Τον Σεπτέμβριο του 2021 είχαμε γνωρίσει στο liberal markets τη Redwood Materials (Redwood Materials: Η εταιρεία που θέλει να απαλλάξει τις ΗΠΑ από την ασιατική κυριαρχία στην κατασκευή μπαταριών | Liberal.gr), μία εταιρεία που έχει βάλει στόχο την δημιουργία μίας δυνατής εφοδιαστικής αλυσίδας στις ΗΠΑ για τη βιομηχανία μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Ο ιδρυτής της, και συνιδρυτής της Tesla, J.B.Straubel εγκατέλειψε την πρωτοπόρο αυτοκινητοβιομηχανία το 2019 και αμέσως ξεκίνησε την εφαρμογή ενός φιλόδοξου σχεδίου, με έναν και μόνο σκοπό. Την υποστήριξη της αμερικανικής βιομηχανίας μπαταριών, η οποία μέχρι τότε, αλλά ακόμα και τώρα, εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την Ασία από την οποία έρχονται σχεδόν όλες οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους.
Όπως είχαμε δει τότε, το σχέδιο της Redwood είχε τρία βασικά σκέλη. Το πρώτο, το οποίο ήδη βρισκόταν σε πλήρη λειτουργία, ήταν η δημιουργία εργοστασίου ανακύκλωσης μπαταριών κάθε είδους. Το δεύτερο, που βρισκόταν στο ξεκίνημά του, ήταν η δημιουργία εργοστασίου για την κατασκευή των ηλεκτροδίων ανόδου των μπαταριών.
Το τρίτο και πιο σημαντικό (κατά τον Straubel), ήταν ακόμα στο στάδιο του σχεδιασμού και περιλάμβανε την κατασκευή εργοστασίων για την κατασκευή των ηλεκτροδίων καθόδου των μπαταριών. Μέσα από αυτά τα τρία βασικά βήματα, η Redwood προετοιμαζόταν για να γίνει η σημαντικότερη επιχείρηση στον τομέα των μπαταριών στις ΗΠΑ.
Η συστηματική ανακύκλωση των υλικών των μπαταριών θα έκανε τη Redwood βασικό προμηθευτή των εργοστασίων κατασκευής μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ ενώ η κατασκευή των ηλεκτροδίων θα έκανε την παρουσία της αναντικατάστατη. Ο Straubel είχε δηλώσει κατ’ επανάληψη πως η αμερικανική βιομηχανία μπαταριών και ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα βρισκόταν προ αδιεξόδου αν ένα σημαντικό μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας αυτής της βιομηχανίας δεν βρισκόταν στις ΗΠΑ.
Μία είδηση που είδαμε προ ημερών δικαιώνει πανηγυρικά το όραμα του Straubel και τη στρατηγική της Redwood. Μάλιστα, ο τίτλος του σχετικού άρθρου του Bloomberg αναφέρει πως «η εφοδιαστική αλυσίδα μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων φθάνει επιτέλους στις ΗΠΑ, χάρη στον J.B.Straubel».
Ποια είναι όμως η είδηση; Η συμφωνία της Redwood Materials με την ιαπωνική Panasonic η οποία είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες κατασκευής μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον κόσμο. Η Redwood θα προμηθεύει την Panasonic με πρώτες ύλες για την κατασκευή μπαταριών στο εργοστάσιο που ετοιμάζει στην πολιτεία του Κάνσας. Αυτό θα είναι το δεύτερο εργοστάσιο κατασκευής μπαταριών της ιαπωνικής εταιρείας στις ΗΠΑ, μετά το Gigafactory στην πολιτεία της Νεβάδα το οποίο λειτουργεί από κοινού με την Tesla.
Πολλές λεπτομέρειες δεν έχουν γίνει γνωστές, αλλά φαίνεται πως η Panasonic θα προμηθεύεται από τη Redwood ένα μεγάλο μέρος των αναγκαίων πρώτων υλών. Ανάμεσα σε αυτά τα υλικά περιλαμβάνονται και τα ηλεκτρόδια της καθόδου τα οποία αποτελούν περίπου το ένα τρίτο του συνολικού κόστους των υλικών που περιλαμβάνονται σε μία μπαταρία και η ποιότητά τους καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και την απόδοση της μπαταρίας.
