει την ηγεσία των ΗΠΑ».
Ασία και Μέση Ανατολή
Έχοντας ήδη κάνει λόγο για την Ασία, είναι χαρακτηριστική η άνοδος που έχουν σημειώσει μεγάλες χώρες της ηπείρου στη λίστα.
Ο δείκτης ετήσιας ανάπτυξης του οικοσυστήματος της StartupBlink αυξήθηκε κατά 44,9% για τη Σιγκαπούρη κατά το 2025 έναντι ανόδου 18,2% για τις ΗΠΑ, 26,3% για το Ηνωμένο Βασίλειο και 20,6% για το Ισραήλ.
Ακόμα, η άνοδος που εμφάνισε η Κίνα (παρέμεινε σταθερή στην 13η θέση της λίστας) σε σχέση με το 2024 ήταν της τάξης του +45,9%), η μεγαλύτερη μεταξύ των πρώτων 35 χωρών της παγκόσμιας κατάταξης.
Αντί επιλόγου, κάποια δεδομένα που μένει να φανεί το κατά πόσο θα επηρεάσουν τον παγκόσμιο «χάρτη» των startups και των οικοσυστημάτων καινοτομίας για τα επόμενα χρόνια.
Η ετήσια ανάπτυξη στη Μέση Ανατολή ήταν στο +27,3%, ενώ η πρώτη χώρα από την περιοχή στη λίστα ήταν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στην 21η θέση με άνοδο 2 θέσεων και αύξηση της ανάπτυξης του οικοσυστήματος κατά 32% συγκριτικά με το 2024.
Τέλος, η Σαουδική Αραβία βρέθηκε στην 38η θέση της λίστας, έχοντας σημειώσει άνοδο στον ρυθμό ανάπτυξης του οικοσυστήματος κατά 236,8% (!) σε σχέση με το 2024...