Όπως είπε ο Straubel, αυτή η συμφωνία είναι εξαιρετικά σημαντική, όχι μόνο για τη Redwood αλλά για όλη τη βιομηχανία μπαταριών στις ΗΠΑ και την εφοδιαστική της αλυσίδα, καθώς τα ηλεκτρόδια καθόδου κατασκευάζονται τώρα σχεδόν εξ ολοκλήρου στην Ασία. Πολύ ενδιαφέρον εδώ έχει το γεγονός πως τα ηλεκτρόδια καθόδου που θα πουλάει η Redwood στην Panasonic θα αποτελούνται από 100% ανακυκλωμένο κοβάλτιο ενώ το 25% με 30% του λιθίου και του νικελίου θα προέρχονται και αυτά από ανακύκλωση ενώ η Redwood δεν έδωσε περισσότερες πληροφορίες για την προέλευση των υπόλοιπων υλικών.
Η ανακύκλωση του κοβαλτίου έχει πολύ μεγάλη σημασία, όχι μόνο γιατί η παρουσία του κάνει πιο σταθερή την μπαταρία αλλά και γιατί ο τρόπος εξόρυξής του στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις λόγω της ανάμειξης τοπικών πολεμάρχων και της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ανήλικων εργαζομένων.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως το κοβάλτιο της Redwood προέρχεται κυρίως από την ανακύκλωση των μπαταριών ηλεκτρονικών συσκευών όπως τα κινητά τηλέφωνα. Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ του Bloomberg, το κοβάλτιο που χρειάζεται για την μπαταρία ενός αυτοκινήτου της Tesla μπορεί να παραχθεί από την ανακύκλωση 166 τηλεφώνων iPhone, ενώ για να παραχθεί το λίθιο που είναι απαραίτητο για την ίδια μπαταρία πρέπει να ανακυκλωθούν 6.147 μπαταρίες iPhone.
Μεγάλη μέρα λοιπόν αυτή για τη Redwood αλλά και για την αμερικανική βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων και των μπαταριών τους. Μεγάλη μέρα όμως και για τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και το πρόγραμμα IRA που τον Αύγουστο που μας πέρασε έγινε νόμος του κράτους. Όπως είπε ο Straubel στο περιθώριο των ανακοινώσεων για τη συμφωνία της εταιρείας του με την Panasonic, το πρόγραμμα IRA, μέσα στο οποίο περιλαμβάνονται πολλά μέτρα για την ενίσχυση της πράσινης βιομηχανίας, έχει δώσει τεράστια ώθηση στη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων των ΗΠΑ.
Ο λόγος είναι προφανής: προβλέπει επιδοτήσεις σημαντικότατου ύψους για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων από τους αμερικανούς πολίτες, κάτω όμως από ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις. Τα αυτοκίνητα για την αγορά των οποίων θα μπορεί ένας πολίτης να πάρει τη σχετική επιδότηση (μέχρι 7.500 δολάρια για κάθε όχημα) θα πρέπει να έχουν μπαταρίες που τα υλικά τους θα προέρχονται κατά τουλάχιστον 50% (σε όρους κόστους) από ανακύκλωση που θα γίνεται εντός των ΗΠΑ ή από ορυχεία κρατών που έχουν συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ (ο Καναδάς και το Μεξικό μας έρχονται αμέσως στο μυαλό).
Ο Straubel δήλωσε πως το πρόγραμμα IRA έδωσε περαιτέρω ώθηση σε μία βιομηχανία που ήδη αναπτυσσόταν γρήγορα, προσθέτοντας πως η ψήφιση του αυτού του νόμου ήταν σαν να «βάζεις έναν διαστημικό πύραυλο σε ένα υπερηχητικό αεροπλάνο».
Μόλις τρεις μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, ένα πλήθος νέων επενδύσεων έχει ήδη ανακοινωθεί. Από το Bloomberg πάλι, μαθαίνουμε πως το ύψος αυτών των επενδύσεων ανέρχεται στα 13,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Από αυτά, τα 9,2 δις έχουν σχέση με την παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα 2,4 δις με την ανακύκλωση μπαταριών και τα 1,5 δις με την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως αμέσως σχεδόν μετά την ψήφιση του νόμου, η Mercedes Benz και η Volkswagen ανακοίνωσαν συμφωνίες με ορυχεία στον Καναδά, η Honda και η Toyota ανακοίνωσαν σχεδόν ταυτόχρονα επενδύσεις 7 δις για την κατασκευή μπαταριών, μία αυστραλιανή εταιρεία ανακοίνωσε πως θα ξεκινήσει τη λειτουργία ορυχείου κοβαλτίου στις ΗΠΑ, για πρώτη φορά ύστερα από 30 χρόνια, ενώ η BMW ανακοίνωσε νέες επενδύσεις ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Είναι εντυπωσιακό πως σχεδόν όλες οι επενδύσεις έρχονται από ξένες εταιρείες, οι οποίες αντιλήφθηκαν πως αν δεν ενισχύσουν τις παραγωγικές τους δραστηριότητες στις ΗΠΑ θα κινδυνεύσουν να μείνουν έξω από τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου μετά την Κίνα. Αυτό δεν σημαίνει πως οι σύμμαχοι των ΗΠΑ που παράγουν αυτοκίνητα και μπαταρίες, δηλαδή η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, είναι χαρούμενοι με τη νέα αμερικανική πολιτική. Κάθε άλλο, έξω φρενών είναι αλλά δεν μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα.
Ειδικά οι Νοτιοκορεάτες, οι οποίοι συνεργάζονται ήδη πολύ στενά με αμερικανικές εταιρείες για την παραγωγή μπαταριών στις ΗΠΑ θεωρούν πως δέχτηκαν πισώπλατη μαχαιριά. Δεν αποκλείεται η αμερικανική ηγεσία να τροποποιήσει λίγο τις προβλέψεις του IRA για να μην χαλάσει πολύ τις σχέσεις με τις συμμαχικές χώρες αλλά είναι δύσκολο να αλλάξει η γενική φιλοσοφία του προγράμματος, το οποίο τελικά μοιάζει περισσότερο με εθνική βιομηχανική πολιτική και λιγότερο με πολιτική για την προστασία του περιβάλλοντος και την μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν και το δημοκρατικό κόμμα μπορεί να άργησαν, αλλά τελικά έφτιαξαν έναν νόμο που θα αλλάξει πολλά πράγματα και πιθανώς να επαναφέρει τις ΗΠΑ στην παγκόσμια βιομηχανική πρωτοπορία. Δεν ξέρουμε αν ο Τζο Μπάιντεν θα καταφέρει να επανεκλεγεί, αν θελήσει να είναι πάλι υποψήφιος, αλλά το Inflation Reduction Act (το πλήρες όνομα του νόμου IRA) μπορεί να είναι αυτό για τον οποίον θα τον θυμόμαστε για πολλά χρόνια ακόμα. Εδώ βέβαια θα είμαστε άδικοι αν δεν υπενθυμίζαμε τον ρόλο του γερουσιαστή Τζο Μάντσιν, στου οποίου τα μέτρα συντάχθηκε αυτός ο νόμος, δεδομένου του ότι διέθετε την κρίσιμη ψήφο στην Γερουσία.
Σύμφωνα μάλιστα με όλες τις ενδείξεις που έχουμε, το Ρεπουμπλικανικό κόμμα δεν πρόκειται να προσπαθήσει να αλλάξει αυτόν τον νόμο καθώς εξασφαλίζει μεγάλες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας σε πολλές πολιτείες της χώρας, πολλές εκ των οποίων δεν ψηφίζουν τους Δημοκρατικούς.
Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως τα σχεδίασαν ο Τζο Μπάιντεν και ο Τζο Μάντσιν, δεν αποκλείεται σε μερικά χρόνια να βλέπουμε την φωτογραφία τους (τουλάχιστον του Μπάιντεν) μέσα στα εργοστάσια του Μίσιγκαν, του Κάνσας, της Αλαμπάμα, της Γεωργίας και των άλλων κεντρικών και ανατολικών πολιτειών της χώρας που έχουν πληγεί έντονα από την αποβιομηχάνιση των τελευταίων δεκαετιών.
